“زمان آماده سازی برای صلح همه‌جانبه اسرائیل و فلسطین فرا رسیده است”
یورونیوز به نقشه راه ۱۰ ماده‌ای جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دسترسی پیدا کرده است که برای هموار کردن مسیر برای «راه حلی معتبر و جامع» در مناقشه اسرائیل و فلسطین آماده شده است.
این سند که هنوز علنی نشده، قرار است در جلسه روز دوشنبه آینده از سوی وزرای خارجه اتحادیه اروپا مورد بحث قرار گیرد. این سند مراحلی را تشریح می‌کند که طبق اعتقاد بورل در نهایت می‌تواند صلح را در نوار غزه به ارمغان بیاورد و یک کشور مستقل فلسطینی نیز ایجاد شود. از سوی دیگر عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشور‌های عربی صورت گیرد و امنیت طولانی مدت در منطقه تضمین شود.
محور اصلی برای اجرایی کردن این نقشه راه، برگزاری «کنفرانس مقدماتی صلح» عنوان شده که «بازیگران کلیدی» آن اتحادیه اروپا، آمریکا، مصر، اردن، عربستان سعودی، اتحادیه عرب و سازمان ملل متحد خواهند بود. شرکت کنندگان باید به طور مرتب با مقامات اسرائیلی و فلسطینی که «طرف‌های درگیری» نامیده می‌شوند در تماس باشند، اما این دو در ابتدا «مجبور نخواهند بود با یکدیگر جلسه داشته باشند.»
طبق این سند، نوار غزه و کرانه باختری از سوی تشکیلات خودگردان فلسطینی و سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) به‌جای حماس اداره خواهد شد.
این کنفرانس یک سال فرصت خواهد داشت تا چارچوب طرح صلح را با در نظر گرفتن بازخورد همه طرف‌های درگیری، قطعنامه‌های سازمان ملل، نتیجه‌گیری شورای اتحادیه اروپا و تلاش‌های میانجی‌گری قبلی طراحی کند.
پس از آماده شدن، این طرح به «طرف‌های درگیری» ارائه می‌شود و به‌عنوان مبنای اصلی مذاکرات نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به گزارش یورونیوز، در مقدمه این نقشه راه آمده است: «با توجه به شرایط کنونی و با وجود مشکلات و ابهامات آشکار، زمان آماده سازی برای صلح همه‌جانبه اسرائیل و فلسطین فرا رسیده است.»
این سند یک روز پس از آن مطرح شد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل راه‌حل تشکیل دو کشور را رد کرد و قول داد به حمله نظامی به غزه تا نابودی حماس و آزادی همه گروگان‌ها ادامه دهد.
نتانیاهو گفت: «ما به چیزی جز پیروزی مطلق رضایت نخواهیم داد.»
اظهارات نتانیاهو بر پیشنهاد بورل و نشست آتی وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا که در آن جنگ اسرائیل و حماس در راس دستور کار قرار دارد، سایه افکند.
علیرغم درخواست‌های مکرر متحدان غربی، اسرائیل هیچ پیشنهادی را که نشان دهنده توقف خصومت‌ها و دادن فرصتی جدی به دیپلماسی باشد مطرح نکرده است.
به گفته وزارت بهداشت غزه، حمله اسرائیل در واکنش به حملات هفت اکتبر که از سوی حماس آغاز شد تاکنون باعث کشته شدن بیش از ۲۴ هزار فلسطینی شده است که بیش از ۱۰ هزار نفر آن‌ها کودکان هستند. این جنگ همچنین باعث ویرانی گسترده و یک بحرانی شدید انسانی در این منطقه پرجمعیت شده است.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا روز جمعه گفت: «در این برهه از زمان، مقامات اسرائیلی درباره راه حل دو کشور صحبت نمی‌کنند. آن‌ها تنها درباره جنگ صحبت می‌کنند. آن‌ها تنها درباره هدف نظامی نابودی حماس صحبت می‌کنند.»
وی افزود: «ما باید با آن مقابله کنیم. این مسئولیت و وظیفه ما است که فراتر از آن نگاه کنیم.»
طرح بورل تلاش می‌کند این وظیفه را روی کاغذ بیاورد.
اگرچه نقشه راه درباره ماهیت یک طرح صلح بالقوه پیش داوری نمی‌کند، اما یک جدول زمانی منسجم برای سازماندهی یک رونده بالقوه صلح را ارائه می‌دهد. هدف آن تنها پایان دادن به جنگ کنونی نیست بلکه رسیدگی به علل ریشه‌ای است که در هفت دهه گذشته به درگیری اسرائیل و فلسطین دامن زده است.
با این حال به نظر نمی‌رسد تمام ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا از این طرح استقبال کنند چراکه این کشور‌ها بر سر نحوه مقابله یا حتی صحبت درباره مناقشه اختلاف نظر دارند.
یورونیوز نوشته است که در این سند ۱۰ مورد پیش بینی شده است:
- این روند باید به ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی که در کنار اسرائیل زندگی می‌کنند منجر شود و «عادی سازی کامل» روابط بین اسرائیل و جهان عرب صورت گیرد.
- بازیگران بین‌المللی باید به دو طرف کمک کنند تا زمینه صلح فراهم شود و به ایجاد یک «جایگزین سیاسی احیا شده» به جای حماس کمک کند.
- بازیگران بین‌المللی باید «در اولین فرصت» یک کنفرانس مقدماتی صلح برای حل و فصل جنگ جاری و به ویژه درگیری اسرائیل و فلسطین را برگزار کنند.
- کنفرانس باید وزرای خارجه و مدیران سازمان‌های بین‌المللی را گرد هم آورد تا درباره روند صلح گفتگو کنند در حالی که آن‌ها «تقریبا همزمان» جلسات جداگانه‌ای با طرف‌های درگیری برگزار می‌کنند.
- کنفرانس باید کارگروه‌هایی را تشکیل دهد و «چارچوب اولیه» طرح صلح را ظرف مدت یک سال طراحی کند.
- این طرح باید «عملا تا حد امکان» به عناصر اصلی برای یک صلح جامع، طبق قطعنامه‌های قبلی سازمان ملل متحد و تلاش‌های میانجی‌گرایانه بپردازد.
- این طرح باید «تضمین قوی امنیتی» را برای اسرائیل و کشور آینده فلسطین «مشروط به رسمیت شناختن کامل متقابل دیپلماتیک و یکپارچه‌سازی اسرائیل و فلسطین در منطقه» ارائه کند.
- کنفرانس باید با طرف‌های درگیری «در هر مرحله و در هر زمان» در حالی که طرح صلح در حال تدوین است مشورت کند. مهم این است که اگر هر یک از طرفین تصمیم به عقب نشینی بگیرد کار باید ادامه یابد.
این طرح پس از آماده شدن، باید به اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها ارائه شود. این بر عهده آن‌ها خواهد بود که درباره متن نهایی مذاکره کنند. - به موازات این روند، شرکت کنندگان در کنفرانس باید برای کاهش بحران جاری انسانی، تضمین آزادی گروگان‌های اسرائیلی، جلوگیری از تشدید تنش در منطقه، تقویت مشروعیت دموکراتیک تشکیلات خودگردان فلسطین و حمایت از بازسازی غزه تلاش کنند.