
شیرین یوسف و عدنان البروش
در هرج و مرج جنگ غزه، افراد بسیاری به دنبال عزیزانشان هستند که آخرین بار در مجتمع بیمارستانی ناصر زنده دیده یا صدایشان شنیده شده بود. این خانوادهها میدانند که اقوام ناپدید شده آنها در این محل بودند، اما وقتی که نیروهای اسرائیلی کنترل بیمارستان را در دست گرفتند، ارتباطشان با این افراد قطع شد.
اکنون مقامات فلسطینی در حال نبش چندین گور جمعی در محوطه بیمارستان هستند.
سازمان دفاع غیرنظامی فلسطینی در غزه، ارتش اسرائیل را به کشتن صدها فلسطینی در منطقه خان یونس و سپس بردن اجساد آنها به محوطه مجتمع پزشکی ناصر متهم میکند. با این حال، آنها اعتراف کردهاند که ممکن است برخی از اجساد قبل از ورود نیروهای اسرائیلی آنجا دفن شده باشد.
ارتش اسرائیل پس از ورود به این مجتمع، از ۱۵ تا ۲۲ فوریه و دوباره بین ۲۶ مارس و ۷ آوریل کنترل آن را در دست داشت.
نبش قبر
به گفته مقامات فلسطینی، ۲۸۳ جسد در ناصر نبش قبر شده که دست تعدادی از آنها بسته بوده است. مشخص نیست که افراد دفن شده چگونه مردهاند و در چه زمانی اجساد به خاک سپرده شده است.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته است که از یافتن قبرها و تخریب بیمارستانهای ناصر و الشفا در غزه تکان خورده است. فولکر تورک خواستار تحقیقات مستقل در مورد نحوه مرگ این افراد شد.
ارتش اسرائیل گفته است که این ادعا که این اجساد را در آنجا دفن کرده «بی اساس» است.
گروگانهای اسرائیلی که حماس آنها را به غزه برده بود و اکنون آزاد شدهاند گفتهاند که حماس در دوران اسارت آنها را به بیمارستان ناصر منتقل کرده بود.
بخش بیبیسی عربی با ام محمد زیدان – مادری که در جستجوی پسرش نبیل است – صحبت کرد. او برای یافتن جسد پسرش به محل کشف گور جمعی رفت.
او تعریف کرد که چگونه با گامهایی سنگین و روانی در هم شکسته به سوی این گور جمعی میرفت در حالیکه یک دسته گل سرخ، یک شیشه عطر و یک شیشه عصاره اکالیپتوس را در دستانش میفشرد.
او گفت که با جدیت در جستجوی جسد پسرش بود تا روی آن گل و عطر بپاشد – همانطور که در عروسیها رسم است – زیرا قبل از جنگ قول داده بود که برایش زن بگیرد و مراسم عروسی مفصلی برگزار کند.
تیم پزشکی قانونی بخش عربی بیبیسی برای اثبات وقایع روی داده در بیمارستان ناصر شواهد موجود را بررسی کرد.
منبع تصویر،EPA
شواهد وجود گور جمعی
وجود اجساد در این محل در این ویدئو متعلق به تاریخ ۲۱ آوریل مشاهده میشود.
این ویدیو نشان میدهد که ماموران دفاع غیرنظامی فلسطینی در حال یافتن قبرها و شناسایی اجساد هستند.
مکان
ویژگیهای این مکان با ویدیوی منتشر شده در ۲۵ ژانویه مطابقت دارد که غیرنظامیان فلسطینی را نشان میدهد که بیش از ۷۰ جسد را در حیاط بیمارستان ناصر دفن میکنند.
ساختمانها در این ویدیو با ساختمانهایی مطابقت دارد که در فیلم ۲۱ آوریل قابل مشاهده است.
ادعای وجود گور دسته جمعی توسط یک شاهد عینی تایید شده که به بیبیسی گفته است: «من جمجمه هایی را دیدم که در زمین دفن شده بودند، دست ها و پاهای بریده شده و اجساد در حال تجزیه را دیدم. بوی وحشتناکی به مشام میرسید.»
آیا گورهای جمعی را ارتش اسرائیل حفر کرد؟
محمود باسل، سخنگوی سازمان دفاع غیرنظامی فلسطینی در غزه میگوید که در روز اول تقریبا هشتاد جسد پیدا شد که ۳۰ جسد به خاطر داشتن خصوصیات ویژه شناسایی شد. او میگوید بقیه اجساد غیرقابل شناسایی بود، زیرا در تاریخهای مختلف دفن و بعضی تجزیه شده بودند.
باسل میگوید زمانی که نیروهای اسرائیلی به بیمارستان حمله کردند، برای یافتن احتمالی اجساد گروگانهای اسرائیلی به نبش گورهای موجود در محل پرداختند.
او میافزاید سپس سربازان اسرائیلی اجساد نبش قبر شده را در کنار سایر افراد کشته شده در این حمله دفن کردند.
ارتش اسرائیل در بیانیهای به بیبیسی گفته است که «این ادعا که ارتش اسرائیل اجساد فلسطینیها را دفن کرده، کاملا بیپایه و اساس است.»
در ادامه بیانیه ارتش اسرائیل آمده است که «در جریان عملیات ارتش اسرائیل در منطقه عمومی بیمارستان ناصر، به منظور یافتن اجساد گروگانها و مفقودین اسرائیلی، اجساد دفن شده توسط فلسطینیها در منطقه بیمارستان ناصر مورد بررسی قرار گرفت و اجسادی که متعلق به گروگانهای اسرائیلی نبود به محل خود باز گردانده شدند.»
در مجموع، اظهارات سخنگوی سازمان دفاع غیرنظامی فلسطینی با روایت ارتش اسرائیل از آنچه رخ داده است، همخوانی دارد. با این حال، این احتمال را هم نباید نادیده گرفت که شاید در جریان عملیات ارتش اسرائیل در بیمارستان، تعدادی قبر جدید هم به قبرهای موجود اضافه شده باشد.
منبع تصویر،EPA
شواهد در مورد اجساد دفن شده به ما چه میگوید؟
گورهای جمعی در همان منطقهای قرار دارد که غیرنظامیان، خانوادهها و کارکنان فلسطینی بیمارستان اجساد دهها فلسطینی کشته شده در ماههای اخیر را دفن کردند.
در ویدیوی دیگری به تاریخ ۲۸ ژانویه، غیرنظامیان فلسطینی دیده میشوند که در حال دفن حدود ۳۰ جسد هستند.
در ۳ فوریه تعداد دیگر جسد در محلی دفن شدند که حدود شش متر با محل دفن اجساد در ویدئوی ۲۸ ژانویه فاصله دارد.
محمود باسل به بیبیسی گفت که فلسطینیها اجساد اقوام خود و همچنین اجساد ناشناس را در این بیمارستانها دفن کردند. او گفت که این افراد در جریان آنچه او «محاصره خان یونس توسط اسرائیل» نامیده، کشته شده بودند.
در ۲۲ ژانویه، وزارت بهداشت تحت اداره حماس در غزه گفت که دهها نفر در غرب خان یونس کشته یا زخمی شدهاند. این وزارتخانه گفت که مردم مجبور شدهاند ۴۰ جسد را در محوطه بیمارستان ناصر دفن کنند، زیرا نواحی خارج از بیمارستان بسیار ناامن بوده است.
چه شواهدی در مورد بدرفتاری سربازان اسرائیلی با اسیران وجود دارد؟
در یک عکس، جسد نیمه تجزیه شدهای دیده میشود که ممکن است متعلق به فردی باشد که توسط نیروهای اسرائیلی بازداشت شده بود.
ارتش اسرائیل در پاسخ به بیبیسی اعلام کرد که عملیات در این منطقه «به صورت هدفمند و بدون آسیب به بیمارستان، بیماران یا کارکنان پزشکی» انجام شده است.
با این حال، ماه گذشته سه تن از پرسنل پزشکی بیمارستان به بیبیسی گفتند که نظامیان اسرائیلی آنها را تحقیر کردند، مورد ضرب و شتم قرار دادند، روی آنها آب سرد ریختند و مجبورشان کردند ساعتها در حالت زانو زده باقی بمانند.
بیبیسی ویدئویی را به دست آورده است که توسط یک شاهد عینی از داخل بیمارستان ناصر گرفته شده و نشان میدهد سربازان اسرائیلی تختهایی را حرکت میدهند که افرادی با دستهای بسته روی آنها قرار دارند.
این موضوع را فیلمهای جداگانهای که توسط ارتش اسرائیل منتشر شده تایید میکند.
در این فیلم، افرادی دیده میشوند که با دستهای بسته روی تخت بیمارستان هستند و سربازان این تختها را جابجا میکنند. ما نمیدانیم این افراد چه کسانی هستند و پس از ضبط این فیلم برایشان چه اتفاقی افتاده است.
اعضای ناپدید شده اجساد
اسمعیل الثوابته، مدیر دفتر رسانههای دولت حماس در غزه گفته است که سربازان اسرائیلی دهها تن از بیماران، آوارگان و پرسنل پزشکی را «قبل از اعدام» برهنه کردند.
او افزوده است: «ما در مجتمع ناصر اجساد بدون سر و بدنهایی که پوست آنها را کنده بودند پیدا کردیم و دیدیم که بعضی از اندامهای این اجساد به سرقت رفته است.» او خواستار تحقیقات بینالمللی در این مورد شد.
احمد ابومصطفی، که پزشک فلسطینی در بیمارستان ناصر است هم به بیبیسی گفت که آنها اجسادی را پیدا کردند که اعضای آنها مفقود شده بود.
او گفت که یکی از این اجساد متعلق به یکی از اعضای کادر پزشکی بود که سایرین توانستند از روی لباسی که او به تن داشت شناسایی کنند. او گفت که به او دستبند زده شده بود و اجزای صورتش دیده نمیشد.
ارتش اسرائیل اتهام ارتکاب جنایت جنگی را رد کرده و گفته است که نیروهایش «حدود ۲۰۰ تروریست را که در بیمارستان موضع گرفته بودند» در جریان این حمله بازداشت کردند و مقادیری مهمات و همچنین داروهایی را که برای گروگانهای اسرائیلی ارسال شده اما در اختیار آنان قرار نگرفته بود از این افراد به دست آوردند.
منبع تصویر،EPA
بیبیسی عربی مجموعه فیلمها و تصاویر خود را به دکتر حسنین الطیار، متخصص پزشکی قانونی و مدرس دانشگاه آکسفورد بریتانیا نشان داد. او تایید کرد که اجساد در این فیلم در مراحل مختلف تجزیه مشاهده میشود که حاکی از آن است که در زمانهای متفاوت دفن شدند.
نظر آقای الطیار بر اساس آنچه در فیلمها و تصاویر دیده میشود این است که زخمهای روی بدن و قطع اندامها حاکی از آن است که نشانه قطع عمدی و برداشتن اعضای بدن نیست بلکه زخمهای ناشی از اصابت مهمات سلاحهای سنگین است.
او گفت معمولا اصابت بمب یا گلوله تانک به منازل یا اتومبیلها باعث قطع و پراکنده شدن بخشهای از جسد کشتهشدگان در میان آوار میشود.
بدن بیسر
عکسی از یک بدن بیسر در شبکههای اجتماعی دست به دست شده و ادعا شده است که متعلق به یکی از اجساد گورهای جمعی است که اخیرا کشف شده است.
با این حال، الطیار می گوید وضعیت جسد و خون قابل مشاهده بر آن نشان میدهد که عکس نباید بیش از یک روز پس از مرگ گرفته شده باشد.
بنابراین، این ادعا که این جسد متعلق به شخصی است که قبل از عقب نشینی اسرائیل در منطقه در ۷ آوریل کشته شده با شواهد موجود در تناقض است.
منبع تصویر،EPA
واکنش سازمان ملل
سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل گفته است که در حال حاضر به منظور تایید یا رد گزارش مقامات فلسطینی در مورد پیدا شدن ۲۸۳ جسد در محوطه بیمارستان ناصر، از جمله ۴۲ مورد شناسایی شده، تلاش میکند.
فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستار تحقیقات مستقل، مؤثر و شفاف در مورد این اجساد شده و افزوده است که: «در این تحقیقات باید بازرسان بینالمللی هم حضور داشته باشند.»
او افزوده است که «بر اساس قوانین بشردوستانه بینالمللی، در جریان جنگ بیمارستانها از حمایت بسیار ویژه برخوردار بوده و کشتار عمدی غیرنظامیان، زندانیان و افراد غیرمتخاصم [که اعضای نیروهای دشمن نیستند] به منزله ارتکاب جنایت جنگی است.»
وزارت امور خارجه آمریکا نیز در این مورد ابراز نگرانی کرده و گفته است که این گزارشها «باعث نگرانی فوقالعاده زیاد است.»
از: بی بی سی