مرتضی کاظمی. مشاور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
ملت ایران یکی از معدود ملت‌های کهن جهان است که بیشترین اهتمام را در آفرینش‌های هنری داشته است. بیشترین وقت و هزینه را صرف خلق هنر کرده و در ادوار گوناگون تاریخی، آثار ارزشمندی را به گنجینه هنر جهان تقدیم کرده است. مهمترین سهم این اهتمام هنرمندان صرف هنر معماری و تزیینات آن، در ساخت انواع بناها از قبیل مساجد، کلیساها، میادین، خیابان‌ها، خانه‌ها، کاروانسراها، بازارها، حمام‌ها و… و نیز خلق اشیا و آثار هنری شده است تا آنجا که مهمترین ویژگی و شاخص تمدن و فرهنگ ایرانیان نزد سایر ملل، هنر آنها بوده و هست. سهم هنر اما در عصر کنونی نسبت به اعصار گذشته کاهش چشمگیری داشته و به تعبیری می‌توان گفت از متن معیار زندگی ایرانیان به حاشیه آن رانده شده است و این در شأن نسل‌های معاصر و آینده به‌عنوان میراث‌داران تاریخ درخشان فرهنگ و هنر ایرانی و اسلامی نبوده و نیست. از سوی دیگر گفته می‌شود که صاحبان ثروت و سرمایه در جهان و در چند دهه اخیر به‌طور متوسط بالغ بر ۲۶درصد از ثروت خود را صرف خلق یا گسترش فرهنگ و هنر سرزمین خود و جهان کرده‌اند و می‌کنند.
ساخت موزه‌های فرهنگی و هنری، ایجاد مجموعه‌های اموال فرهنگی و آثار هنری و حمایت از هنرمندان در خلق آثار جدید، از جمله اموری هستند که سهمی معادل یک‌چهارم از ثروت متمکنین جهان را به خود اختصاص داده‌اند. غرض اینکه موفقیت خارج از انتظار حراج جمعه‌شب تهران در زمینه هنرهای معاصر و مدرن ایرانی، از یک‌سو گویی شروع فصل نوین شکوفایی اعتبار هنرهای تجسمی در چشم و دل ملت ایران و از سوی دیگر شروع تجلی اقتصاد هنرهای تجسمی در ذهن و ضمیر صاحبان سرمایه است و این هر دو را آن‌هم در شرایطی که کشور درگیر مشکلات شدید اقتصادی است، باید به فال نیک گرفت. زیرا اگر این روند، با شتابی که طی سه‌سال گذشته گرفته است، همچنان پیش برود به دو چشم‌انداز مبارک نایل خواهد شد. نخست بازار ملی هنر ایران را بنیان خواهد گذاشت و سپس دروازه‌های ورود به بازارهای جهانی هنر را خواهد گشود و سهم و جایگاه مغفول‌مانده هنر ایرانی و اسلامی را کسب خواهد کرد.
ناگفته نماند که آثار نیل به این دو چشم‌انداز شایسته و بایسته، بر سایه هنرها نیز تاثیر خواهد داشت و زمینه‌های توجه جدی دولت، اصحاب فرهنگ و هنر و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را به ظرفیت‌های اقتصادی هنر، در سالی که نام «اقتصاد و فرهنگ…» گرفته است، فراهم خواهد آورد.
بدون تردید از ویژگی‌ها و دستاوردهای این حراج در روزهای آینده سخن بسیار گفته خواهد شد. من در این فرصت اندک، به دو ویژگی حایزاهمیت آن اشاره می‌کنم.نخست برگزاری حرفه‌ای حراج تهران است که نشان می‌دهد برگزارکنندگان آن از سطح دانش، مهارت و مدیریت لازم در برگزاری اینگونه رویدادها در استاندارد جهانی، برخوردارند و در برخی از زمینه‌ها می‌توانند فراتر از آن استانداردها ظاهر شوند.
ویژگی دوم تثبیت موقعیت سهراب سپهری است که با کسب بالاترین قیمت فروش آثار، هم نوعی ادای دین مسکوت‌مانده و به تعویق‌افتاده به آن هنرمند بزرگ را باعث شد و هم به شاخص و معیاری قاطع و راهگشا برای هنرهای معاصر و مدرن این خطه از جهان هنر، تبدیل شد. بی‌مناسبت نمی‌دانم این یادداشت را با یک تذکر و یک تشکر به پایان ببرم.
تذکر به دولت تدبیر و امید در سال اقتصاد و فرهنگ است که فرهنگ و هنر کشور یک منبع اقتصادی غنی، بی‌نظیر و فناناپذیر برای تولید ثروت است که در کنار احترام به شأن معنوی آن و در صورت اهتمام به شناسایی، رفع موانع، تامین زیرساخت‌ها و تعیین محیط قانونی شفاف و کارآمد و برقراری تسهیلات و امکانات لازم، سهم بسزایی از رونق اقتصاد ملی را محقق خواهد کرد؛ هم‌تراز سهم اقتصاد فرهنگ در کشورهای پیشرفته یا در حال توسعه، به‌ویژه در چند دهه اخیر، که سهم بخش‌هایی همچون اقتصاد صنعت خودرو، بالاتر است.
و تشکر از تمامی کسانی که در جمعه‌شب گذشته، با شور و اشتیاق و با توان فکری و مالی خود، فضای حراج تهران را شاداب و پرطراوت و موفقیت‌آمیز کردند و مهر تاییدی بر استحقاق اقتصادی هنرهای تجسمی کشور زدند، تا دیگر گفته و شنیده نشود؛
فرهنگ و هنر هزینه‌بر و بدون بازگشت اقتصادی است.
از: شرق