ایران اینترنشنال
بعد از مرگ ابراهیم رئیسی، سازمان بورس تهران شبانه دامنه نوسان را تغییر داد؛ کاری که یکبار دیگر در فروردین ماه انجام داده بودند. اما با ریزش مداوم بورس طی چهار روز پس از مرگ رئیسی معامله‌گران روز دوشنبه هفتم خرداد دست از کار کشیدند. دامنه نوسان چیست و چرا سرمایه‌گذاران ناراحتند؟
گزارش‌های رسیده به ایران‌اینترنشنال و گزارش کانال‌های بورسی، از توقف معاملات و اعتصاب کارگزاران در تالارهای اصفهان و تبریز در اعتراض به وضعیت بحرانی بورس حکایت دارد.
علاوه بر این، از بورس شیراز هم خبر رسیده که ظاهرا برخی از معامله‌گران دست از کار کشیدند.
بورس تهران در پایان معاملات دوشنبه در ادامه‌ی روند نزولی روزهای اخیر، با افت شاخص‌های اصلی به کار خود پایان داد. شاخص کل بورس، در پایان دادوستدهای روز هفتم خرداد، بیش از ۲۲ هزار واحد- معادل یک درصد کاهش یافت و به کمتر از ۲ میلیون و ۶۰ هزار واحد رسید.
خروج پول حقیقی از بازار سهام تهران برای نوزدهمین روز کار متوالی، ادامه یافت و ۳۸۴ میلیارد تومان سرمایه‌ی حقیقی از بازار خارج شد. کاهش شاخص‌های بازار در حالی ادامه یافته که همچنان دامنه نوسان در حد دو درصد محدود باقی مانده است.
چرا معامله‌گران ناراحت‌اند؟
پس از مرگ رئیسی در سانحه بالگرد هیات مدیره سازمان بورس در جلسه‌ای شبانه دامنه نوسان معاملات سهام را مثبت و منفی ۲ درصد تعیین کرد.
دامنه نوسان در بورس ایران به این معنا‌ست که معامله‌گران نمی‌توانند در یک روز سهامشان را کمتر یا بیشتر از دامنه نوسان به فروش برسانند. در این مورد دامنه نوسان مثبت و منفی ۲ درصدی، یعنی هیچ سهامداری در یک روز فقط می‌توانند سهامشان را ۲ درصد گرانتر یا ارزانتر بفروشند.
معمولا دامنه نوسان ۵ درصد است، اما در شرایط عادی هم دامنه نوسان برای کنترل بازار به‌کار می‌رود. بالا و پایین کردن مداوم این دامنه نوسان آن هم در تصمیمات شبانه و ناگهانی موجب نارضایتی سهامداران شده است.
فروردین ۱۴۰۳ هم پس از حملات پهپادی و موشکی ۲۵ فروردین جمهوری اسلامی به اسرائیل، دامنه نوسان بازار بورس تغییر داده شده بود.
پس از مرگ رئیسی، با وجود کاهش دامنه نوسان، بازار چهار روز متوالی ریزش داشت و در ابتدای معاملات روز دوشنبه هم ۹۰ درصد بازار قرمزپوش بود و شاخص کل کار خود را با افت ۵ هزار و ۶۰۰ واحدی آغاز کرد و در ۱۰ دقیقه ابتدای معاملات بیش از ۶۰درصد نمادها در صف فروش قرار گرفتند و خروج حقیقی‌ها با قدرت بیشتری ادامه یافت.
وب‌سایت فردای اقتصاد روز ششم خرداد نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرده بود که نشان می‌داد اقتصاد دستوری، دخالت در سازوکار بنگاه‌های اقتصادی، پابرجاماندن شکاف میان دلار بازار آزاد و مرکز مبادله ایران، قوانین یک‌شبه و ریسک‌های ژئوپلیتیک از جمله عوامل اثرگذاری بر بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بورس است.
به نظر می‌رسد مجموعه این موارد باعث شده معامله‌گران دست از کار بکشند. پیشتر هم در آبان ۱۴۰۱ معامله‌گران در تهران و شهرهای بزرگ دست از کار کشیده بودند.