تصویر آرشیوی از برج «حاجی» که مقر خبرگزاری فرانسه در غزه در آن قرار داشت، ۳ نوامبر ۲۰۲۳. © AFP – BASHAR TALE
دوربینهای چندین آژانس خبری از جمله خبرگزاری فرانسه در غزه روز دوم نوامبر ۲۰۲۳ هدف حمله قرار گرفتند. تحقیقات روزنامه فرانسوی لوموند با همکاری «فوربیدن استوریز» و چندین رسانه دیگر با تحلیل دقیق تصاویر این دوربینها و همچنین تصاویر ماهوارهای، ثابت کرده است که ساختمانهای محل استقرار خبرگزاریهای خارجی در غزه با گلوله تانک و احتمالا تانکهای ارتش اسرائیل هدف قرار گرفتهاند.
روز ۲ نوامبر ۲۰۲۳ تنها ظرف مدت چهارده دقیقه، بین ساعت ۱۱:۵۵ صبح تا ۱۲:۰۹ بعد از ظهر، چهار انفجار برج حاجی در غزه را به لرزه درآورد. سه طبقه بالایی این ساختمان دفاتر خبرگزاری فرانسه را در خود جای داده بود. همزمان یک دوربین این خبرگزاری در حال فیلم گرفتن از شهر است و تصاویر آن را به صورت زنده پخش میکند. در نتیجه این حملات این دوربین آسیبی نمیبیند و همه چیز را ضبط میکند.
یک ساعت قبل از این اتفاق، این دوربین اولین انفجار را ثبت کرد، شلیکی که برج الغفاری در فاصله ۳۰۰ متری برج حاجی را هدف قرار داد. دوربینهای گروه «مدیا فلسطین» که تصاویر آن به ویژه توسط خبرگزاری رویترز پخش میشدند، در این ساختمان قرار داشتند.
روزنامه فرانسوی لوموند با همکاری «فوربیدن استوریز» و چندین رسانه دیگر به تحلیل دقیق تصاویر ثبت شده توسط این دو خبرگزاری و تصاویر ماهوارهای غزه پرداختند. این شواهد همراه با تجزیه و تحلیل چندین متخصص تسلیحاتی نشان میدهد که این انفجارها نتیجه شلیک گلولههایی است که احتمالاً توسط تانکهای ارتش اسرائیل شلیک شده است.
روزنامه لوموند در ویدوئویی که برای ارائه نتایج تحقیقات خود منتشر کرده، با اشاره به اینکه در اوایل نوامبر، ارتش اسرائیل در حال تکمیل محاصره شهر غزه بود، با ارجاع به تصاویر ضبط شده، میگوید که ۴.۲ ثانیه بعد از دیدن نور ناشی از شلیک هر گلوله، ساختمان محل استقرار خبرگزاریها هدف قرار گرفته است و میافزاید که فاصله زمانی میان نور ناشی از شلیک و شنیدن صدای آن حدود ۸.۵ ثانیه است.
این روزنامه سپس با یک محاسبه با کمک اختلاف سرعت نور و صدا و علائم بصری اطراف، جهت، فاصله و محل تقریبی شلیکها را مشخص کرده است. فاصله حدود سه کیلومتری محل شلیک با هدف، سرعت پرتابهها که حدود ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت (حدود دو برابر سرعت صوت) است و دقت آنها، خبرنگاران تحقیقی را به این نتیجه رسانده که این شلیکها تنها میتواند از تانک یا توپ شلیک شده باشد و هیچ یک از سلاحهایی که گروههای فلسطینی در اختیار دارند، چنین مشخصاتی ندارد.
لوموند سپس با استفاده از تصاویر ماهوارهای نشان داده که تانکهای ارتش اسرائیل در همان روز حادثه در آن محل حضور داشتهاند. موضوعی که روزنامه عصر فرانسه را به این نتیجه رسانده که احتمالا تانکهای ارتش اسرائیل مسئول شلیکها به برج حاجی و الغفاری هستند.
لوموند در ادامه تاکید میکند که ارتش اسرائیل از حضور رسانهها در این ساختمانها آگاهی داشته است. خبرگزاری فرانسه به عنوان مثال چندین بار مختصات خبرنگاران خود را در اختیار ارتش اسرائیل گذاشته است. پنج روز قبل از این حملات، ارتش اسرائیل در پاسخ به این خبرگزاری میگوید: «ما اطلاعات مربوط به مختصات تیمهای شما در غزه را که برای ما فرستاده بودید، انتقال دادیم. اما در حال حاضر نمیتوانیم امنیت کارمندان شما را تضمین کنیم.»
ارتش اسرائیل چند روز بعد از حمله تاکید کرد که ساختمان مورد نظر به هیچ وجه توسط آنها هدف قرار نگرفته است و افزود که حملهای که در نزدیکی این محل انجام شده، ممکن است منجر به پرتاب شدن آوار شده باشد. با این حال، ارتش اسرائیل زمانی که با نتیجه تحقیقات لوموند مواجه میشود، انجام هرگونه شلیک در نزدیکی برج حاجی در تاریخ دوم نوامبر را رد میکند و میگوید هیچ اطلاعاتی درباره حمله به برج الغفاری در این تاریخ در اختیار ندارد.
از تاریخ دوازدهم نوامبر ۲۰۲۳ هیچ پخش مستقیمی از غزه وجود ندارد. همزمان روزنامهنگاران فلسطینی در معرض خطر دائمی هستند. بر اساس تحقیقات لوموند، از هفتم اکتبر، دستکم ۱۴ خبرنگار بر اثر بمبارانها کشته و زخمی شدهاند درحالی که جلیقه یا کلاه خبرنگاری بر تن داشتند.
این درحالی است که ارتش اسرائیل درباره هدف قرار دادن روزنامهنگاران در غزه، میگوید: «ارتش اسرائیل هیچگاه به صورت آگاهانه خبرنگاران را هدف قرار نمیدهد.»
گزارشگران بدون مرز در بیانیهای که حدود یک ماه پیش منتشر کرد، از دادستان دیوان کیفری بینالمللی خواست تا بررسی جنایات ارتکابی علیه روزنامهنگاران در غزه توسط نیروهای اسرائیلی را در اولویت خود قرار دهد. این نهاد در بیانیه خود آورده است که تعداد خبرنگاران کشته شده توسط ارتش اسرائیل در غزه از صد نفر گذشته و همچنان در حال افزایش است.
از: ار اف ای