نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا خود را “برنده” انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد. آنگونه که کمیته برگزاری انتخابات اعلام کرده، مادورو بیش از ۵۱ درصد از آراء را به دست آورده است. کنترل این کمیته را افراد معتمد مادورو در دست دارند.
الویس آمورزو، رئیس این کمیته این خبر را پس از شمارش ۸۰ درصد از آراء اعلام کرد و گفت که نتیجه رأی‌گیری از لحاظ پیروزی مادورو “تغییر‌ناپذیر” است. طبق اعلام کمیته مزبور ادموندو گونزالز اوروتیا از جناح اپوزیسیون ۴۴،۲ درصد از آراء را به دست آورده است.
این در حالی است که ماریا کورینا ماچادو، رهبر جناح اپوزیسیون از پیروزی این جناح خبر داده و دوشنبه ۲۹ ژوئیه (۸ مرداد) اعلام کرد، ادموندو گونزالز، نامزد اپوزیسیون ۷۰ درصد آراء را کسب کرده است.
ماچادو در بیانیه‌ای مشترک با گونزالز، اپوزیسیون را برنده این انتخابات اعلام کرد و نوشت: «ما پیروز شدیم و همه جهان این را می‌داند.»
او پیشتر ارتش ونزوئلا را مخاطب قرار داده و در پستی در شبکه اکس (توییتر سابق) نوشت: «پیامی به ارتش: مردم ونزوئلا حرف خود را زده‌اند. آنان دیگر مادورو را نمی‌خواهند و اکنون زمان آن فرا رسیده که ارتش در طرف درست تاریخ بایستد. این فرصتی است که شما [ارتشیان] اکنون دارید.»
انستیتوی تحقیقاتی ادیسون ریسرچ که نظرسنجی‌های متعدد و معتبری در ارتباط با انتخابات آمریکا انجام داده، درباره انتخابات ونزوئلا پیش‌بینی کرده بود که گونزالز ۶۵ درصد و مادورو ۳۱ درصد از آراء را کسب خواهند کرد.
دیگر نظرسنجی‌های پیش از برگزاری انتخابات در ونزوئلا نیز حاکی از برتری نامزد اپوزیسیون و تغییر قدرت در ونزوئلا پس از یازده سال حضور مادورو در رأس حکومت بودند. در عین حال پیش‌بینی‌های ناظران حاکی از عدم برگزاری انتخاباتی آزاد و عادلانه بود.
مادورو که ۱۱ سال پیش جانشین هوگو چاوز شد، اکنون بیش از یک دهه است که زمام قدرت در ونزوئلا را در دست دارد.
او که خود را برنده انتخابات می‌داند، خطاب به هوادارانش که در برابر کاخ ریاست جمهوری تجمع کرده بودند، گفت که انتخاب دوباره‌اش “پیروزی صلح و ثبات است”. مادورو سیستم انتخاباتی ونزوئلا را “شفاف” خواند و اعلام کرد که در همین روز دوشنبه دستور اجرای “یک دیالوگ بزرگ ملی” را امضا خواهد کرد.
این در حالی است که مادورو هفته گذشته از “به راه افتادن حمام خون در صورت شکستش در انتخابات” سخن گفته بود.
نخستین واکنش‌ها به نتایج انتخابات در ونزوئلا
در این میان شماری از کشورها از جمله ایران، روسیه و چین که از هم‌پیمانان دولت ونزوئلا محسوب می‌شوند، “پیروزی” مادورو را به او تبریک گفته‌اند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه “انتخاب دوباره مادورو” را به او تبریک گفت و پشتیبانی خود از وی را اعلام کرد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۲۹ ژوئیه (۸ مرداد) با انتشار پیامی در شبکه اکس (توییتر سابق) “برگزاری موفق انتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا را به مردم و دولت این کشور و نیز به رئیس جمهور منتخب مردم ونزوئلا” تبریک گفت.
او افزود: «این انتخابات که با حضور و مشارکت گسترده مردم و با نظارت صدها ناظر بین‌المللی از کشورها، نهادها و سازمان‌ها برگزار شد، حاکی از نهادینه شدن روند مردم‌سالاری در این کشور است.»
این در حالی است که جناح اپوزیسیون ونزوئلا پیشاپیش در ارتباط با برگزاری انتخابات در مورد خطر “تخلفات انتخاباتی” هشدار داده و از ناظران خود خواسته بود که تا پایان شمارش آراء در حوزه‌های اخذ رأی بمانند. آنگونه که برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند، دلسا سولورزانو، ناظر اصلی جناح اپوزیسیون اما اجازه ورود به دفتر کمیته برگزاری انتخابات را نیافت.
اتحادیه اروپا نیز هیچ ناظری در این انتخابات نداشت، چرا که کمیته مزبور دعوت از نماینده اتحادیه اروپا را لغو کرده بود.
در این میان، ایالات متحده آمریکا “تردید جدی خود” را در مورد نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا و پیروزی نیکلاس مادورو ابراز کرده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در این رابطه تصریح کرد، آمریکا “به‌طور جدی شک دارد که نتیجه اعلامشده حاصل خواست مردم باشد”. او افزود، “این اهمیتی تعیین‌کننده دارد که هر رأی به شکلی عادلانه و شفاف شمرده شود.”
کمیته برگزاری انتخابات باید نهادی مستقل باشد و این در حالی است که اپوزیسیون ونزوئلا این کمیته را “دست‌نشانده” دولت مادورو می‌داند.
کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی موضع‌گیری‌های متفاوتی نشان داده‌اند. برخی کشورها مانند کوبا که از متحدان نزدیک مادورو محسوب می‌شود، “پیروزی” او را تبریک گفته‌اند.
شماری از کشورهای آمریکای لاتین نیز شک و تردید خود را در مورد سلامتی انتخابات و نتیجه آن ابراز داشته‌اند.
گابریل بوریک، رئیس جمهوری شیلی در واکنش به نتایج اعلامشده از سوی کمیته انتخابات گفت: «رژیم مادورو باید درک کند که به سختی می‌توان نتیجه انتخابات را باور کرد. ما نتیجه‌ای را که امکان بررسی و راستی‌آزمایی آن وجود نداشته باشد، به رسمیت نخواهیم شناخت.»
خاویر گونزالز اولائچئا، وزیر خارجه پرو نیز واکنشی انتقادآمیز نشان داد و تصریح کرد: «من تمامی تخلفات [انتخاباتی] را که دولت ونزوئلا با سوءنیت مرتکب شده، به شدت محکوم می‌کنم.»
پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا شمار زیادی از اعضای اپوزیسیون در این کشور بازداشت شدند. سازمان غیردولتی “فورو پنال” از بیش از ۳۰۰ زندانی سیاسی در ونزوئلا خبر داده است. شماری از چهره‌های اپوزیسیون نیز از صحنه سیاسی این کشور کنار گذاشته شدند.
ماریکا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون به اتهام “تخلفاتی” در دوران نمایندگی‌اش در مجلس مورد مجازات قرار گرفت و به مدت ۱۵ سال از احراز مقام‌های دولتی منع شد. در نهایت جای او را گونزالز که چهره‌ای کمتر شناخته‌شده است، گرفت تا برای رقابت با مادورو وارد صحنه شود.
دویچه وله