هفته گذشته سفری دو روزه به همراه تعدادی از فعالان حقوق بشر و دموکراسی خواه از سرتاسر جهان به سنگال داشتیم تا با فعالان سنگالی حقوق بشر و حقوق زنان به گفتگو بنشینیم و از چند دهه تجربۀ آنان برای استقرار و استحکام دموکراسی در این کشور آگاه شویم.
سنگال یکی از نادر دموکراسی های افریقا است که از ثباتی نسبی برخوردار است. و یکی از کشور های مسلمانی است که مجازات اعدام را لغو کرده است. آخرین انتخابات در این کشور در سال ۲۰۱۲ انجام شد. فعالان جامعۀ مدنی در تهییج عموم برای شرکت در انتخابات و مبارزه با رئیس جمهور سابق که قصد داشت با تغییر قانون اساسی اختیارات رئیس جمهور را گسترش دهد، سهم بسزایی ایفا کردند. این انتخابات با موفقیت برگزار شد و به انتخاب رئیس جمهور جدیدی انجامید که بسیاری از همکاران خود را از میان فعالان جامعۀ مدنی برگزیده است. اوّلین کسی که پیروزی رئیس جمهور جدید را به رسمیت شناخت و به او تبریک گفت، رقیب او و رئیس جمهور وقت سنگال بود.
از جمله فعالان جامعۀ مدنی در هیئت دولت، وزیر دادگستری این کشور است که حقوقدان و پیش از دکتر عبدالکریم لاهیجی، رئیس فدراسیون بین المللی حقوق بشر بوده است. در این سفر امکان ملاقاتی یک ساعته با وزیر دادگستری، آقای سیدیکی کابا، فراهم شد. من در این گفتگو از او پرسیدم: “آقای وزیر، در کشور من تنها در ماه ژوئن ۴۵ انسان اعدام شده اند و در سال جاری میلادی ۳۸۷ نفر به دار آویخته شده اند، و در مقابل این پرسش که چرا مجازات اعدام به این شدت اعمال می شود، مقامات کشور می گویند این فرمان دین ماست، فرمان اسلام است. از شما می پرسم چگونه یک کشور مسلمان مانند سنگال توانسته است مجازات اعدام را لغو کند؟”
وزیر دادگستری در پاسخ گفت که اسلامی که ما بدان معتقدیم اسلام تساهل و بردباری است، اسلامی است حافظ حیثیت و کرامت انسان. او یادآوری کرد که در اوّلین انتخابات ریاست جمهوری در کشورش پس از اعلام استقلال، اکثریت مسلمان رأی دهندگان به فردی کاتولیک رأی دادند چون او را برای ادارۀ مملکت شایسته‌تر می دانستند و دین او در این رابطه معیار گزینش نبود. او همچنین گفت در اسلام حق حیات مقدس است و فرمان خدا بر منع قتل نفس است و در این تردیدی نیست. او گفت زمانی که برای لغو مجازات اعدام فعالیت می کرده است، به همراه یارانش به ملاقات مارابو های (رهبران دینی) کشور رفته و با آنها به گفتگو نشسته اند و با دلیل و مدرک آن ها را قانع کرده اند که با حذف مجرم جرم از بین نمی رود. و پس از آن رهبران دینی کشور با لغو مجازات اعدام مخالفت نکردند.
***
سنگال
-مستعمره سابق فرانسه
– تاریخ استقلال ۴ آوریل ۱۳۶۰
– جمعیت ۱۳ میلیون نفر
– اکثریت مردم سنگال مسلمان هستند و اقلیتی نزدیک به چهار در صد کاتولیک.
– اوّلین رئیس جمهور سنگال لئوپولد سدار سنگور، ادیب و شاعر کاتولیک بود که با رأی اکثریت مسلمان به این مقام برگزیده شد و از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ در مقام خود ابقا شد.
– رئیس جمهور کنونی: ماکی سال
– تاریخ آخرین اجرای حکم اعدام: ۱۹۶۷
– تاریخ لغو مجازات اعدام : ۲۰۰۴
از: گویا