استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران: دست از «سوداگری» بر سر میراث ملک و ملت بردارید
معرفی سید رضا صالحی امیری برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با انتقاد شدید باستان‌شناسان و کنشگران میراث فرهنگی روبه‌رو شد. برخی چهره‌های مطرح میراث فرهنگی و باستان‌شناسی صالحی را «ضرغامی در نقطه صفر» میدانند و برخی دیگر این سوال را مطرح می‌کنند که چرا فردی با سوابق امنیتی و بدون داشتن تجربه و تحصیلات مرتبط برای تصدی یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌ها انتخاب شده است.
وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی دکتری مدیریت دولتی دارد و سوابقی مانند ریاست کمیته ملی المپیک، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، ریاست کتابخانه ملی و سرپرستی وزارت ورزش در کارنامه‌اش دیده می‌شود. او برای مدتی نیز در دولت یازدهم وزیر ارشاد بود.
صالحی امیری پیش از رسیدن به پست‌های دولتی و اجرایی با نهادهای امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی همکاری می‌کرد و معاونت بررسی‌های راهبردی وزارت اطلاعات، ریاست کمیته اجتماعی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در سوابق او به چشم می‌خورد.
پس از تشکیل شورای راهبردی و ادعای مسعود پزشکیان مبنی بر اینکه اعضای کابینه‌اش با نظر و مشورت کارشناسان و متخصصان انتخاب خواهند شد، جامعه باستان‌شناسی ایران با ارسال نامه‌ای سرگشاده از رییس دولت چهاردهم خواست فردی را برای وزارت میراث فرهنگی انتخاب کند که علاوه بر برخوردار بودن از سوابق و تجربیات مدیریتی مرتبط با این حوزه، درمورد مسائل تخصصی و پیشرفت‌های جهانی میراث فرهنگی آگاهی لازم را داشته باشد.
باستان‌شناسان و فعالان میراث فرهنگی نیز در قالب گفت‌وگو با رسانه‌ها و انتشار پست‌هایی در حساب‌های کاربری‌شان اهمیت انتخاب فردی متخصص، باتجربه و آگاه را برای وزارت میراث فرهنگی یادآور شدند.
کمیته انتخاب وزیر میراث فرهنگی، از میان حدود ۵۰ فردی که سوابقشان بررسی شده بود درنهایت نام ۱۵ نفر را به شورای راهبردی تحویل داد که یکی از آن‌ها صالحی امیری بود.
صالحی امیری در ابتدا از تصدی پست وزارت میراث فرهنگی انصراف داد تا شاید بتواند در دولت چهاردهم جایگاه بهتری بیابد، اما وقتی به در بسته خورد به نامزدی وزارت میراث فرهنگی کفایت کرد و به فهرست نامزدها بازگشت.
در روزهایی که هنوز فهرست نهایی وزرای کابینه پزشکیان منتشر نشده بود اما زمزمه‌های انتخاب صالحی امیری شنیده می‌شد، انجمن باستان‌شناسی ایران و جامعه باستان‌شناسی در بیانیه‌ای مشترک به مسعود پزشکیان هشدار دادند فردی که گزینه نهایی انتخاب برای وزارت میراث فرهنگی است، با شعارهای انتخاباتی پزشکیان فاصله زیادی دارد و رییس دولت چهاردهم با این انتخاب «خط بطلان» بر تمامی شعارهایش می‌کشد.
به‌رغم این هشدارها مسعود پزشکیان صالحی امیری را برای تصدی وزارت میراث فرهنگی به مجلس معرفی کرد.
درحالی‌که مسلم صالحی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، ادعا کرد صالحی امیری «تجربه و توانمندی لازم» برای پست وزارت میراث فرهنگی را دارد و «ساختار سیاسی و اجرایی را می‌شناسد»، باستان‌شناسان او را «ضرغامی در نقطه صفر» خواندند. کانال تلگرامی باستان‌پژوهی با انتشار یادداشتی با همین عنوان نوشت: «وزیر کنونی میراث فرهنگی، عزت‌الله ضرغامی، فرسنگ‌ها با وزیر مطلوب میراث فاصله دارد اما واقعیت این است که هیچ تغییر قابل اعتنایی در نظام حکمرانی ایجاد نشده که وزیری متخصص از حیث علمی و متبحر و مقتدر از حیث اجرایی سکاندار این وزارتخانه شود.»
کانال باستان‌پژوهی، برنامه پیشنهادی صالحی امیری برای وزارت میراث فرهنگی را نیز «شوخی با تاریخ، فرهنگ و میراث ایران» دانست.
حسین زندی، فعال میراث فرهنگی همدان، نیز درباره وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی نوشت: «اگرچه صالحی امیری پیشینه و کارنامه قابل قبولی در سمت‌های پیشین ندارد اما روابط و لابی‌های او در مجلس بر کسی پوشیده نیست.»
زندی در ادامه نیز این سوال را مطرح کرد: «وزارتخانه‌ای که در سه حوزه مهم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی راهبری و تصمیم‌سازی می‌کند و اتفاقا هر یک از این سه حوزه می‌تواند جایگاه وزارتخانه جداگانه‌ای را داشته باشد، چگونه قرار است تحت مدیریت فردی اداره شود که برخلاف شعارهای دولت چهاردهم هیچ تخصص و تعهدی در این سه حوزه ندارد؟»
مجتبی گهستونی، فعال میراث فرهنگی، نیز در انتقاد به معرفی صالحی امیری گفت: «چرا باید شاهد حضور فردی در راس این وزارتخانه باشیم که روزگاری مدیرکل اطلاعات خوزستان بوده، سابقه حضور در رده‌های ارشد وزارت اطلاعات را داشته و چند صباحی بعد به کمیته ملی المپیک ایران و حتی معاونت شهرداری تهران رفته است؟ دوستداران میراث‌فرهنگی نگران‌اند که با ورود او شاهد اعمال نگاه امنیتی دولت به وزارت میراث فرهنگی باشیم.»
روح‌الله نجابت، نماینده شیراز، نیز در پیامی ویدیویی همین موضوع را مطرح کرد و گفت: «آیا یک چهره امنیتی می‌تواند مدیر موفقی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد؟»
نجابت از صالحی امیری خواست برنامه‌های عملیاتی‌اش را در حمایت از صنایع دستی، گردشگری و میراث طبیعی تشریح کند.
حکمت‌الله ملاصالحی، باستان‌شناس و استاد دانشگاه تهران، نیز در یادداشتی با عنوان «الهی بر این باغ تفتیده باران ببار» نوشت: «ایران در زمره غنی‌ترین و تاثیرگذارترین قلمروهای تاریخ، فرهنگ، جامعه و جهان بشری است و وزارت میراث فرهنگی چنین جغرافیای فراخ‌دامن، پرچین‌وشکن، دیرینه و دیرپا بی‌تردید هم سنگین است هم سهمگین و هم امانتدارانی می‌طلبد امین، فرهنگ‌شناس هم تاریخ‌دان و فهیم و هم باستان‌شناسی دانا و توانا.»
استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران در ادامه نیز تاکید کرد که «گماشتن و نصب کردن و نشاندن هر فرد ناصالح و نامتخصص میراث‌ناشناس بر کرسی وزارت خیانتی عظیم و نابخشودنی و خطایی تاریخی، پرهزینه و پرخسارت بر شانه ملک و ملت است».
ملاصالحی در یادداشت دیگری از دولتمردان جمهوری اسلامی خواست دست از «سوداگری» بر سر میراث ملک و ملت بردارند.