ایران اینترنشنال
آلمان روز پنج‌شنبه، اول شهریور، فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول‌اف، کارگردان برجسته منتقد جمهوری اسلامی، را به عنوان نماینده این کشور در بخش «بهترین فیلم بلند بین‌المللی» در نود و هفتمین دوره جوایز سینمایی اسکار برگزید.
این تصمیم از سوی کمیته‌ای مستقل از کارشناسان و پس از بررسی ۱۳ گزینه اتخاذ شد.
این کمیته در بیانیه‌ای «دانه انجیر معابد» را فیلمی «فوق‌العاده» و رسول‌اف را «یکی از کارگردانان بزرگ سینمای جهان» توصیف کرد و افزود: «ما خرسندیم که او نماینده آلمان در اسکار ۲۰۲۵ خواهد بود.»
رسول‌اف روز ۲۴ اردیبهشت از خروج خود از ایران به دلیل فشارهای امنیتی خبر داد و گفت بین زندان و ترک کشور، مجبور به انتخاب دومی شده است.
رسول‌اف با انتقاد از مقام‌های جمهوری اسلامی افزود: «اگر ایران جغرافیایی زیر چکمه‌های استبداد دینی شما رنج می‌کشد، ایران فرهنگی در ذهن مشترک میلیون‌ها ایرانی که از ظلم و توحش شما ناچار به ترک ایران شدند، زنده است و هیچ قدرتی نمی‌تواند اراده خود را به آن تحمیل کند.»
این کارگردان سرشناس از آن زمان در آلمان زندگی می‌کند.
کمیته مستقل انتخاب فیلم‌های آلمان برای اسکار در ادامه بیانیه خود نوشت: «از اینکه رسول‌اف در کشور ما در امنیت به سر می‌برد، بسیار خوشحالیم.»
به گفته این کمیته، رسول‌اف برای مصون ماندن از «استبداد حکومت» در ایران، به آلمان پناه آورده است.
بابک پاک‌نیا، وکیل دادگستری روز ۱۹ اردیبهشت خبر داد شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب اسلامی رسول‌اف را به هشت سال زندان محکوم کرد و دادگاه تجدید نظر نیز عینا این حکم را مورد تایید قرار داد. این کارگردان همچنین به شلاق، جزای نقدی و ضبط مال محکوم شد.
پاک‌نیا گفت: «دلیل اصلی صدور این حکم، امضای بیانیه‌ها و ساخت فیلم و مستند است که از نظر دادگاه، این اقدامات مصداق اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور محسوب می‌شود.»
وب‌سایت دِدلاین که اخبار جهان سینما را پوشش می‌دهد، روز پنج‌شنبه نوشت «دانه انجیر معابد» با الهام از جنبش «زن، زندگی، آزادی» در ایران پس از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی به دست گشت ارشاد ساخته شده است.
ددلاین افزود این تریلر سیاسی، تخیلات را با تصاویری واقعی از تظاهرات مردم در هم می‌آمیزد.
شخصیت اول این فیلم مردی مذهبی به نام ایمان است که به‌تازگی به سمت قاضی تحقیق در دادگاه انقلاب ترفیع پیدا کرده، آن‌هم زمانی که یک جنبش گسترده در اعتراض به مرگ زنی جوان کشور را فرا گرفته است.
محمد رسول‌اف، کارگردان در پاسخ به کیمیا قربانی، خبرنگار ایران اینترنشنال: کوشیدم در فیلم «دانه انجیر معابد» جنبه روانی حامیان سیستم حاکم را نیز روایت کنم و اینکه چطور خود را متقاعد می‌کنند که با نظام همکاری کنند pic.twitter.com/gvEG5qHFSJ
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) May 25, 2024
پیش‌تر و در روز ۱۰ اردیبهشت پیرنیا اعلام کرد رسول‌اف از سوی نیروهای امنیتی تحت فشار قرار گرفته تا «دانه انجیر معابد» را از جشنواره فیلم کن خارج کند.
به گفته پیرنیا، برخی از عوامل این فیلم از سوی ضابطین احضار و بازجویی و حتی تعدادی از آن‌ها ممنوع‌الخروج شدند.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت ابراهیم رئیسی روز ۲۳ اردیبهشت گفت اقدام رسول‌اف در ساخت فیلم «دانه انجیر معابد» بدون اخذ مجوز از این وزارت‌خانه یک «تخلف محرز» است و با آن «طبق قانون» برخورد خواهد شد.
رسول‌اف در سال‌های اخیر از منتقدان جدی و سرسخت جمهوری اسلامی بوده و به طور مداوم از سوی دستگاه‌های قضایی و امنیتی حکومت ایران تحت پیگرد قرار گرفته است.
او روز ۲۸ اردیبهشت در اولین مصاحبه خود پس از خروج از ایران گفت: «ماموریت من این است که بتوانم روایت‌های آنچه را در ایران می‌گذرد و وضعیتی را که ما ایرانی‌ها در آن گرفتار شده‌ایم، بازگویم.»
رسول‌اف در چندین فیلم خود، مانند «به امید دیدار»، «دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند»، «شیطان وجود ندارد» و «لِرد» ساختار آلوده به فساد حاکمیت در جمهوری اسلامی را به نمایش گذشته و از آن انتقاد کرده است.
او همچنین چندین جایزه معتبر بین‌المللی را از جشنواره‌های مطرحی مانند کن و برلین از آن خود کرده است.