با گذشت سه هفته از جان باختن ۵۲ کارگر بر اثر انفجار یک معدن زغال‌سنگ در طبس، گزارش‌ها از مرگ شمار دیگری از کارگران در شهرهای مختلف کشور حکایت دارند. شنبه و یک‌شنبه ۲۱ و ۲۲ مهر، دست‌کم پنج کارگر در ایران جان خود را از دست دادند و شمار دیگری نیز مصدوم و روانه بیمارستان شدند.
خبرگزاری ایلنا روز ۲۳ مهر در گزارشی با اشاره به کشته شدن ۵۲ کارگر معدن در طبس نوشت که بعد از این حادثه، مسئولان فریاد «وا کارگرا» سر دادند و به گونه‌ای وانمود کردند که گویا معدن طبس «یک نمونه نادر» بوده است که از سر بدشانسی اتفاق افتاده و هیچ کس مقصر نبوده است.
این گزارش با بیان این که حرف‌های کارگران لابه‌لای «اخبار بزرگان» گم شد، خاطرنشان کرد اخبار کارگری نشان می‌دهند معدنجوی طبس، «یک نمونه نادر نبوده» و این اتفاقات مرگبار، «هر روز» تکرار می‌شوند.
در همین زمینه، کلکتیو سندیکایی فرانسه شامل پنج اتحادیه کارگری، روز ۱۹ مهر با صدور بیانیه‌ای «قتل‌عام» ۵۲ کارگر و زخمی شدن ۲۰ تن دیگر در جریان انفجار معدن طبس را محکوم کرد و جمهوری اسلامی را در قربانی شدن کارگران مسئول دانست.
مرگ کارگران
ایلنا در گزارش روز دوشنبه خود خبر داد که روز ۲۱ مهر، یکی از کارگران مجتمع مس سرچشمه به دلیل گاز گرفتگی جان خود را از دست داد.
طبق این گزارش، این مرگ، پنجمین حادثه طی دو ماه گذشته در این مجتمع بوده است.
به نوشته ایلنا، در همان روز، بر اثر گاز گرفتگی در چاهی در تهران، یک کارگر چاه‌کَن جان خود را از دست داد و کارگر دیگری با مصدومیت به بیمارستان منتقل شد.
بازپرس پرونده حادثه معدن طبس می‌گوید کوتاهی در زمینه نبود ایمنی در این حادثه مرگبار، تایید شده و این کوتاهی، متوجه مسئولان معدن است.
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) October 4, 2024
گفت‌وگو با رضا حاجی‌حسینی، روزنامه‌نگار pic.twitter.com/ngVQJw3Tty
هم‌زمان، در جریان وقوع حادثه انفجار در یک معدن سنگ لاشه در محور هفتکل به باغملک، سه کارگر مصدوم شدند.
طی همان روز، یک کارگر فصلی بخش کشاورزی مجتمع کشت و صنعت هفت‌تپه که در محل کار خود اقدام به خودسوزی کرده بود، در بیمارستان جان باخت.
۲۲ مهر یک کارگر آرماتوربند شاغل در ایلام بر اثر سقوط از ارتفاع ساختمان، دچار حادثه شد و جان باخت و در همان روز، یکی دیگر از کارگران حادثه انفجار کارخانه کرمان جان خود را از دست داد.
ایلنا با اشاره به این گزارش‌ها نوشت: «نتیجه کاملا واضح است که در هر روز حداقل دو یا سه کارگر در اثر بی‌صدایی، محکومیت به کار در هر شرایطی و فشار اقتصادی، جان خود را از دست می‌دهند.»
طبق این گزارش، هر روز دست‌کم سه تا پنج کارگر بر اثر کار در چنین شرایطی مصدوم و روانه بیمارستان می‌شوند که اخبار فوت آن‌ها در روزهای بعد به تدریج به رسانه‌ها می‌رسد.
محکوم به کار در هر شرایطی
ایلنا در بخشی از گزارش ۲۳ مهر خود نوشت: «محکومیت به کار در هر شرایطی، سرنوشت مشترک همه کارگرانی است که در محیط‌های ناایمن، هر روز دوش به دوش مرگ می‌ایستند و کار می‌کنند و خیلی اتفاقی، مرگ همدوش، آن‌ها را می‌بلعد.»
حسین حبیبی، فعال کارگری با تاکید بر این که کارگر نمی‌تواند از کار کردن در شرایط ناایمن و مرگبار امتناع کند، به ایلنا گفت: «کارگران صنایع در مواردی حتی جرات رسانه‌ای کردن حادثه را ندارند.»
سازمان حقوق بشری هانا از مرگ یک کارگر بر اثر سقوط از ارتفاع در سلماس در ظهر روز سه‌شنبه سوم مهرماه گزارش داد.
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 25, 2024
در این گزارش آمده، حسین پورخلیل، ۲۶ ساله، هنگام کار از طبقه ششم یک ساختمان در حال ساخت در این شهر سقوط کرد و جان باخت. pic.twitter.com/H2fCnEnhuL
حبیبی با بیان این که در رابطه استاد-شاگردی، «اوسا یا کارفرما در کلیه موارد حق حاکمیت دارد»، گفت: «ساعت کار، دستمزد، مرخصی و غیره را اوستا تعیین می‌کند و کارگر محکوم است بپذیرد.»
او این شرایط را حاصل وضعیت امروز جامعه کارگری دانست که در آن کارگران از حق داشتن تشکل کارگری آزاد و مستقل و قدرتمند بدون دخالت کارفرما و دولت محروم‌اند و در نتیجه از حق ایمنی محروم‌اند و هر روز چند کارگر کشته می‌شوند.
ما عدد نیستیم!
روزنامه شرق در شماره ۲۳ مهر خود در گزارشی با عنوان «ما عدد نیستیم» درباره کارگرانی که کشته می‌شوند، نوشت: «یکی-دو هفته اخیر بوی مرگ می‌دهد. بوی مرگ مفت و ارزان.»
نویسنده این گزارش با یادآوری این که این مرگ‌ها محصول جنگ و عملیات نظامی، نتیجه همه‌‌گیری یک بیماری ناشناخته یا سیلاب و زلزله نیستند، نوشت: «ما در اثر اهمال مرده‌ایم. ما در این چند روز مرگ سهل‌انگارانه را تجربه کرده‌ایم. پنج نفر از ما از درخت گردو در فصل گردوچینی همدان افتاده و مرده‌اند.»
شرق در گزارش خود به مرگ ۵۲ کارگر معدن طبس و مرگ ۴۷ نفر در گیلان، مازندران و همدان به دلیل نوشیدن الکل مسموم اشاره و تاکید کرد: «این‌ها همه غیر از آمار مرگومیر در اثر تصادفات جاده‌ای و آمار مرگومیر آلودگی هواست.»
در بخشی از این گزارش آمده است: «نماینده مجلس آمار می‌دهد ۳۰ هزار نفر در یک سال بر اثر آلودگی هوا جان باخته‌اند. آماری قابل مقایسه با تلفات جنگ غزه!»
نویسنده گزارش شرق با تاکید بر این که همه این‌ها ورای مجروحان و مصدومان و بازمانده‌های نقص عضو بعد از این حوادث است، این پرسش را طرح کرد که آیا چیزی جز اهمال و بی‌اهمیتی جان انسان‌ها در این فجایع سلسله‌وار دیده می‌شود؟
در بخش پایانی این گزارش آمده است: «ما همان مردم شریف و با شعور به وقت انتخابات هستیم که حضورمان پای صندوق رای زینت‌بخش رخداد‌های سیاسی است. کاش به وقت حوادثی که مسببش بی‌اعتنایی و بی‌تعهدی است، یادی از ما بکنید. کاش ما را عدد نبینید.»
رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور، اردیبهشت امسال از جان باختن دو هزار و ۱۱۵ کارگر و مصدوم شدن ۲۷ هزار کارگر به دلیل حوادث ناشی از کار در سال ۱۴۰۲ خبر داد.
ایلنا همان زمان در گزارشی با انتقاد از «لاپوشانی آماری وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی» نوشت که این آمار به معنای مرگ ۵/۷۹ کارگر در هر روز سال است.