بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و متحدانش پیروزی دونالد ترامپ را جشن گرفتند، با این فرض که بازگشت رئیس‌جمهور سابق به کاخ سفید با نوعی حمایت از سیاست‌های نتانیاهو که مشخصه اولین دوره ریاست جمهوری او بود همراه شود.
وال استریت ژورنال در گزارشی به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: اما این بار اوضاع فرق می کند. اسرائیل اکنون درگیر جنگ‌هایی در چندین جبهه است که به طور فزاینده‌ای به حمایت ایالات متحده متکی هستند، از جمله کمک دفاعی نیروهای آمریکایی در خنثی کردن موشک‌های ایران.
خاورمیانه در آستانه یک جنگ گسترده تر است که قدرت‌های جهانی مانند ایالات متحده، روسیه و چین را تهدید می‌کند.
دولت بعدی ترامپ احتمالاً شامل همان بازیگران دوران پیشین نخواهد بود. جرد کوشنر که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ مسئول سیاست خاورمیانه ای او بود، گفته است که قصد ندارد در دولت پدرشوهرش نقشی ایفا کند. در نتیجه بسیاری بر این باورند که ممکن است دولت دوم ترامپ بیشتر به دنبال انزواطلبی باشد و کمتر دارایی‌های ایالات متحده را حتی برای نزدیک‌ترین متحدانش در معرض خطر قرار دهد.
علاوه بر این باید به خاطر داشت که بنیامین نتانیاهو نخستین رهبر خارجی بود که در سال ۲۰۲۰ به جو بایدن تبریک گفت و این موضوع خشم و کینه‌ای عمیق در دل ترامپ بر جا گذاشته است. در نتیجه مشخص نیست که موضع دولت در قبال نخست وزیر و سیاست‌های او در اسرائیل چگونه خواهد بود.
اشموئل روزنر، یکی از اعضای ارشد موسسه سیاستگذاری «مردم یهودی» مستقر در اورشلیم، در این خصوص می‌گوید: «ما شاهد تکرار سال ۲۰۱۶ نخواهیم بود. ممکن است ترامپ در کوتاه مدت به اسرائیل اجازه دهد که با قدرت کامل علیه دشمنانش فعالیت کند اما در دراز مدت او یک رئیس جمهور انزواطلب است.»
ترامپ خود را بیش از هر رئیس جمهور دیگری در تاریخ آمریکا طرفدار اسرائیل نامیده است. او سفارت ایالات متحده را از تل آویو به بیت‌المقدس منتقل کرد، حرکتی که روسای جمهور آمریکا مدت ها وعده آن را داده بودند اما هرگز به آن عمل نکردند. او حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان را به رسمیت شناخت که اکثر کشورهای جهان هنوز آن را «اراضی اشغالی سوریه» می‌دانند. مهمترین دستاورد او در سیاست خارجی، توافق ابراهیم بود که به چندین دهه بحث و اختلاف نظر بر سر اینکه گفته می‌شد صلح بین اسرائیل و همسایگاه عرب بدون تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی هرگز امکان‌پذیر نیست پایان داد.
مایکل کوپلو، مدیر ارشد انجمن سیاستگذاری اسرائیل که یک اندیشکده طرفدار اسرائیل، مستقر در نیویورک است که در عین حال از راه حل دو کشوری دفاع می کند، در این خصوص می‌گوید: «ترامپ کارهای زیادی در حمایت از اسرائیل انجام داد. در طول یک سال اخیر هم اسرائیل از حمایت‌های عظیم ایالات متحده برخوردار بوده و هرچه نبرد در غزه و لبنان طولانی‌تر شود این حمایت‌ها باید بیشتر ادامه پیدا کند. ضمن اینکه درگیری‌های فزاینده‌ای که بین اسرائیل و ایران وجود دارد شدت بخشیده شود لزوم حمایت‌های ترامپ از اسرائیل بیشتر احساس خواهد شد.»
برنامه‌های مبهم برای ایران
برنامه‌های دونالد ترامپ برای ایران شاید مبهم‌ترین بخش برنامه او در خاورمیانه باشد، او یک بار جوری صحبت می‌کند که گویی به نظر می‌رسد که نتانیاهو را تشویق می‌کند تا به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کند، چیزی که مطمئناً می‌تواند آغازگر یک جنگ گسترده‌تر باشد، در حالی که همزمان می‌گوید می‌خواهد از جنگ اجتناب کند و با ایران به توافق برسد.
اولین دوره ریاست‌جمهوری او در مورد ایران با موضعی قاطعانه و جنگ طلبانه همراه بود. ترامپ آمریکا را از پیمان هسته‌ای ۲۰۱۵ که محدودیت‌های سخت اما موقتی را بر فعالیت هسته‌ای ایران اعمال کرد، خارج کرد. او تحریم‌های فلج‌کننده‌ای را علیه تهران وضع کرد که تجارت ایران با اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر را از بین برد و باعث بحران اقتصادی در ایران شد. همچنین دستور او برای کشتن قاسم سلیمانی باعث شد تا ایران تا همین اواخر به تلاش‌های خود برای ترور او ادامه دهد.
همزمان، ترامپ گفته که نه خواهان درگیری با ایران است و نه از تغییر رژیم در جمهوری اسلامی حمایت می‌کند و تنها می‌خواهد اطمینان حاصل کند که تهران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد.
این وضعیت گیج‌کننده می‌تواند منعکس‌کننده شخصیت‌هایی از دونالد ترامپ باشد که همیشه تلاش دارد غیرقابل پیش‌بینی باشد. ضمن اینکه نشانی از گروه‌هایی که در نزدیکی او هستند و با یکدیگر رقابت می‌کنند. حلقه او شامل جمهوری‌خواهان سنتی است که خواهان رویکردی سخت‌گیرانه در برابر دشمنان آمریکا هستند، و همچنین کسانی که چین را بزرگترین تهدید برای قدرت و نفوذ ایالات متحده می‌دانند. سپس جناح انزواطلبی وجود دارد که می خواهند ایالات متحده به طور کامل از منازعات جهانی دور بماند. اینکه چه کسی برنده خواهد شد، نقش اساسی در نحوه اجرای سیاست خاورمیانه ای ترامپ خواهد داشت.
مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دست راستی و تندرو دفاع از دموکراسی که همواره خواستار اعمال سیاست‌های جنگ طلبانه علیه ایران است در این خصوص می‌گوید: «در دولت ترامپ جنگی بین شاهین‌های امنیتی، آنهایی که چین را خطر بزرگ می‌دانند و همچنین انزواطلب‌های واقعی خواهد بود که می‌گویند باید به مسائل داخل آمریکا پرداخت.»
با این حال، دلایل زیادی وجود دارد که نتانیاهو انتظار داشته باشد که دولت ترامپ در هنگام مبارزه با حماس و حزب‌الله به او آزادی عمل بیشتری بدهد. در مقابل، دولت بایدن در برخی مواقع ارسال تسلیحات به اسرائیل را کاهش داده است.
یکی از مقامات سابق دولت ترامپ که نخواست نامش فاش شود در این خصوص می‌گوید: «باورش سخت است که رئیس‌جمهور منتخب برای فشار بر اسرائیل از تهدیداتی چون قطع ارسال محموله‌های تسلیحاتی و یا تعلیق بودجه نظامی برای این کشور استفاده کند. چرا که این رویکرد هم با سابقه او در حزب جمهوری‌خواه در تناقض است و هم حمایت‌هایی را که از متحدینش در داخل آمریکا دارد نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
احتمالا کسانی که بیشترین پیروزی را از بازگشت ترامپ به دست می آورند، شهرک نشینان اسرائیلی در کرانه باختری و حامیان آنها هستند که می خواهند اسرائیل حداقل بخش هایی از اراضی اشغالی را به خاک خود ملحق کند. سیاست‌های دولت بایدن برای تحریم شهرک نشینان خشن اسرائیلی بعید است که در دوره ترامپ ادامه یابد.
اسرائیل گانز که ریاست شورایی به نمایندگی از تمام شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری را برعهده دارد، گفت که با مقامات سابق دولت ترامپ که می‌توانند در دوره دوم ریاست‌جمهوری او نقش داشته باشند صحبت کرده و معتقد است که آنها احتمالاً مجوز گسترده‌ای را به اسرائیل می‌دهند تا کارهای خود را در کرانه باختری انجام دهد.
گانز گفت: «من فکر می‌کنم که اگر دولت اسرائیل بخواهد حاکمیت خود را اعمال کند و شهرک‌سازی‌ها را توسعه دهد و زیرساخت‌ها را بهبود بخشد، دولت ترامپ از این امر به شکلی گسترده و قابل توجه حمایت خواهد کرد.» اما مدیریت ترامپ ممکن است برای نتانیاهو سخت تر از بایدن باشد. نتانیاهو تمایل خود را برای سرپیچی از بایدن نشان داده و مطمئن بود که حمایت‌های ایالات متحده از اسرائیل بدون توجه به اینکه چقدر تحت فشارهای آمریکا سر تعظیم فرو آورده ادامه خواهد داشت.
اما غیرقابل پیش بینی بودن ترامپ می تواند نتانیاهو را وادار کند که مسیر دشوارتری را طی نماید. نتانیاهو تاکنون تمایلی به پذیرش توافق آتش بس چه در غزه و چه در لبنان نداشته است و این در حالی است که ترامپ خواستار پایان هرچه سریعتر جنگ چه در اوکراین و چه در خاورمیانه است.
یورونیوز فارسی
از: ایران امروز