صدای آمریکا
نشریه معتبر «هالیوود ریپورتر» به مناسبت اکران فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول‌اف در آمریکا، گزارشی مفصل درباره چالش‌های ساخت این فیلم در ایران و خروج تصاویر از کشور منتشر کرده است.
این فیلم که در اعتراض به رژیم جمهوری اسلامی ساخته شده، با ریسک‌های فراوانی همراه بوده است. رسول‌اف به دلیل خطر بازداشت یا حتی سرنوشتی بدتر، پس از اتمام پروژه مجبور به خروج از کشور شد.
از جمله چالش‌های ساخت این فیلم که در گزارش به آن اشاره می‌شود این بود که مکان‌های فیلمبرداری معمولاً چند ساعت پیش از شروع کار برای بازیگران و گروه کوچکی از دست‌اندرکاران ارسال می‌شد.
مانی تیلگنر، یکی از تهیه‌کننده‌های فیلم به «هالییود ریپورتر» گفته است که گاه تولید متوقف می‌شد، گاه دست‌اندرکاران از راه می‌رسیدند اما مجبور بودند به سرعت پراکنده شوند چون تهیه‌کنندگان افراد مشکوکی را در آن حوالی مشاهده کرده بودند، و انجام کار در آن روز بسیار خطرناک بود.
در این گزارش همچنین شرح داده شده است که صحنه‌های خیابان را با احتیاط بسیار زیاد می‌شد فیلمبرداری کرد و معمولاً تنها صحنه‌های مربوط به حجاب اجباری بود که برداشتن آن به نمادی در مبارزه برای آزادی و مدرنیسم تبدیل شده است.
مهسا رستمی، بازیگر نقش رضوان به «هالیوود ریپورتر» گفته است که این موضوع گاه شرایط خنده‌داری ایجاد می‌کرد. او در ادامه گفت: «یک بار مشغول فیلمبرداری صحنه‌های مربوط به حجاب بودیم که عده‌ای رد شدند و گفتند: این تولید ضعیف دولتی را ببین… هیچ‌کس آن را تماشا نمی‌کند». رستمی گفت در آن لحظه با خود فکر کرد: «اگر بدانند این چه فیلمی است!»
او همچنین می‌گوید هرچند از بازی در این فیلم می‌ترسید ولی خشمی که از شرایط داشت به مراتب بیشتر بود.
«هالیوود ریپورتر» در این گزارش شرح می‌دهد که چطور آقای رسول‌اف برای دور زدن مشکل فیلمبرداری صحنه‌های اعتراضات که زنان بدون حجاب نیز در آن بودند راه حلی مبتکرانه پیدا کرد و آن استفاده از تصاویر واقعی اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» بود که نه تنها حقیقی‌تر به نظر می‌رسید، بلکه خطر بازداشت بازیگران و توقف تولید را نیز کاهش می‌داد.
در این گزارش به چالش‌های خروج تصاویر از کشور برای ویرایش نیز اشاره شده است. آقای رسول‌اف برای تدوین با اندرو برد ساکن برلین کار می‌کرد.
برد به «هالیوود ریپورتر» می‌گوید: «گاهی اوقات نمی‌دانستم فیلم کجاست، یا اینکه آیا اصلا فیلمی وجود دارد یا نه.» و می‌گوید اینطور نبود که تصاویر به ایمیل او ارسال شوند.
گزارش می‌گوید که سازنده‌های فیلم سعی می‌کنند از لحاظ دیجیتالی جلوتر از سانسورچی‌ها و مأموران اطلاعاتی رژیم جمهوری اسلامی باشند.
فیلم «دانه انجیر معابد» آخرین ساخته آقای رسول‌اف خرداد ۱۴۰۳ جایزه ویژه هیئت داوران هفتادوهفتمین جشنواره فیلم کن را از آن خود کرد.
آقای رسول‌اف پس از دریافت این جایزه در گفتگویی اختصاصی با صدای آمریکا با اشاره به این که فیلم «دانه انجیر معابد» درباره سرسپردگی است، افزود: بستر زمانی فیلم در مورد ایجاد تردید در سرسپردگی و شکستن آن حلقه ای است که جریان سیاسی در این دوران ایجاد کرده است.
آقای رسول‌اف اضافه کرد: می خواستم بگویم نسل زد دیگر آن قاعده ها را نمی پذیرد و جمهوری اسلامی به رغم هر کاری که انجام دهد، دیگر راهی برای اعمال محدودیت ندارد.
آلمان نیز روز اول شهریور فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول‌اف، سینماگر سرشناس ایرانیُ را به عنوان نماینده سینمای خود به آکادمی اسکار فرستاد.
این اثر در نود وهفتمین مراسم اسکار در بخش آثار بین‌المللی یا غیرانگلیسی زبان برای دریافت جایزه رقابت خواهد کرد.
«دانه انجیر معابد» داستان یک قاضی تحقیق دادگاه انقلاب تهران به نام «ایمان» را روایت می‌کند که دچار بی‌اعتمادی و پارانویا است. این فیلم در ایران و به صورت مخفیانه ساخته شده است.
محمد رسول‌اف، پس از آن که توسط جمهوری اسلامی به هشت سال زندان محکوم شد، به ناچار ایران را ترک کرد.
کمپانی «نئون» فیلم «دانه انجیر معابد» را در روز هفتم ماه آذر در آمریکا اکران خواهد کرد.