سایت ملیون ایران

تشدید فضای امنیتی در آستانه سال نو؛ بازداشت چهار دانشجو در پی تجمعات اعتراضی دانشگاه تهران

گزارش‌های میدانی و تایید شده حاکی از آن است که ساعاتی پیش، در جریان شکل‌گیری تجمعات اعتراضی در محوطه دانشگاه تهران، دست‌کم چهار دانشجو توسط نیروهای امنیتی و لباس‌شخصی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. این اعتراضات که در پی فراخوان‌های خودجوش دانشجویی و در اعتراض به تداوم فشارهای انضباطی و احکام تعلیق صادر شده برای فعالان صنفی شکل گرفته بود، با ورود سریع نیروهای حراست و نهادهای امنیتی به خشونت کشیده شد. بازداشت این دانشجویان در حالی صورت می‌گیرد که فضای دانشگاه‌ها در ماه‌های اخیر تحت تأثیر بازرسی‌های شدید و نصب دوربین‌های پیشرفته نظارتی، به شدت امنیتی شده است، اما با این وجود، بدنه دانشجویی همچنان به ایستادگی در برابر محدودیت‌های تحصیلی و صنفی ادامه می‌دهد.

تحلیل‌گران مسائل دانشگاهی بر این باورند که این بازداشت‌های جدید، بخشی از استراتژی «سرکوب پیش‌دستانه» برای جلوگیری از پیوند خوردن اعتراضات دانشجویی با نارضایتی‌های عمومی در سطح شهر است. دانشگاه تهران به عنوان نماد جنبش دانشجویی ایران، همواره کانون توجه نهادهای تصمیم‌گیر بوده و هرگونه تحرک در این مرکز علمی، بلافاصله با واکنش‌های سخت سخت‌افزاری روبرو می‌شود. شاهدان عینی گزارش داده‌اند که جو اطراف دانشگاه تهران و خیابان‌های منتهی به آن، تحت کنترل شدید نیروهای یگان ویژه قرار گرفته و از شکل‌گیری هرگونه تجمع پراکنده پس از بازداشت‌های اولیه جلوگیری شده است.

فشارهای وارده بر محیط‌های دانشگاهی تنها به بازداشت‌های خیابانی محدود نمی‌شود؛ بلکه گزارش‌های موازی نشان‌دهنده احضارهای گسترده دانشجویان به کمیته‌های انضباطی در روزهای اخیر است. بسیاری از فعالان دانشجویی معتقدند که هدف از این اقدامات، تخلیه دانشگاه از عناصر منتقد و ایجاد فضای رعب برای جلوگیری از سازمان‌دهی هرگونه مطالبه‌گری است. بازداشت چهار دانشجو در ساعات اخیر، نشان‌دهنده شکست سیاست‌های «نرم» در دانشگاه و بازگشت به رویکردهای برخورد مستقیم است که پیش از این در دوره‌های بحرانی دیگر نیز تجربه شده بود.

واکنش نهادهای حقوق بشری و شوراهای صنفی دانشجویان به این اتفاقات، موجی از محکومیت‌ها را به همراه داشته است. فعالان حقوق بشر تأکید دارند که بازداشت دانشجویان بدون ارائه حکم قانونی و در محوطه آموزشی، نقض صریح حریم دانشگاه و قوانین بین‌المللی حقوق بشری است. در حالی که مقامات رسمی دانشگاه تاکنون سکوت اختیار کرده‌اند، تشکل‌های مستقل دانشجویی با انتشار بیانیه‌هایی خواستار آزادی بی‌قید و شرط هم‌کلاسی‌های خود شده و هشدار داده‌اند که تداوم این برخوردها، تنها به رادیکال‌تر شدن فضای دانشگاه و تعمیق شکاف میان دانشجویان و مدیریت آموزشی منجر خواهد شد.

در نهایت، وضعیت کنونی دانشگاه تهران نشان‌دهنده یک بن‌بست جدی در مدیریت بحران‌های اجتماعی در ایران است. وقتی نهاد علم به جای گفتگو و حل چالش‌های صنفی، به میدان برخورد نیروهای امنیتی تبدیل می‌شود، اعتبار علمی و کارکرد مدنی دانشگاه به شدت آسیب می‌بیند. بازداشت‌های اخیر در آخرین روزهای سال ۲۰۲۵، گویای این واقعیت تلخ است که برخورد با نخبگان و دانشجویان همچنان به عنوان نخستین راهکار در مواجهه با انتقادات برگزیده می‌شود؛ رویکردی که هزینه‌های سنگین انسانی و اجتماعی آن بر دوش آینده تمدنی کشور سنگینی خواهد کرد.

منابع مورد استفاده برای تدوین این گزارش:
این گزارش بر پایه گزارش فوری بخش خبری بی‌بی‌سی فارسی، مستندات منتشر شده در کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور، اخبار تکمیلی سایت حقوق بشری هرانا و تحلیل‌های میدانی منتشر شده در وب‌سایت خبری-تحلیلی زیتون درباره وضعیت دانشگاه‌ها تنظیم شده است.
خروج از نسخه موبایل