جمعه ۰۶ آوریل ۲۰۱۲ – ۱۸ فروردین ۱۳۹۱
شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد ایران می گوید که در پانزده ماه گذشته ۴۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان یارانه نقدی بین خانوارها توزیع شده است که ۳۰ هزار میلیارد تومان آن، از خود مردم دریافت و بازتوزیع شده است.
آقای حسینی به خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، گفته که حدود شش هزار میلیارد تومان از بودجه یارانه های نقدی از محل تنخواه تامین شده است.
بنابر این گزارش، دولت در اجرای برنامه حذف یارانه ها با کسری ۱۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی رو به رو بوده است.
طرح موسوم به هدفمندی یارانه ها که از زمستان سال گذشته شروع شد، برنامه ای برای حذف یارانه هاست و در این طرح دولت همزمان با افزایش قیمت برخی کالاها نظیر مواد سوختی، مبالغی را به عنوان یارانه نقدی به خانوارها پرداخت می کند.
میزان یارانه نقدی هر فرد ماهانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان است و بنابر گزارش‌ها حدود ۷۳ میلیون ایرانی ماهانه یارانه نقدی می گیرند.
قرار بود نیمی از درآمد دولت از محل افزایش قیمت ها، صرف یارانه های نقدی به خانوارها شود و سی درصد به واحدهای تولیدی اختصاص پیدا کند و بقیه نیز در اختیار دولت قرار بگیرد اما در سال گذشته سهم بخش دولت حذف شد و سهم یارانه نقدی به ۸۰ درصد رسید و سهم بخش تولید نیز به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد.
بنابر قانون، دولت باید بخشی از درآمدهای ناشی از افزایش قیمت کالاها را به واحدهای تولیدی اختصاص می‌داد تا مدیران آنها بتوانند از این طریق با نوسازی واحدهای تولیدی، مصرف انرژی خود را کنترل و هزینه‌های خود را کاهش دهند. اما دولت در عمل پولی به این واحدها اختصاص نداد و مانع از افزایش قیمت کالاها نیز شد به گونه ای که برخی گزارش‌ها نشان می دهد فشارها به قدری زیاد بوده که برخی واحدها برای کاهش هزینه‌ها، تولید را کاهش داده و به تعدیل نیرو روی آورده اند.
علی لاریجانی رئیس مجلس ایران گفته که “هم‌اکنون بخش های تولیدی کشور دچار آسیب هایی هستند که در فاز دوم هدفمندی یارانه ها باید فکری به حال آنها شود.”
اواخر تابستان سال گذشته عبدالرضا رحمانی فضلی، رئیس دیوان محاسبات که بازوی نظارتی مجلس به حساب می آید اعلام کرد که دولت در هشت ماه اول برنامه حذف یارانه ها نزدیک به ۱۵ هزار میلیارد تومان از حساب بانک مرکزی، درآمدهای نفتی و بودجه عمومی کشور برای پرداخت یارانه نقدی هزینه کرده است.
با آنکه گزارش دولت نشان می دهد که با کسری ۱۵ هزار میلیارد تومانی در حذف یارانه ها رو‌به‌روست با این حال اعلام کرده که ۲۸ هزار تومان به عنوان مابه‌التفاوت مرحله اول و دوم حذف یارانه ها به حساب خانوارها واریز کرده است و این افزایش یارانه نقدی، باعث نگرانی مجلس شده است.
مجلس می گوید که این به منزله شروع مرحله دوم حذف یارانه هاست و آقای لاریجانی گفته است که “اجرای این طرح بدون تصویب مجلس امکان‌پذیر نیست زیرا بر اساس قانون اساسی هر نوع هزینه ای در کشور باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.”