شرق: چالش بر سر «برجام» ادامه دارد. باوجود شکست جمهوریخواهان مخالف توافق در سنای آمریکا، کمیسیونی که مجلس ایران برای بررسی برجام ایجاد کرده، به روند فعالیت خود ادامه میدهد. متن مذاکرات کمیسیون برجام مجلس ایران برخلاف مذاکرات کنگره آمریکا که بهصورت زنده و مستقیم از کانالهای تلویزیونی پخش شد، با تأخیر و بهصورت گزینشی توسط صداوسیما منعکس میشود. اما همین پخش گزینشی هم نتوانست جذابیتها و حواشی این کمیسیون را کاهش دهد.در هفته گذشته نوع مواجهه برخی اعضای کمیسیون برجام با عباس عراقچی تعجببرانگیز بود و… در بعضی موارد باعث اعتراض عضو ارشد تیم هستهای شد. معاون وزیر امورخارجه در جلسه یکشنبه کمیسیون خطاب به یکی از نمایندگان گفته بود: «اگر دوباره اهانت کنید، من جواب میدهم».
حضور سعید جلیلی و فریدون عباسی و سخنان یکطرفه و حملههای آنان به توافق و تیم مذاکرهکننده فعلی ایران با انتقادات بسیاری همراه بود. مسئول سابق مذاکرات هستهای ایران به این نتیجه رسید که در توافق وین دستاورد خاصی نداشتهایم و ایران از بیش از صد حق خود چشمپوشی کرده است. جلیلی همچنین مدعی شد در این توافق، نظام تحقیر شده و ایران مسائل غیرمتعارف را در توافق پذیرفته است. سعید جلیلی در همین جلسات مدعی شده بود تیم مذاکرهکننده فعلی در شرایطی کار را برعهده گرفته که طرف مقابل آماده لغو تحریمها و پذیرفتن غنیسازی بود». حمید بعیدینژاد، با رد ادعای جلیلی مبنی بر آمادگی طرف مقابل برای لغو تحریمها در آخرین مذاکرات پیش از انتخابات سال ۹۲ گفت: « در دوره گذشته حتی دو طرف وارد مرحله پیشمذاکره هم نشده بودند چه برسد به مرحله مذاکره». از سویی دیگر مدتی پیش «رابرت جی اینهورن»، مذاکرهکننده ارشد آمریکا در دوران ریاستجمهوری محمود احمدینژاد، به هفتهنامه «طلوع صبح» گفته بود: «ما در بسیاری از ساعاتی که به سخنرانیهای آقای جلیلی گوش میدادیم، بسیار در مورد تاریخ ایران و گلههای ایران یاد گرفتیم.
متأسفانه پیشرفتهای کمی در مذاکرات آن دوره ایجاد شد». اما این پایان ماجرا نبوده و احتمالا نخواهد بود. مذاکرات کمیسیون برجام تبدیل به جایگاه و فرصتی برای بازگویی ناگفتهها از سوی طرفین شده است. در آخرین رخداد، علیاکبر صالحی رئیس فعلی سازمان انرژی اتمی و وزیر امورخارجه در پایان دولت دهم، با حضور در کمیسیون ویژه برجام، به سؤالات نمایندگان پیرامون توافق هستهای پاسخ داد.
البته بخش اعظم سخنان صالحی به پاسخگویی به مدعیات جلیلی و عباسی اختصاص داشت. او در پاسخ به اظهارات جلیلی در همین کمیسیون گفت: «من در مذاکرات بودم. آقای جلیلی بهگونهای صحبت کردند که ما ۲۰ درصد را کنار میگذاریم. رآکتور اراک را به کمک روسها شروع به ساخت کردند. چینیها رآکتوری مشابه ما دارند که تبدیل به موزه شده است. ما استدلال کردیم پلوتونیومی که تولید میشود برای ساخت سلاح نیست». صالحی با رد ادعاهای جلیلی مبنیبر اینکه ستاندهها در توافق وین کافی نبوده، گفت: «این حالت ایدهآل بود که غنیسازی ۲۰ درصد بود، آب سنگین اراک بود، آنها هم میآمدند از ما عذرخواهی میکردند و تحریمها را هم برمیداشتند. اگر شما میتوانید بروید مذاکره کنید». او افزود: «میگویند حق غنیسازی و فلان و فلان را ما گرفتیم، خب اگر اینطور است، سند را امضا هم میکردید دیگر و کار را تمام میکردید. ممکن است فرد شجاعی پیدا شود که برود قلب رآکتور اراک را سرجایش بگذارد و با زن و بچهاش برود آنجا زندگی کند، آخر که چی؟ مگر شجاعت به این مسائل است، میخواهند ۸۰ میلیوننفر را بهخاطر اینکه بگویند شجاع هستند، به خطر بیندازند. مسائل ایمنی در فعالیتهای هستهای با ایمنی در ایرانخودرو فرق دارد. اگر در ایران خودرو اتفاقی بیفتد، همان شعاع خود را تحتتأثیر قرار میدهد. شما اتفاقهایی مثل چرنوبیل را دیدهاید؟» صالحی با اشاره به سخنان عباسی در روزهای گذشته گفت: «آقای عباسی را به خدا واگذار میکنم، اصلا ایشان شهیدپرور، فاتح خرمشهر و چیزهای دیگر هستند و ما…».
رئیس سازمان انرژی اتمی در واکنش به سخنان جلیلی که مدعی شده بود در زمان او هم طرف مقابل حاضر به پذیرش حق غنیسازی ایران بود، گفت: «اصلا در آلماتی و استانبول غنیسازی را نپذیرفتند. هیچ سندی در این رابطه وجود ندارد، اگر میگویند ۱+۵ غنیسازی را به رسمیت شناختهاند، سند بیاورند. تنها چیزی که ۱+۵ گفتند این بود که حق صلحآمیزبودن هستهای شما را به رسمیت میشناسیم. ما با فعالیتهای صلحآمیز شما موافقیم اما بحث غنیسازی جدا بود».
نتیجه ۶ سال فعالیتهای تیم آقای جلیلی کجاست؟!
ایلنا: عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس گفت: «سؤال من از آقای جلیلی این است که اولا چرا ایشان نتیجه عملکرد ششسالهاش را همچون تیم فعلی در اختیار کمیسیون قرار نمیدهد و ثانیا بهراستی تفاوت دو قطعنامه ۱۹۲۹ و ۲۲۳۱ چیست و کدام در راستای منافع ملی است؟!؟» عباسعلی منصوریآرانی با اشاره به حضور سعید جلیلی در جلسات کمیسیون ویژه برجام یادآور شد: هماکنون تیم مذاکرهکننده کتابچهای را بهعنوان «برجام» در اختیار کمیسیون گذاشته و سؤال اینجاست که نتیجه ششسال فعالیتهای تیم آقای جلیلی کجاست؟! متأسفانه برخی از نمایندگان نسبت به بعضی میهمانان با احترام و نسبت به گروهی دیگر با تندی و بیاحترامی برخورد میکنند اما مردم بهخوبی متوجه انگیزههای برخورد دوگانه این نمایندگان میشوند.