اسفندیار چهاربند، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران می‌گوید که مدارس دولتی از سال آینده رشته ادبیات و علوم انسانی نخواهند داشت و این رشته‌ها فقط در دبیرستانهای فرهنگ ارائه خواهند شد.
به گفته آقای چهاربند، “در حال حاضر حدود ۱۲ مدرسه فرهنگ در تهران دائر است و با توجه به اینکه هر منطقه آموزشی باید دارای یک دبیرستان فرهنگ باشد، تا سال آینده حداقل ۲۴ مدرسه فرهنگ دیگر راه‌اندازی خواهند شد.
آقای چهاربند همچنین گفت که هدف آموزش و پرورش این است که ۳۵ درصد دانش‌آموزان پایه نهم که باید انتخاب رشته کنند به سمت شاخه‌های فنی و حرفه‌ای هدایت شوند: “تاکنون دانش‌آموزان در رشته فنی و حرفه‌ای تا سال ۱۱ درس می‌خواندند و پیش دانشگاهی نداشتند به همین خاطر در دانشگاه‌ها نیز برای مقطع کاردانی پذیرفته می‌شدند، اما اکنون فنی و حرفه‌ای هم با تغییر ساختار نظام آموزشی ۱۲ ساله شده و این دانش‌آموزان هم می‌توانند کارشناسی پیوسته بخوانند.”
به گفته آقای چهاربند، “پس از ۲۲ سال، هدایت تحصیلی مجددا به پایان دوره اول متوسطه بازگشته است.”
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران می‌گوید که هدایت تحصیلی در توزیع منابع انسانی در بازار کار و همچنین پیشگیری از “سیصد هزار صندلی خالی در دانشگاه‌ها” نقش اساسی خواهد داشت.
علوم انسانی، معمای لاینحل
مسئله آموزش علوم انسانی از ابتدای انقلاب اسلامی ایران در فضای سیاسی و آموزشی ایران مطرح بوده است.
آیت‌الله خمینی در سال ۱۳۶۰ گفته بود: “علوم انسانی احتیاج به یک انسان‌های متعهد دارد. انسانی که تعهد به قواعد اسلام ندارد و تعهد به آن زیربنایی که توحید است ندارد، در علوم انسانی نمی‌تواند عملی انجام بدهد الّا انحراف و این قابل پذیرش نیست.”
این موضوع از “دغدغه‌های” آیت‌الله خامنه‌ای رهبر کنونی ایران هم بوده است که بویژه پس از اعتراضات سال ۸۸، تدریس علوم انسانی غربی در دانشگاه های ایران را متعارض با مبانی قرآنی و دینی توصیف کرد.
به دنبال آن محمود احمدی نژاد رییس جمهور وقت، مصوبه‌ای را برای اجرا به بخش آموزشی دولتی و خصوصی ابلاغ کرد که به موجب آن شورایی تخصصی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تحول و ارتقای علوم انسانی تشکیل شود.
از اهداف این شورا “پاکسازی محیط های علمی و فرهنگی از افکار مادی” و “نفی مظاهر غربزدگی” بود.
علاوه بر این شورای عالی انقلاب فرهنگی در مصوبه ای در مهر سال ۱۳۸۸ شورای تخصصی تحول و ارتقای علوم انسانی را تاسیس کرد که ریاست آن را غلامعلی حداد عادل به عهده گرفت.
وظیفه این شورا تدوین و تصویب اولویت‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب آموزشی و پژوهشی علوم انسانی در دو سطح آموزش عالی و آموزش و پرورش است.
رهبر ایران سال گذشته در این باره گفته بود: “علوم انسانی بسیار مهم است. تحول در علوم انسانی که به دلایل بسیار یک امر لازم و ضروری است، نیاز دارد به جوششی از درون و حمایتی از بیرون. خوشبختانه جوشش از درون امروز هست، هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی -همین شورای تحول و دوستانی که در آنجا مشغول کارند- هم در خود دانشگاه‌ها.”
مدارس فرهنگ
مدارس فرهنگ (ویژه رشته ادبیات و علوم انسانی) از سال ۱۳۸۳ با نظر شورای عالی آموزش و پرورش تاسیس شدند و شروع به کار کردند.
انگیزه تاسیس این مدارس بجز دغدغه‌های سیاسی، شمار زیاد دانش‌آموزان رشته علوم انسانی بود که پس از اتمام تحصیلات رایگان، جذب بازار کار نمی‌شدند یا واجد مهارت‌های لازم نبودند.
کارشناسان آموزشی معتقدند این ذهنیت به صورت سنتی وجود داشته که بخش زیادی از دانش آموزانی که در دبیرستان رشته علوم انسانی را انتخاب می‌کنند، شانسی در رشته ریاضی یا تجربی نداشته‌اند.
همین موضوع باعث شده بود که بسیاری از دانش‌آموزان علوم انسانی به نسبت دیگر رشته‌ها، وضعیت تحصیلی خوبی نداشته باشند یا از روی اجبار به این رشته روی آورده باشند که باعث پایین آمدن سطح علمی علوم انسانی در مدارس شده بود.
به گفته کارشناسان، یکی از اهداف طرح جدید تمرکز ارائه رشته علوم انسانی در دبیرستانهای مشخص و محدود، تغییر این الگوست و قرار است فقط کسانی بتوانند رشته علوم انسانی را در دبیرستان انتخاب کنند که در رقابت با دیگران استعداد یا سطح علمی خود را ثابت کنند.
از: بی بی سی