عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفته که اقدام آمریکا در افزودن نام‌های جدید به فهرست تحریم‌های موشکی علیه ایران، بر اساس آنچه در متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) آمده، نقض برجام نیست، اما “خلاف فرمایش مقام معظم رهبری است و برای ما نیز فرمایش ایشان ملاک است و از اول مذاکرات تا کنون نیز فرمایش مقام معظم رهبری معیار بوده است و خواهد بود”.
او در عین حال گفته است که تشخیص اینکه آیا افزودن نام های جدید به فهرست قبلی، تحریم جدید محسوب می شود یا نه و اینکه ایران چه واکنشی باید به آن نشان بدهد، بر عهده کمیسیون نظارت بر اجرای برجام در شورای عالی امنیت ملی ایران است که به ریاست رئیس جمهور تشکیل می شود و در آن منصوبان رهبری حضور دارند.
رهبر ایران در نامه ای که برای تأیید توافق جامع اتمی به رئیس جمهور ایران نوشته بود، تأکید کرده بود که “وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه‌ای” در دوره هشت ساله اجرای برجام، از نظر ایران نقض این توافق نامه محسوب می شود و دولت باید در صورت وضع تحریم جدید، اجرای برجام را متوقف کند.
اشاره آقای عراقچی در سخنان دیشب ۱۴ فروردین در تلویزیون ایران به تحریم‌های تازه یک‌جانبه وزارت دارایی آمریکا پس از آزمایش موشکی ایران است.
سپاه پاسداران ایران اواسط اسفند ۱۳۹۴ با انتشار عکس موشک‌های بالستیک خود گفت که این موشک‌ها را آزمایش کرده و برد آنها دو هزار کیلومتر است. تلویزیون ایران تصویرهایی از این موشک‌ها را نشان داد که به زبان عبری رویشان نوشته شده بود “اسرائیل باید از صحنه روزگار محو شود.”
آمریکا به دنبال آزمایش این موشک‌ها شش شرکت و دو شخص حقیقی را، به فهرست تحریم‌ها اضافه کرد.
بر اساس استدلال آقای عراقچی، تحریم‌های موشکی ارتباطی با متن برجام ندارد چرا که به گفته او تیم مذاکرات از ابتدا “اصرار داشته” موضوع فعالیت‌های نظامی و موشکی ایران را از مسائل هسته‌ای برجام دور نگه دارد و متن برجام فقط درباره مسائل هسته‌ای است، اما در عین حال با دستور رهبر ایران و تفسیر او از برجام مغایر است.
سال جدید، مناقشه تازه
برنامه‌های موشکی ایران و همین‌طور شیوه لغو تحریم‌ها از روزهای اول سال تازه شمسی موضوع مناقشه تازه‌ای در صحنه سیاسی ایران بوده است.
رهبر ایران در دو سخنرانی خود در سال جدید از برنامه‌های موشکی این کشور دفاع و همزمان به شدت و با لحنی تند از شیوه اجرای برجام انتقاد کرد. انتقادهایی که به اعتقاد بسیاری خطاب به دولت حسن روحانی است.
آیت الله خامنه‌ای به اندازه‌ای درباره این موضوع حساسیت نشان داد که اکبر هاشمی رفسنجانی، بزرگ‌ترین پشتیبان سیاسی دولت آقای روحانی را به “ناآگاهی” یا “خیانت” متهم کرد چون در توییتر آقای هاشمی نوشته شده بود: دنیای فردا، دنیای گفتمان‌هاست نه موشک‌ها”.
‘اینقدر نگویید تحریم‌ها برداشته نشده’
رئیس ستاد اجرای برجام در مصاحبه تلویزیونی خود تاکید کرده که برای حفظ “منافع ملی” نباید فضا را برای شرکت‌های خصوصی و بانک‌های خارجی ملتهب کرد. آقای عراقچی افزود: “ما نباید مرتب بگوییم تحریم‌ها هنوز برداشته نشده است زیرا در چنین شرایطی طرف خارجی نیز رغبتی برای سرمایه گذاری پیدا نمی‌کند.”
این موضع هم یکی از مسائلی است که در سخنرانی سال نو رهبر ایران برجسته شده بود.
آیت‌الله خامنه‌ای در مشهد گفته بود: “در همین توافق نیز آمریکایی‌ها به آنچه وعده داده بودند، عمل نکردند و به تعبیر وزیر محترم امور خارجه، بر روی کاغذ تعهداتی را انجام دادند، اما در عمل و از طریق راه‌های انحرافی مانع از تحقق آن تعهدات شدند. اکنون با وجود توافق هسته‌ای، همچنان معاملات بانکی ما دچار مشکل است و پول‌های ایران نیز بازگردانده نشده است زیرا کشورهای غربی و کشورهای تحت تاثیر آنها، از آمریکایی‌ها هراس دارند.”
عراقچی در پاسخ به انتقاد‌ها درباره بازنگشتن پول به ایران گفته است که شبکه بانکی به طور کامل کار نمی‌کند و این مسئله بخشی به بانک‌های داخلی برمی گردد و بخشی هم به “کارشکنی‌های” آمریکایی‌ها یا همراهی نکردن آنها مربوط است.
‘ظریف و کری با ایمیل در ارتباط هستند’
“زمان بر بودن حل مسئله” پاسخی است که هم رئیس جمهوری آمریکا و هم مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران خطاب به منتقدان می‌گویند. باراک اوباما در سخنرانی تازه خود که به نظر می‌آمد پاسخی به انتقادهای رهبر ایران است، گفته بود بازگشت ایران به اقتصاد جهانی زمان می‌برد.
آقای عراقچی اعتقاد دارد که بخش بزرگی از مشکلات فعلی به سختی معامله با دلار باز می‌گردد که به گفته او تحریم‌های اولیه بعد از گروگان‌گیری سفارت آمریکا در تهران مربوط است و حالا مصائب تحریم‌های اول و دوم با هم مخلوط شده است.
با این حال او سعی کرده اطمینان خاطر بدهد که مشکلات حل خواهد شد. آقای عراقچی می‌گوید: “ما مشکلات را یکی یکی حل می‌کنیم. آقای کری و آقای ظریف با ایمیل در ارتباط هستند هرچند ما کارشکنی‌هایی از آمریکایی‌ها می‌بینیم…”
رئیس ستاد اجرای برجام قرار است برای توضیح درباره شیوه اجرای برجام فردا به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برود.
از: بی بی سی
