بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، با ارائه گزارشی به مجمع عمومی این سازمان تصریح کرد که تحریمها علیه ایران تاثیرات قابل توجهی داشته و ایرانیان را از جمله در تهیه دارو و کالاهای اساسی دچار مشکلات جدی کرده است.
به نوشته دویچه وله، در بیانیه دبیرکل سازمان ملل که روز جمعه (۵ اکتبر/۱۴ مهر) منتشر شد همچنین آمده است که تحریمهای بینالمللی علیه ایران حتی فعالیتهای بشردوستانه در این کشور را نیز مختل کرده است.
بنا به ارزیابی سازمان ملل شرکتهایی که بطور قانونی به ایران دارو و مواد غذایی ارسال میکردهاند، به خاطر ترس از اقدامات تنبیهی قادر به داد و ستد و رسیدگی به صورتحسابهای خود از طریق بانکهای بینالمللی نیستند.
در گزارش بان کی مون به مجمع عمومی سازمان ملل متحد همچنین ذکر شده که ادامه تحریمها، سبب کمبود دارو و وسایل پزشکی در ایران شده است. برای نمونه بان کی مون به موانعی برای مقابله با بیماریهای سرطان، نارساییهای قلبی و تنفسی اشاره کرده است.
سازمانهای امدادرسانی ایرانی نیز نگرانی خود را از وضعیت موجود ابراز کردهاند. بان کی مون به نقل از این سازمانها تاکید کرد که گرانی و تورم در ایران پیامدهای زیانبار گستردهای بر زندگی مردم داشته است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد تا کنون چهار قطعنامه علیه ایران صادر کرده است. مجازاتهای شورای امنیت پس از خودداری ایران از انجام تعهدات بینالمللی در خصوص شفافسازی برنامه اتمیاش صورت گرفت. جمهوری اسلامی تا کنون به درخواستهای جامعه جهانی برای تعلیق یا کاهش غنیسازی اورانیوم پاسخ منفی داده است. تمامی مذاکرات در این زمینه نیز تا کنون بینتیجه بودهاند.
اتحادیه اروپا و آمریکا نیز بطور جداگانه تحریمهای شدیدتری را علیه بانکها و صنایع نفت و گاز ایران برقرار کردهاند. آمریکا همچنین از تمامی مشتریان ایران خواسته است که خرید نفت از ایران را متوقف کنند یا آن را کاهش دهند.
شرط کاهش و لغو تحریمها
بان کی مون در گزارش اخیر خود تصریح میکند که «تحریمهای موجود سبب گرانی، تشدید تورم، افزایش بهای سوخت و انرژی، گسترش بیکاری و کمبود کالاهای اساسی در ایران شده است.»
گرچه برخی کارشناسان اقتصادی تحریمهای بینالمللی را تنها یکی از عوامل وضعیت موجود اقتصادی در ایران ارزیابی میکنند، اما به نظر میرسد که تحریمها در این زمینه بیتاثیر نبودهاند. سقوط ارزش ریال در هفتههای گذشته اوضاع اقتصادی در ایران را وخیمتر کرده است.
مقامات آمریکایی بارها تکرار کردهاند که هدف از تحریمها مجازات مردم ایران نیست. هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه آمریکا در روز چهارشنبه (۱۲ مهرماه /۳ اکتبر) با اشاره به ناآرامیهای بازار تهران در اعتراض به کاهش ارزش ریال، تصریح کرد که اقدامات دولت ایران دلیل اصلی کاهش ارزش پول ملی این کشور است. وی با این حال به نقش تحریمها اذعان کرد و گفت: «البته این تحریمها نیز تاثیر داشتهاند اما اگر دولت ایران با گروه ۱ + ۵ و بقیه جامعه جهانی همکاری کند تحریمها میتوانند فوراَ برداشته شوند.»
آلن ایر، سخنگوی فارسیزبان وزارت امورخارجه آمریکا نیز در گفتوگویی اختصاصی به دویچه وله گفت: « این تحریمها صددرصد تاثیر داشتهاند ولی میتوانند بلافاصله برطرف شوند، فقط و فقط در صورتی که دولت ایران اراده کند با گروه ۵+۱ و بقیه جامعه جهانی صادقانه همکاری کند. این تحریمها همانگونه که وضع شدهاند، همان گونه نیز برداشته خواهند شد. ولی این تحریمها مربوط به برنامه هستهای ایران است و شما به خوبی میدانید که یک طیف وسیع از تحریمها علیه ایران وجود دارد که مربوط به نقض فاحش حقوق بشر است.»