آنچه در پی میآید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی تیر۹۵ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیهشده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروههای مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمیتواند بازتابدهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
هر چند لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل بهصورت سالانه گزارش مفصلتر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر میکند.
گزارش تفصیلی، آماری نقض حقوق بشر در تیرماه ۱۳۹۵
در تیرماه سال ۱۳۹۵ نقض سامانمند حقوق بشر در ایران همچنان مانند گذشته ادامه داشت، در این ماه حکم اعدام ۳۹ نفردر استانهای البرز، خراسان جنوبی، مرکزی، گیلان، آذربایجان غربی اجرا گردید.
اعدام
متأسفانه درتیرماه ۹۵ تعداد قابل توجهی از زندانیان اعدام شدند. ازبرجستهترین گزارشها اعدام دراین ماه باید بهدستکم ۹ زندانی درزندان قزلحصار اعدام شدند، اعدام پنج متهم جرائم مواد مخدر در زندان اراک، اعدام دو زندانی در رشت، گزارش تکمیلی؛ افزایش تعداد اعدام شدگان رجایی شهر به ۶ نفر، سه زندانی در ندامتگاه کرج اعدام شدند اشاره کرد.
در تیرماه ۹۵ درکنار تمام اعدامهای صورت گرفته شاهد بخشش و نجات محکومین به قصاص نیز بودیم.
حقوق اقلیتها
این ماه همچنین با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیتهای قومی ودینی در ایران همراه بود که بارزترین آنها،بازداشت افشین حسین پناهی در شهرستان دهگلان، تایید حکم زندان یک شهروند سردشتی، بازداشت یک شهروند در سقز، بازداشت و یک هفته بیخبری از چهار شهروند عرب در اهواز، بازداشت بیش از ۲۵ شهروند اردبیلی، سونامی بازداشت های امنیتی سپاه در مناطق کردنشین از جمله آنها بود.
دررابطه با نقض حقوق شهروندان بهایی نیزهمانند گذشته شاهد تبعیض وآزار واذیت متعدد بودیم، گزارشات: دادگاه تجدیدنظر چنددقیقهای برای بهاییان محکوم به۱۹۳ سال حبس، افشین سید احمد شهروند بهایی به زندان رجایی شهر کرج رفت، محکومیت یک شهروند بهایی در شیراز به۵ سال حبس، بازداشت دو شهروند بهایی در شیراز،گورستان بهاییان قروه تخریب شد ازجمله آنها بود.
درزمینهٔ حقوق شهروندان اهل سنت نیز گزارشهایی منتشر گردید. گزارشهای: بازداشت یک طلبه خراسانی دارالعلوم مکی زاهدان، یورش نیروهای امنیتی به نمازخانه پونک تهران در آخرین روز رمضان، احضار امام جمعه موقت راسک به وزارت اطلاعات زاهدان ازجمله آنها بود.
حقوق کودکان
برجستهترین گزارشات در زمینهٔ حقوق کودکان در این ماه عبارت بود از: تجاوز یک زن به پسر بچه ۱۲ ساله، فروش دختر و پسر فقط ۱۰ میلیون تومان، تجاوز مکرر پدر به دختر ۱۰ ساله و بی تفاوتی دادگاه خانواده، بازداشت پسر ۷ ساله به اتهام ایجاد مزاحمت برای نوامیس، تجاوز به کودکان در مدارس فوتبال ازجمله آنها بود.
حقوق زنان
درزمینهٔ حقوق اولیه زنان در ایران همچنان در ماهی که گذشت قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسی از سوی دستگاه حاکمه برداشته نشد، زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند، از پراهمیتترین گزارشهای موردی نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان میتوان به قتل ناموسی، دختری ۲۰ ساله توسط برادرش درمشهد، برخورد قضائی با زنان دوچرخهسوار “بدحجاب” در طرقبه شاندیز اشاره کرد.
کارگری
رویدادها و اخبار کارگری در تیرماه ۹۵ پرشمار بود، بلاتکلیفی ۲۰۰کارگر در پی تعطیلی موقت کارخانه کاشی زرین خراسان، حبس کردن کارگران طلبکار در قفس سگها توسط کارفرما، با اخراج ۲۱۱ کارگر، تنها ۱۷ کارگر فولاد زاگرس کردستان در حال کار هستند، لایحه اصلاح قانون کار به نفع کارفرمایان تنظیم شده، بیکار شدن ۱۸۰ کارگر در دو کارخانه از جمله آنها بود.
همچنین در این ماه ۱۲ گزارش مربوط به مرگ کارگران در محل کار منتشر شد.
اصناف
درحوزه اصناف وحقوق صنفی هم این ماه خالی از حوادث نبود چنانکه مجموعه تفریحی گرینلند شیراز به اتهام مشارکت در پروژه مدلینگ پلمب شد، نماینده رانندگان معترض به فسادهای گسترده در سیستم حمل و نقل، به یک سال حبس محکوم شد، تعطیلی یک مهدکودک بدلیل برگزاری استخر مختلط ازبرجستهترینهای این رسته بودند.
بهداشت و محیط زیست
در رابطه با بهداشت و محیط زیست شهروندان در این ماه گزارشهای متعددی منتشر شد که غالب آنها با موضوع آلودگی هوا، منابع طبیعی و کمبود آب در کشور بود، از جمله تالاب کجی نهبندان خراسان جنوبی تسلیم خشکسالی شد، هشت دشت چهارمحال و بختیاری خشک و ممنوعه اعلام شد، ساکنان ۱۵۰ روستای شهرستان بابل آب آشامیدنی بهداشتی ندارند.
گزارشهای مورد توجه
دراین بخش سعی شده به گزارشهایی از نقض حقوق بشر در تیر ماه که باحساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارشها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.
ازجمله گزارشهای با توجه خاص میتوان به: تعطیلی یک مهد کودک بدلیل برگزاری استخر مختلط، مرگ نو عروس ۱۶ساله توسط نامزدش، مخالفت نماینده ولی فقیه با حضور بانوان در ورزشگاه، میترا حجار ممنوعالورود به سازمان صدا و سیما شد، شورای پروانه نمایش ایرانفیلم ‘ارادتمندنازنین، بهاره، تینا’ را قابل پخش ندانست، مادر نوزاد شکنجه شده؛ قاضی گفت برو زندگی کن اگر بچه ات را کشت با من، بازداشت پسر ۷ ساله به اتهام ایجاد مزاحمت برای نوامیس، تجاوز به کودکان در مدارس فوتبال، تعدادی از فعالان یارسان همزمان باسفر رئیس جمهور، با دوختن لبان خود دست به اعتراض زدند، آزیتا رفیع زاده؛ مادری در بند به خاطر باور دینی اشاره کرد.
گزارشهای حقوق بشری، درسایهی کم توجهی
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارشهای حقوق بشری اساساً با کم توجهی و بعضاً بیتوجهی رسانهها و افراد فعال در شبکههای اجتماعی که به هر ترتیب تشکیلدهندهی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبهروشدند. گفتنی است این نوع کم توجهیهای بعضاًغیرتعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم میآورد.
برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به سونامی بازداشت های امنیتی سپاه در مناطق کردنشین اشاره کرد که علیرغم اهمیت با واکنش وحساسیت زیادی درافکارعمومی روبرونشد. همچنین بازداشت بیش از ۲۵ شهروند اردبیلی، دستگیری ۶ نفر در تبریز به اتهام جاسوسی، دستکم ۶ زندانی در زندان رجایی شهر کرج اعدام شدند،دستکم ۹ زندانی در زندان قزلحصار اعدام شدند، اعدام پنج متهم جرائم مواد مخدر در زندان اراک، درسال گذشته؛ ۱۹۰ مورد کودک آزاری و رشد ۴۰ درصدی همسرآزاری در خراسان رضوی از دیگر گزارشهایی بودند که در سایه کم توجهی از سوی افکار عمومی قرار گرفتند.