علیشاه سلطانی
victor hugo 1802 – 1885
maupassad , guy de 1850 – 1893
ویکتور هوگو فرزند یک افسر حکومت ناپلئونی بود که میان سالهای ۱۸۸۵-۱۸۰۲ در فرانسه زندگی نمود. وی زیر تاثیر انقلاب ۱۸۴۸ فرانسه نویسنده ای آرمانگرا و خوشبین نسبت به پیروزی زحمتکشان شد. او به دلیل جانبداری از جناح چپ جمهوری خواهان مجبور به ترک وطن گردید و در تبعید گفت زمانی به کشورش باز میگردد که آزادی نیز به آنجا برگشته باشد.
هوگو برای جانبداری از یک جمهوری لائیک به جناح مبارزین زمان خود پیوست و با آثار انتقادی اش خشم مذهبیون مسیحی و دولت سلطنتی را برانگیخت. او شاعر و نمایشنامه نویس و داستانسرایی مدرن، جمهوری خواه و امروزی بود. وی شاعر سیاسی اجتماعی مقاومت زمان خود شد. اشعار مقاومت او علیه رژیم ناپلئون سوم اشاره ای به خواسته های کارگران است.
فعالیت عمده ادبی هوگو در زمینه رمان و داستان بلند است. او جانبدار هنر و ادبیات ساده و همه فهم بود و میگفت هنر را باید مردمی و خلقی کرد. وی بر این باور بود که دین مسیح هیچگاه قادر به پیشرفت و پاکسازی جامعه نخواهد شد. سوررئالیست ها در اثار هوگو جنبه هایی از صلح خواهی و انساندوستی و جهان وطنی را کشف کردند.
زولا مینویسد در تاریخ ادبیات فرانسه، تنها ولتیر را میتوان با ویکتور هوگو مقایسه کرد. لویز آراگون نوشت هوگو برای فرانسه در دویست سال آینده مانند دانته برای ایتالیا و شکسپیر برای انگلیس و پوشکین برای روسیه و گوته برای آلمان خواهد بود. در سلاله ادیبان جهان او در کنار مولیر محبوب ترین نویسنده فرانسوی است. آراگون و برتون و سوررئالیستها برای مشهوریت و نوزایی مجدد او کوشش کردند.
رمان “گوژپشت نتردام” او ۱۲ بار و رمان “بینوایان” وی بیست بار بصورت فیلم درآمدند. منتقدین ادبی کتاب بینوایان هوگو را سنفونی عدالت خواهی و عشق به ایده آلها و اعتراضات برحق رنجبران دانستند. از جمله موضوعات آثار هوگو انتقاد از خالق جهان و مرگ شیطان و فرار دیکتاتور و پایان فقر و زجر و بیماری و خرافات و بی عدالتی است.
هوگو به جانبداری از انقلاب، شعری با عنوان “خطاب به دانشجویان” سرود. از جمله دیگر مجموعه اشعار او، شرقی ها، و سرودهای خیابان و جنگل، هستند. از جمله نمایشنامه های او درام هرمانی، و پادشاه الکی خوش، میباشند. اثر جاودانی هوگو ” گوژپشت نتردام ” است که رمانی است تاریخی.
رمان بینوایان ویکتور هوگو یک اثر اجتماعی است که گویی برای سوسیالیستهای مذهبی نوشته شده. رمان “روزهای آخر یک اعدامی ” ورود او به ژانر رئالیسم ادبی است. رمان “پرچم سیاه” هوگو اولین اثردفاع از جنبش سیاهان و بزرگترین رمان ضد برده داری است. از جمله دیگر آقار هوگو – ماسک خندان، هنر پدر بزرگ بودن، روزهای آخر خالق و شیطان، حرف و عمل، افسانه قرن، و پرچم سیاه , هستند.
گی دو موپاسان، نویسنده فرانسوی بین سالهای ۱۸۹۳ – ۱۸۵۰ زندگی نمود. او از خانواده ای اشرافی برخاسته بود. وی حتی امروزه یکی از نویسندگان مورد علاقه قشر کتابخوان فرانسوی است. موپاسا د یکی از اعضای گروه طبیعتگرای محفل زولا بود که با سبک کوتاه و مختصر مینوشت.
او همچون شکسپیر به توصیف عظمت زندگی انسان میپردازد بدون انکه به تحقیر و کوچک کردن انسانهای شرکت کننده در آن اهمیت بدهد. موپاساد گرچه شاگرد استادی مانند فلوبر بود ولی هیچگاه به نبوغ استادانی چون چخوف و تورگنیف نرسید. چخوف برای شرح ابتذال جامعه روس از موپاساد آموخته بود. او از نظر محبوبیت داستانهای عامیانه اش بهتر از آلن پو بود.
موپاساد، استاد داستان و رمان و نوول نویسی قرن ۱۹ و مهمترین نویسنده واقعگرای فرانسوی است. نبوغ او در نوول نویسی است. وی همچون فلوبر میخواست با کمک ادبیات تهوع، ابتذال مدرنیته زمان و جامعه خود را نشان دهد. موپاساد در سفرنامه هایش به انتقاد از سیاست استعماری فرانسه در شمال آفریقا پرداخت.
چپ ها میگویند گرچه موپاساد نویسنده ای طبیعتگرا بود ولی توانست موضوعات مشخص تاریخی اجتماعی را در ادبیات مطرح کند. او به شرح و توصیف روابط انسانها در جامعه ای فاسد و انحلال خانوادههای بورژوایی پرداخت. موپاساد با شکاکی فلسفی به دو رویی اخلاقی انسانها میپردازد که برای عشق و دوستی و رفاقت ناتوان و به تقلید از غرایز فردگرایانه و رفع نیازهای مبتذل خود هستند.
وی با ذره بین فلسفه شوپنهاور مخصوصا نظریه “اراده قدرت” وی به طرح موضوعات اجتماعی می پرداخت. او از جامعه ای میگوید که عشق بازی در بستر، ممکن است سرانجام به یک قتل ختم گردد. توصیف زندگی فواحش نیز در آثار او جای خاصی دارند.
از جمله آثار موپاساد – ۲۶۰ نوول، ۶ رمان، و ۳ سفرنامه هستند. چند نوول او نیز پیرامون کابوس و اشباح و نیروهای مافوق طبیعی هستند. عنوان بعضی از آثارش – جهاز، بل امی، حوری، یک زندگی، دو برادر، قوی چون مرگ، سفرنامه، زیر آفتاب، خانواده بگی، دوشیطه فیفی، و خواهر و برادر روندولی، هستند.
مجموعه آثار ۱۲ جلدی نیز از وی منتشر شده. رمان مشهور ” بل امی ” او اثری است واقعگرایانه که با سبکی انتقادی و طنز آمیز به معرفی قشر مرفه آنزمان شهر پاریس می پردازد.
تماس – Falsaf@web.de
