دکتر ریموند رخشانی
مقاله و فایل صوتی هفتاد و دوم
با سلام، من ریموند رخشانی هستم و حوزه کارشناسی من مهندسی سیستم هاست، و تخصص علمی من در بکارگیری اندیشه سیستمی برای انتقال فن آوری مدرن و اجرا و پیاده سازی تولید فراورده های نوین می باشد.
در این سلسله از مقالات و فایل های صوتی، کوشش می کنم که علم مدرن را (به زبان فارسی) از پایه به دوستانی که علاقمند هستند، در حد توان، ارائه کنم. از اساتید، پژوهشگران و اندیشمندان عزیز، خواهشمندم که لینک ها را به دوستان و بویژه به جوانان دانش پژوه ما (که اغلب دسترسی نظام مند برای آشنایی با علم مدرن – به زبان فارسی – ندارند) ارسال فرمایند.
لینک همه مقالات و فایل‌های صوتی پیشین در پایان مقاله گذاشته شده[۱] است.
دوستانی هم که در شبکه های اجتماعی حضور دارند، می توانند این مجموعه فایل های صوتی و مقالات “سرشت علم” را از ابتدا از طریق لینک تلگرام زیر با دوستان دیگر شریک شوند. با احترام، ر. رخشانی
(“https://t.me/natureofscience”)
چارلز داروین و نظریه ی[۲] “گزینش طبیعی“
امروزه واقعیتِ اینکه زندگی بَر روی زمین، در طولِ بیش از چهار میلیارد سال تاریخِ زمین[۳]، فرگشت یا تکامُلی تدریجی[۴] (از شیمیایی به زیست شناختی) داشته است ایده ای تثبیت شده در علم [۵]است[۶].
همه ی شواهد[۷] از کالبدشناسیِ تطبیقی[۸]، از اندام واره هایِ اضافه باقیمانده[۹]، از ساختار‌های سلولی[۱۰] و ملکولی[۱۱] و دیگر گواه ها[۱۲] از تبارزاییِ[۱۳] ملکولی[۱۴] و همچنین از سنگواره ها[۱۵] و فسیل ها[۱۶] همه و همه به تغییراتِ فرگشت تدریجی و به تکاملِ تدریجی[۱۷] زندگی اشاره دارند[۱۸].
اما درک و شناختِ امروزی ما از مکانیسم های فرآیندیِ تکامل[۱۹]، عمدتاً مدیونِ تحقیقاتِ طبیعت شناس بریتانیایی چارلز داروین[۲۰] (۱۸۰۹-۱۸۸۲( می‌‌باشد.[۲۱]
- داروین[۲۲] علیرغم اینکه فرزندی از خانواده ای دانشمند و مشهور بود[۲۳] در کودکی و جوانی شاگردِ متوسطی بود[۲۴].
- پس از نیمه کاره گذاشتن مدرسه ی پزشکی و ترکِ مدرسه ی الهیات داروین به تاریخِ طبیعت علاقه مند شده[۲۵] و بالاخره در سال ۱۸۳۱ از دانشگاهِ کمبریج فارغ التحصیل شد[۲۶].
- با توصیه ی خانواده، او بعنوانِ عضو هیئتِ پژوهشی و دریانوردی بیگل[۲۷] بمدتِ ۵ سال )۱۸۳۱- ۱۸۳۶ (به جزایرِ اقیانوسِ کبیر و به امریکایِ جنوبی سفر کرد و به تحقیق پرداخت[۲۸].
- داروین در پژوهش های خود تنوع گونه ها و تطبیق و تغییر‌شان با شرایطِ طبیعی شان[۲۹] را به دقت یاداشت کرد[۳۰]. ظرافتِ برخی نوشته ها در موردِ پرندگان و لاک پشت ها[۳۱] در جزایرِ گالاپاگوس[۳۲] بی نظیر بودند.[۳۳]
- تا زمان داروین باور بر این بود که موجودات و جانوران و گیاهان غیرقابل تغییر هستند[۳۴] و همه و همه بشکلِ امروزیِ خود آفریده شده اند[۳۵]. تحقیقاتِ داروین پیرامونِ پرندگان و تغییر‌شان با محیطِ زیستِ خود آن پیش اِنگاشت ها و آن باور‌های دینی[۳۶] را به پرسش کشید[۳۷].
- در سال ۱۸۳۷ او دستنوشته های خصوصیِ خود بنام “یادداشت هایی پیرامون ترادِگرشِ گونه ها[۳۸]” را به پایان رسانده بود[۳۹].
- پس از اینکه او به واقعیتِ تکاملِ گونه ها متقاعد شده بود شناختِ مکانیسم های تکامل را موضوعِ پژوهش خود قرار داد[۴۰].
- کارهای اقتصاددان انگلیسی توماس رابرت مالتوس[۴۱] (۱۷۶۶-۱۸۳۴) که نوشته ی معروفِ او “مقاله ای پیرامون اصلِ جمعیت[۴۲]” ارتباطِ عرضه ی غذا و جمعیت را مطرح کرده بود در آثارِ داروین بی تاثیر نبود[۴۳].
- نظریات داروین همچنین متاثر از نظریاتِ جیامباتیستا ویکو[۴۴] پیرامون پیشرفتِ آدمی و آگاهی متناوبِ بشر و تئوری تکاملِ اجتماعی وی و مطابق با الگوی نظریه ی “تاریخِ ادواری[۴۵]” ویکو هستند[۴۶].
- داروین تا سال ۱۸۴۲ خلاصه ای بر روی نظریه ی تکاملِ خود نوشته بود و به دوستانِ دانشمند خود عرضه کرده بود. اما او انتشارِ کتابِ خود را بدلیلِ اعتراض های کلیسا به تعویق انداخت[۴۷].
در سال ۱۸۵۸ پس از اصرارِ دوستان خود برای انتشارِ کتاب[۴۸]، داروین بالاخره کتاب “سرچشمه های گونه ها[۴۹]” را بچاپ رساند[۵۰]. در آن کتاب او فرآیندِ تکامل از طریقِ گزینشی طبیعی[۵۱] را توضیح می دهد.
نظریاتِ او بر اساسِ چندین مشاهده پایه ریزی شده بود[۵۲]:
- همه ی گونه ها تعداد اولادی[۵۳] بیش از آن دارند که اغلب بدلایلِ کمبودِ غذا، آب و یا فضایِ زیست محیطی، بقایی سالم یابند و
- همه ی گونه ها تنوعِ فراوانی را در خصوصیاتِ فیزیکی و جسمانیِ خود نشان می دهند[۵۴] و
- شاخصه های سودمندتر[۵۵] به برخی گونه ها شانس بقایِ بیشتری می دهند و آن شاخصه های غالب نسل پس از نسل به اولاد منتقل می شوند[۵۶] و بالاخره اینکه
- پس از گذرِ چندین نسل، تغییراتِ تدریجی به تغییراتِ ثابت تر، بزرگ تر و شاخص تری تبدیل می شوند – یعنی تکامل.
داروین این فرآیند را گزینشِ طبیعی نامید.
- در واقع او این مقوله را با مقایسه ی نظری خود با گزینشِ مصنوعی که در زادگرایی حیواناتِ اهلی مدت ها موردِ استفاده بود برساخت.
- معروف ترین آزمون اثباتی نظریه ی داروین را دو دانشمندِ سوئدی دان نیلسون[۵۷] و سوزان پلگر در دانشگاه لوند[۵۸] پیرامونِ فرآیندِ تکامل چشم[۵۹] انجام داده اند.
“داروینیسم” این ایده را مطرح کرد که تکاملِ موجودات نتیجه ی فرآیندی ست که داروین آن را فرآیندِ گزینش طبیعی نامید[۶۰] و این نظریه را مطرح نمود که موجودات خود را در فرآیندی تاریخی با محیط زیست شان تطبیق می دهند[۶۱]. به نظرِ داروین انگیزه های این تکامل بواسطه ی “انتخابِ آگاهانه ی فردی” نبوده بلکه نتیجه ی تاثیراتِ زیست محیطی و نتیجه ی تغییراتی است که در فرآیندِ تطبیق با آن تاثیرات و تغییرها صورت می پذیرد.[۶۲]
اگر به نحوی ساده به این نظریه نگاه کنیم (بدون اینکه متهم به تقلیل گرایی شویم) بنابر دکترینِ “داروینیسم” مثلا” تواناییِ وفق و تطبیقِ رنگِ پوستِ آفتاب پرست با محیط اش مَحصولِ فرآیندی تاریخی ست که بقای آن موجود را ) قابلیتِ استتارِ آفتاب پرست برای جلوگیری از شکارشدن و برای شکارکردنِ حشرات( چون گزینشی طبیعی در محیطِ زیست اش شکل داده است[۶۳]. نتیجتا” این محیطِ زیست است که در فرآیندی تاریخی گزینشِ طبیعیِ موجودات را “تعیین” میکند و نه “انتخابِ فردیِ” آدمی یا موجودات[۶۴]. یا مثلا” زرافه گردنِ درازش را “انتخاب” نکرده بلکه گردنِ وی گزینشی طبیعی برای وفق و تطبیقِ[۶۵] زرافه با محیطِ زیست اش بوده است[۶۶]. گردنِ زرافه محصولِ آداپته کردنِ )تطبیقِ (تاریخی آن موجود با محیطِ زیست خود بوده است. داروین مطرح کرده بود که اغلب تغییر و تکامل در گونه ها، بسیار آهسته و تدریجی، در طول نسل ها و در بیشتر موارد در تغییراتی جزیی صورت می پذیرد[۶۷].
کتاب “سرچشمه های گونه ها” جنجال برانگیز بود.
- بسیاری از اربابِ دین وی را مرتد[۶۸] شمردند و نظریاتِ او را نظریاتی شیطانی خواندند که نظریه ی آفرینشِ الهی را به چالش کشیده بود[۶۹].
- برخی دیگر داروین را شخصی بی اخلاق خواندند.
- برخی جزم اندیش ها نیز نظراتِ تاریخ گرایِ (چندین نسلی) او را به حوزه ی سیاست[۷۰] و به” علوم” انسانی، اجتماعی و سیاسی[۷۱] کشانده و به نظراتِ (تک نسلی) نژادپرستانه و فاشیستی (که تنها موجودِ قوی باید ادامه یابد[۷۲]) کِشاندند[۷۳].
- اما دانشمندانِ علم نگاهی متعادل تر به نظراتِ داروین داشتند[۷۴] و آنها را بعنوان الگویی تاریخی (چندین نسلی) بکار گرفتند.
داروین و دوستانِ دانشمند او کماکان نیاز به شواهدِ بیشتری برای توضیحِ مکانیسم های فیزیکی تغییر داشتند[۷۵].
- پژوهش های گِرگور مِندل و متعاقبِ آن کشفِ دی. اِن. اِی شواهدِ لازم را فراهم کردند[۷۶].
- درهم آمیزی یا درهم شدن موادِ ژنتیک پدر و مادر در فرآیندِ بازتولیدِ جنسی[۷۷]، امروزه منشأ گوناگونی اولاد و همچنین دلایل شباهت ها و تفاوت های آن ها را، توضیح می دهد[۷۸].
- دِگرِش های ژنتیکِ تصادفی [۷۹]هم توضیح دیگری برای دگرسانی های اولاد هستند[۸۰].
تحقیقاتِ مدرن[۸۱] سنگواره شناسی[۸۲] و بویژه پژوهش های اخیرتر[۸۳] دو دانشمندِ آمریکایی جی گولد و نیلس الدریج[۸۴] در موردِ فسیل ها نشان داده اند که به غیر از تحولاتِ تکاملیِ تدریجی، وقایعِ ناگهانی[۸۵] هم در مواردی به شکل گیری تکاملی[۸۶] متفاوتِ گونه ها تاثیر گذاشته اند.[۸۷]
- آنها آن نظریه را ” تعادلِ قطع شده[۸۸] “نامیده اند[۸۹].
- اسنادِ سنگواره ای یا فسیلی تکاملِ اسب ها[۹۰] در قاره ی آمریکا شواهدِ آنگونه ” تعادلِ قطع شده” هستند.[۹۱]
- فرضیه ی “تعادلِ قطع شده” نشان می دهد[۹۲] که علیرغم اینکه بسیاری گونه ها (مطابق با اسنادِ سنگواره ای یا فسیلی[۹۳]) مدت های طولانی تغییراتی جزیی دارند[۹۴] اما برخی گونه ها نیز در اثر تصادفات و سوانحِ زمین شناختی[۹۵] در مدت های (زمین شناسانه ی) کوتاه تری تکامل یافته اند.[۹۶]
یکی از ایده های کلیدیِ نظریه ی تکاملِ داروین از طریق گزینشِ طبیعی مطرح می کند که گونه های نوین[۹۷] تاریخاً جایگزین گونه های کهن می شوند[۹۸]، که آن ایده انقراض نامیده شده است[۹۹].
- از حوزه های پژوهشی علمِ امروز[۱۰۰] شناختِ آهنگ انقراض[۱۰۱] است.
- آهنگِ اِنقراض یکنواخت نیست[۱۰۲]. لایه های سنگواره ای رسوباتِ فسیلی نشان می دهند که در مواردی روی هم انباشته شدن برخی ارگانیسم ها[۱۰۳] میلیون ها سال یکنواخت و ثابت اند[۱۰۴].
- برخی دیگر از لایه های رسوبی بر ناپدیدشدنِ ناگهانیِ فسیلِ برخی گونه ها گواه دارند[۱۰۵].
- اسنادِ سنگواره ای یا فسیلی نشان می دهند که پنج واقعه ی اصلی انقراض در تاریخِ این کره اتفاق افتاده است[۱۰۶]. پس از هریک با نابودی و یا با تکاملِ سریع تر برخی گونه ها روبرو هستیم[۱۰۷].
دلایل هر یک از انقراض ها موضوعِ بحث هستند[۱۰۸].
- یکی از دلایل به اثبات رسیده در موردِ یکی از آنها که منجر به نابودی دایناسور‌ها و ۹۵ درصدِ دیگر جانوران گردید[۱۰۹] در برخورد سنگ شهابی حدودا ۶۵ میلیون سال پیش به کره ی زمین[۱۱۰] در جایی که امروز در کشور مکزیک شبه جزیره ی یوکاتان[۱۱۱] نامیده می شود بوده است[۱۱۲].
- دلایلِ انقراض دوره ی پِرمیان حدودِ ۲۴۵ میلیون سال پیش هنوز شناخته شده نیست[۱۱۳]. اگرچه پژوهش ها بیش از هرچیز بیشتر به تغییروتحولات عظیمِ اقلیمی گواه می دهند[۱۱۴].
از انقراض‌های کوچک و منطقه ای تر می توان به انقراضِ ماموت ها[۱۱۵]، کرگدن های بزرگ و خرطوم دارانی[۱۱۶] که دیگر نیستند در حدود ۱۱۰۰۰ سال پیش در قاره ی آمریکا نام برد[۱۱۷].
- فسیلِ استخوان ها نشان از آن دارند که حدودِ سه چهارم آنها در همان حدود منقرض شده اند[۱۱۸].
- فسیل ها همچنین نشان می دهند که اشکالِ کوچک ترِ زندگی بهیچوجه در آن زمان از بین نرفته اند و در میانِ فسیل ها همیشه ابزار‌های سنگی شکار هم یافت شده اند که بدین مفهوم است که فعالیت های بشر هم در انقراض سهیم بوده اند[۱۱۹].
- به نظر می رسد که امروزه هم، بدلیل فعالیت های بی رویه ی بشر، ما در دوره ی انقراضِ جدیدی[۱۲۰] بسر می بریم.[۱۲۱]
————————————–
https://www.linkedin.com/in/raymond-rakhshani-16628a5/detail/recent-activity/shares/
چاپ و انتشار این مقالات و فایل های صوتی بدون ذکر نام نویسنده (ر. رخشانی) و مرجع، و هرگونه استفاده برای مقاصد خصوصی و اهداف انتفاعی بدون گرفتن مجوز از نویسنده اکیدا غیرقانونی است.
Hazen, Robert, M. and Dixon, Walter, and LLC Gildan Media. The Story of Earth: The First 4.5 Billion Years, from Stardust to Living Planet. Gildan Media LLC, 2012.
Rogers, Alan. R. The Evidence for Evolution. University of Chicago Press, 2011.
Ferrie, Chris. ABCs of Science. Sourcebooks Explore, 2017.
Rakhshani, Raymond. Origins of Modernity. Even Development in the Evolution of Science and Technology. South Carolina: CreateSpace, A Division of Amazon Publishing, 2011.
Hazen, Robert, M. Symphony in C: Carbon and the Evolution of (Almost) Everything. W. W. Norton & Company, 2019.
Kardong, Kenneth. Vertebrates: Comparative Anatomy, Function, Evolution. McGraw Hills, 2018.
Buzzacott, Francis, H. Bisexual Man or Evolution of the Sexes. Franklin Classics, 2018.
Kardong, Kenneth, V. An Introduction to Biological Evolution. McGraw Hill Education, 2007.
Mason, Stephen, F. Chemical Evolution: Origins of the Elements, Molecules, and Living Systems. Oxford University Press, 1993.
Rajarethinam, Emmanuel. Roots of Evolution: Big Bang, Abiogenesis, Self-Intelligibility and Social Set-up: Underlying Links and Patterns. Independently Published, 2017.
Bromham, Lindell. An Introduction to Molecular Evolution and Phylogenetics. Oxford University Press, 2016.
Zimmer, Carl, and Emlen, Douglas, J. Evolution: Making Sense of Life. W. H. Freeman, 2015.
Teicher, Bernhard. R. Parallel Developments: Geophysical/ Paleontological Timeline from Big Bang to 3000 BC. BIOCOMM Press, 2016.
Teicher, Bernhard. R. Parallel Developments: Geophysical/ Paleontological Timeline from Big Bang to 3000 BC. BIOCOMM Press, 2016.
Hernandez, Eduardo. Emergent Chemical Evolution: The Origin of Life Solved. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2018.
All evidence from Comparative anatomy, vestigial organs, molecular and cellular structures, molecular phylogeny and from fossils
Markert, B. and Fraenzle, S. Chemical Evolution: The Biological System of the Elements. Springer, 2015.
Charles Darwin
Darwin, C. The Origin of Species. New York: Penguin, 1985.
Darwin, Charles, and Barlow, Nora. The Autobiography of Charles Darwin: 1809-1882. W. W. Norton & Company, Revised, 1993.
Strager, Hanne, and Darwin, Sarah. A Modest Genius: The Story of Darwin’s Life and How His Ideas Changed Everything. Amazon Digital Services LLC, 2016.
Bright, Michael, and Carpentier, Margaux. Darwin’s Tree of Life. Crocodile Books, 2019.
Darwin, Charles. The Classic Autobiography of Charles Darwin. Independently Published, 2019.
Darwin, Charles, and Wilson, David, O. From So Simple a Beginning: Darwin’s Four Great Books: Voyage of the Beagle, The Origin of Species, The Descent of Man, The Expression of Emotions in Man and Animals.) W. W. Norton & Company, 2005.
HMS Beagle
Thompson, Ken. Darwin’s Most Wonderful Plants: A Tour of His Botanical Legacy. University of Chicago Press, 2019.
Sis, Peter. The Tree of Life: Charles Darwin. Square Fish, 2016.
Browne, Janet. Charles Darwin: The Power of Place. Knopf, 2011.
Hirsch, Rebecca, E. Leatherback Sea Turtles: Ancient Swimming Reptiles (Comparing Animal Traits.) Lerner Classroom, 2015.
Galapagos Islands
Weiner, J. The Beak of the Finch. New York: Knopf, 1994.
Loxton, Daniel. Evolution: How We and All Living Things Came to Be. Kids Can Press, 2010.
Quammen, David. The Tangled Tree: A Radical New History of Life. Simon & Schuster, 2019.
Teicher, Bernhard. R. Parallel Developments: Geophysical/ Paleontological Timeline from Big Bang to 3000 BC. BIOCOMM Press, 2016.
The History Hour. Charles Darwin: A Great Biologist. The Entire Life Story. Independently Published, 2018.
Notes on the Transmutation of Species
Dawkins, Richard. The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution. Free Press, 2009.
Boles, David, B. Cognitive Evolution. Routledge, 2019.
Thomas Robert Malthus
Essay on the Principle of Population
Malthus, Robert Thomas, and Mayhew, Robert (Editor.) An Essay on the Principle of Population and Other Writings (Penguin Classics Series.) Penguin Classics, 2015.
Fisch, H. and Bergin, T.G. The New Science of Giambatista Vico. Ithaca, NY: 1968.
cyclical theory of history
Vico, Giambattista, and Bayer, Thora Ilin (Editor,) and Verene, Donald Phillip (Editor.) Giambattista Vico: Keys to the “New Science” : Translations, Commentaries, and Essays. Cornell University Press, 2008, (Originally Published in 1744.)
The History Hour. Charles Darwin: A Great Biologist. The Entire Life Story. Independently Published, 2018.
Wallace, Alfred Russel. Darwinism (1889): An Exposition of the Theory of Natural Selection with Some of Its Applications. Library of Alexandria, 2009.
Darwin, Charles. On the Origin of Species: By Means of Natural Selection, the Cornerstone of Evolutionary Biology. Studium Publishing, 2018.
Darwin, C. The Origin of Species. New York: Penguin, 1985.
Natural selection
Erickson, Viana, and Nicolaou, Laoura, and Katsantonis, Louis. Darwin and the Tree of Life. Independently Published, 2019.
offsprings
Diversity in physical traits
advantageous traits become dominant
Rajarethinam, Emmanuel. Roots of Evolution: Big Bang, Abiogenesis, Self-Intelligibility and Social Set-up: Underlying Links and Patterns. Independently Published, 2017.
Nilsson, Dan Eric, and Land, Michael, F. Animal Eyes. Oxford University Press, 2012.
Dan Nilsson and Susannee Pelger in Lund University
Warrant, Eric, and Nilsson, Dan. Invertebrate Vision. Cambridge University Press, 2006.
Harari, Yuval Noah. Sapiens: A Brief History of Humankind. Harper Audio, 2017.
Loxton, Daniel. Evolution: How We and All Living Things Came to Be. Kids Can Press, 2010.
Young, R. Mind, Brain, and Adaptation in the Nineteenth Century. Oxford: Oxford University Press, 1970.
Marshak, Stephen. Earth: Portrait of a Planet. W. W. Norton & Company, 2015.
Darwin, Charles. The Expression of Emotions in Man and Animals. New York: Oxford University Press, 1998.
Williams, George Christopher, and Dawkins, Richard. Adaptation and Natural Selection: A Critique of Some Current Evolutionary Thought (Princeton Science Library.) Princeton University Press, 2018.
Kolbert, Elizabeth. The Sixth Extinction: An Unnatural History. Picador, 2015.
Gould, S.J. Flamingo’s Smile. New York: Norton, 1985.
heretic
Meyer, Stephen, C. Darwin’s Doubt. HarperOne, 2014.
Redbeard, Ragnard. Might is Right (1896): or the Survival of the Fittest. Amazon Digital Services Reprint, 2012.
Kuttner, Robert. Can Democracy Survive Global Capitalism? W. W. Norton & Company, 2019.
Passmore, Kevin. Fascism: A Very Short Introduction. Oxford University Press, 2014.
Hofstadter, Richard. Social Darwinism in American Thought. Beacon Press, 1992.
Browne, Janet. The Quotable Darwin. Princeton University press, 2017.
Godfrey-Smith, Peter. Darwinian Populations and Natural Selections.Oxford University Press, 2011.
Mendel, Gregor. Experiments in Plant Hybridization: The Genetic Heredity Demonstrated by Hybrids of Garden Peas. Lulu.com, 2018.
Kervran, C. L. and Lockwood, Crosby. Biological Transmutation. Beekman Publishers, 1999.
Enriquez, Juan, and Gullans, Steve. Evolving Ourselves: Redesigning the Future of Humanity, One Gene at a Time. Portfolio, 2016.
random genetic mutations
Shermer, Michael, and John Wagner Studios. Why Darwin Matters: The Case for Evolution and Against Intelligent Design. Michael Shermer John Wagner Studios, 2008.
Macfarlane, Robert. Underland: A Deep Time Journey. W. W. Norton & Company, 2019.
Von Kronendonk, Martin, J. and Benette, Vickie, and Hoffman, Ellis. Earth’s Oldest Rocks. Elsevier, 2018.
Moss, Stephen, and Attenborough, David. Planet Earth II: A New World Revealed. BBC Books, 2017.
Jay Gould and Nils Eldridge
Miller, Tyler, G. and Spoolman, Scott. Environmental Science. Brooks Cole, 2018.
Macfarlane, Robert. Underland: A Deep Time Journey. W. W. Norton & Company, 2019.
Gould, S.J. Ever Since Darwin. New York: Norton, 1978.
punctuated equilibrium
Gould, Stephen Jay. Punctuated Equilibrium. Belknapp Press of Harvard University Press, 2007.
Eldredge, Niles. Eternal Ephemera: Adaptation and Origin of Species from the Nineteenth Century through Punctuated Equilibria and Beyond. Columbia University Press, 2016.
Gould, S.J. Hen’s Teeth and Horse’s Toes. New York: Norton, 1983.
Gould, Stephen Jay. The Structure of Evolutionary Theory. Belknapp Press of Harvard University Press, 2002.
Sepkoski, David. Rereading the Fossil Record: The Growth of Paleobiology as an Evolutionary Discipline. University of Chicago Press, 2012.
Kalinnikov, Yuriy. The Proof of Inherited Acquired Characteristics. Independently Published by Amazon Digital Services, LLC., 2014.
Synge, Ann, and Oparin, Aleksandr Ivanovic. The Origin of Life on Earth. Andesite Press, 2017.
Gould, S.J. The Panda’s Thumb. New York: Norton, 1980.
Le Gros Clark, Sir Wilfred Edward, and Campbell, Bernard. G. Fossil Evidence of Human Evolution: Introduction to the Study of Paleontology. University of Chicago Press, 1979.
Lockwood, C. C. The Yucatan Peninsula. LSU Press, 1989.
Ward, Peter, and Kirschwink, Joe. A New History of Life: The Radical New Discoveries about the Origin and Evolution of Life on Earth. Bloomsbury Press, 2016.
McPhee, Ross, D. E. and Schouten, Peter. End of the Megafauna: The Fate of the World’s Hugest, Fiercest, and Strangest Animals. W. W. Norton & Company, 2018.
rate of extinction
Brusatte, Steve. The Rise and Fall of the Dinosaurs: A New History of the Lost World. William Morrow, 2018.
Miller, Tyler, G. and Spoolman, Scott. Environmental Science. Brooks Cole, 2018.
Shonting, David, and Ezrailson, Cathy. Chicxulub: The Impact and Tsunami, The Story of the Largest Known Asteroid to Hit the Earth. Springer, 2016.
Ehrlich, Paul, R. Extinction: The Causes and Consequences of the Disappearance of Species. Random House, 1981.
Alvarez, W. A Most Improbable Journey: A Big History of Our Planet and Ourselves. W. W. Norton and Company, 2017.
Charles River Editors. The Triassic Period: The History and the Legacy of the Geologic Era that Witnessed the Rise of Dinosaurs. Independently Published, 2019.
Hazen, Robert, M. and Dixon, Walter, and LLC Gildan Media. The Story of Earth: The First 4.5 Billion Years, from Stardust to Living Planet. Gildan Media LLC, 2012.
Moss, Stephen, and Attenborough, David. Planet Earth II: A New World Revealed. BBC Books, 2017.
Marshak, Stephen, and Rauber, Robert. Earth Sciences: The Earth, the Atmosphere, and Space. W. W. Norton & Company, 2017.
Yucatan Peninsula
National Geographic. National Geographic Magazine When Dinosaurs Ruled. Time Inc., 2014.
Bynam, William. A Little History of Science. Yale University Press, 2012.
McGhee, Jr. George. Carboniferous Giants and Mass Extinction: The Late Paleozoic Ice Age World. Columbia University Press, 2018.
mammoths
mastodons
Mayr, Gerald. Avian Evolution: The Fossil Record of Birds and its Paleobiological Significance. Wiley – Blackwell, 2016.
Benton, Michael, J. and Harper, David, A. T. Introduction to Paleobiology and the Fossil Records. Wiley – Blackwell, 2009.
Brannen, Peter. The Ends of the World: Volcanic Apocalypses, Lethal Oceans, and Our Quest to Understand Earth’s Past Mass Extinctions. Ecco, 2017.
Kolbert, Elizabeth. The Sixth Extinction: An Unnatural History. Henry Holt & Company, 2014.
Hutmacher, Kimberly. Studying Our Earth, Inside and Out. Rourke Educational Media, 2019.
ر. رخشانی[۱]
“حضور پر سئوال یاد”
«قرنها می گذرد
و طبیعت به همان راه که داشت
ره خود می سپرد»
نیما
تا چند در یادهای بی نشان
رویای ستارگان
تکرار می شود؟
تا چند آواز آدمی
برای عدل
برای آزادی
برای شوق و رهایی،
برای هرآنچه هست
چه در سایه سار راه ها
چه در راه راه سایه ها،
چه در فریاد پسین و
چه در بغض آخرین،
تکرار می شود؟
تا چند حضور پر سئوال یاد
در رویای لحظه ی میعاد
تکرار می شود؟
————————–
Rakhshani, R. Selected Poems. Craetespace, An Amazon.com Company, 2014.
——————————————