بی بی سی فارسی
سنگ‌نگاره دوره ساسانی که هفتم تیرماه از بریتانیا به ایران بازگردانده شده بود از امروز دوشنبه ۱۹ تیرماه در موزه ملی ایران به نمایش درآمده است.
اولین بار روزنامه گاردین چاپ لندن، مدتی پیش خبر ضبط این محموله را منتشر کرده بود؛ ماموران پلیس مرزی بریتانیا سال ۲۰۱۶ میلادی پس از شک به این محموله آن را در فرودگاه «استنستد» لندن ضبط کرده بودند.
برآورد می‌شود قدمت این سنگ‌نگاره نادر مربوط به دو هزار سال پیش باشد.
در این نقش‌برجسته که ارتفاعش کمی بیش از یک متر است، مردی با حالتی موقر و در حالی که یک دستش را بالا برده دیده می‌شود.
علی دارابی، معاون میراث فرهنگی و قائم‌مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران تایید کرده بود که این سنگ‌نگاره در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق به امارات منتقل شده و سپس در فرودگاه لندن ضبط شده است.
او همچنین گفته بود چون این اثر تاریخی هنگام انتقال آسیب دیده، پس از مرمت سه ماه در موزه بریتانیا به نمایش گذاشته می‌شود و بعد با تشریفات لازم به ایران برگشت داده می‌شود.
گمان می‌رود سنگ‌برجسته در سال ۱۹۸۸ میلادی (۱۳۶۷ شمسی) و همزمان با جنگ عراق به شکل غیرقانونی از آب‌های جنوبی ایران خارج شده باشد.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) گفته که این اثر در سال ۱۹۸۸ میلادی وارد امارات و در سال ۲۰۰۶ میلادی از آنجا خارج شده بود.
این سنگ‌نگاره قرار است پس از نمایش در موزه ملی ایران به به موزه دوران اسلامی انتقال پیدا کند.
این اثر که ۳۵ سال پیش از ایران خارج شده بود تا ۳۱ تیرماه در موزه ملی ایران نمایش داده خواهد شد.
درباره سنگ‌نگاره ساسانی چه می‌دانیم؟
این سنگ‌نگاره ساسانی پیشتر با عنوان «سرباز ساسانی» شناخته می‌شد اما متخصصان ایرانی نظر دیگری در این باره دارند.
علیرضا عسکری چاوردی، مدیر میراث جهانی منظر باستان شناسی ساسانی فیروزآباد و سروستان فارس درباره این سنگ‌نگاره گفت «احتمال می‌دهیم با توجه به حرکت دست، نوع تاج و کلاه، این فرد در نقش برجسته ساسانی فرد مهمی بوده باشد».
این دانشیار باستان شناسی دانشگاه شیراز گفت «به نظرم او یک بزرگ زاده ساسانی است و نمی‌توانسته سرباز باشد چون تشریفاتی مانند گردنبند دارد و آن زمان سربازان این تشریفات را نداشتند. همچنین لباس و نقش‌های روی آن نیز مهم بوده است. با این حال مطمئن نیستم او یک پادشاه یا کرتیر بوده باشد».
او در ادامه گفت «به احتمال زیاد این اثر متعلق به بخش مرکزی و حاشیه جنوب فارس است. گردنبند آن نیز آئینی است. این گردنبند را ایزدان نیز دارند. حرکت دست این فرد که یک انگشت را به جلو نشان داده، یک نشانه مذهبی بوده و پاها رو به جلو قرار گرفته است. ایستایی این فرد در نقش‌های پایانی دوره اشکانی تا آغاز ساسانی قابل مشاهده است».
مصطفی ده‌پهلوان، رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز پس از استرداد اثر به ایران همین نظر را تایید کرده بود.
پوستری در موزه ملی ایران
نمایش در موزه ملی ایران
سنگ‌نگاره ساسانی