شیما شهرابی
تابلوی فروهر نصب شده بر سر در مغازهی یک فرد زرتشتی، مورد اعتراض پلیس ۱۱۰ قرار گرفت. این اعتراض در حالی از سوی پلیس صورت گرفت که نصب نماد فروهر را نشانهی تبلیغ دین زرتشت دانست. فرشید خرمی صاحب این نوشت افزاری که در خیابان طالقانی تهران واقع شده، میگوید: «بیش از ۵۰ سال است که در اینجا کار میکنیم و هیچگاه بحث دین مطرح نبوده است. اما چندروز پیش پلیس به مغازهی ما مراجعه کرد و گفت: مردم تذکر دادهاند که این تابلو مصداق تبلیغ دین است.» این اولین بار نیست که نقش فروهر از سوی مسئولان به عنوان مصداق تبلیغ دین زرتشت شناخته میشود. کورش نیکنام نماینده سابق زرتشتیان در مجلس شورا هم تجربهای مشابه داشته است. او در گفت وگو با «ایران وایر» میگوید: «من هم قبلا مغازهی کتابفروشی داشتم. یک روز از ا ما را دعوت کردند که به اداره اماکن برویم. گفتند: باید این نشان را بردارید. نقش فروهر در سر در کتابفروشی ما نصب نشده بود اما داخل مغازه وجود داشت.» البته کورش نیکنام درخواست ادارهی اماکن را بیپاسخ نگذاشته است: «من به انها گفتم، هروقت شما این نگاره را از تخت جمشید، از بیستون یا ساختمان بانک مرکزی پایین آوردید. من هم این نقش را از مغازهام بر میدارم.» کورش نیکنام معتقد است که حتی بسیاری از طلافروشیهایی که صاحبان رزتشتی ندارند، دوسال پیش به خاطر فروش فروهر، تذکر دریافت کردند: «در خیلی از موارد ادارهی اماکن آویزهای فروهر مغازهها را جمع آوری کرد و به جای آن طلای آب شده، تحویل زرگرها داد.» تذکر اماکن به طلافروشیها همزمان با پخش فیلمی در ایران بود که در آن عدهای با آویز فروهر به صورت راک میرقصیدند. او به «ایران وایر» میگوید: «این فیلم، فیلم شیطان پرستان نام گرفت و نقش فروهر به عنوان نماد شیطان پرستی محسوب شد.» او معتقد است که فروهر آرم ملی زمان هخامنشی است و برگرفته از آئین مردم ایران باستان است یعنی آئین مهرپرستی است : «ما چون در سر برگ تمام مکاتبات و سردر تمام جلساتی که برگزار میکنیم ار نقش فروهر استفاده میکنیم، تصور میکنند که این نشان زرتشتیان است. در حالی که اینطور نیست و نقش فروهر نشان ایران باسان است. ما رزتشتیان چون پاسدارفرهنگ، نمادها و ارزشهای ایران کهن هستیم. فروهر را هم به عنوان نماد ایرانی استفاده میکنیم. حساسیت در این باره به عنوان تبلیغ دین، بی جهت است.»
مصادیق تبلیغ دین
البته تنها استفاده از نماد فروهر دربین زرتشتیان برای مسئولان حساسیت زا نبوده است. بلکه بسیاری از زرتشتیان معقدند که در چند سال اخیر فشار روی این جامعهی اقلیت بیشتر شده است. نمایندهی سابق زرتشتیان در مجلس شورا میگوید: «تنها نماد فروهر مورد اعتراض مسئولان نیست. آنها بسیاری از چیزها را مصداق تبلیغ دین زرتشت میدانند. کافیاست ما با لباس محلی خودمان در خیابان قدم بزنیم. لباس محلی ما را هم مصداق تبلیغ دین میدانند.» موبد کامران جمشیدی هم به افزایش فشارها روی رزتشتیان اشاره دارد. او در گفتو گو با «ایران وایر میگوید: «همیشه فشار روی جامعهی زرتشتیان وجود داشته و بسیاری از ساده-ترین روابط به تبلیغ دین زرتشت تعبیر میشده است.» او دربارهی نوع فشارها میگوید: «ساده بگویم آزاد نبودهاند. البته میگویند در چهارچوب خود آزار هستید. ولی معنی این حرف چیست؟ یعنی در همان چهارچوب بمانید.» در چند سال اخیر رفت و آمد غیر زرتشتیان به معابد زرتشتی به شدت کنترل شده است. کورش نیکنام میگوید: «الان اگر غیر زرتشتیان بخواهند وارد آتشکده ها و نیایشکدههای ما شوند از قبل باید از وزارت ارشاد نامه بگیرند و دلیل حضورشان در این اماکن را به ارشاد توضیح دهند.» او جشن سده و جشن مهرگان را معلق بههمهی ایرانیان میداند: «اما ما الان اجازه نداریم در این مراسم غیر زرتشتیها را بپذیریم . در حالیکه این جشنها، جشن همه ایرانیان هستند.» کورش نیکنام با اشاره به دوستی زرتشیان و مسلمانان میگوید: «بالاخره ما هم دوستان مسلمان داریم اما اجازه نداریم در عروسیهایمان آنها را دعوت کنیم. یعنی قبل از برگزاری عروسی از ما تعهد میگیرند که نباید غیر زرتشتی در مراسم ما حضور پیدا کند.» او معقد است که مسئولان با دیدن گرایش جوانان به دین زرتشت، فشارها را روی جامعهی زرتشتیان افزایش دادهاند و میخواهند در مقابل نمادها و سنتهای باستانی بایستند. کورش نیکنام با اشاره به مخالفت مسئولان با چهارشنبه سوری میگوید: «حتی از تریبون نماز جمعه هم استفاده کردند و چهارشنبه سوری را سنت آتش-پرستان نامیدند. چون فکر میکنند اگر ایرانیان بخواهند سنت باستانی کشورشان را حفظ کنند، میخواهند به دین و آئین نیکانشان برگردند. در حالی که این اصلا درست نیست. آنها میخواهند به فرهنگ نیاکان خود بازگردند و افتخار کنند که ما ایرانی هستیم.» او با اشاره به کم شدن جمعیت زرتشتیان میگوید: « ما اول انقلاب چهل هزار نفر بودیم و الان بیست هزار نفر شدهایم. چون نصف زرتشیان از ایران مهاجرت کردند. اگر ما تبلیغ میکردیم جمعیت جامعهی زرتشتی باید افزایش مییافت.»
عجیب ولی واقعی
بسیاری از ایرانیان ، کاغذهای آبی رنگ بزرگی را که پشت بعضی ساندویچ فروشیها ، رستورانها و یا شیرینیفروشیها نصب میشد را به یاد دارند. کاغذهایی که به مشتری یاد آوری میکرد این مغازهها توسط اقلیتهای مذهبی اداره میشوند. روی کاغذهای آبی رنگ نوشته شده بود: اقلیت مذهبی. اما الان چند سالی است که دیگر از این کاغذها خبری نیست. خداداد یکی از افراد جامعه زرتشتی ایران از سرنوشت این کاغذها خبر دارد: « یکی از دوستانم در ایران مغازه ساندویچ فروشی دارد. حدود ده، دوازده سال پیش از ادارهی اماکن به تمام اقلیتهایی که در کار رستوران و غذابودند. گفتد یا باید این شغل را کنار بگذارید و یا باید کاغذهای آبی اماکن را که روی آن نوشته شده بود: اقلیت مذهبی، روی شیشه مغازه و طوری که در معرض دید عموم قرار گیرد، نصب کنید. تقریبا تمام اقلیتها این کار را انجام دادند. جالب این بود که مشتری این مغازهها چند برابر شد. شنیدم که بسیاری از مشتریان میگفتند: ما به اقلیتهای مذهبی بیشتر اعتماد داریم و مطمئنیم غذای سالمتری میخوریم. زیاد شدن مشتری باعث شد، افراد دیگر این صنف از این مغازهها با عنوان تبلیغ دین شکایت کند. ماموران اماکن دوباره به این مغازهها مراجعه کردند. اینبار دستورشان چیز دیگری بود؛ این کاغذها را از شیشههایتان بکنید. . آنها تابلوی خودشان را نماد تبلیغ دین میدانستند.»
از: ایران وایر