منبع تصویر، SARBANANDSONWAL/X
این توافق را مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی و ساربانادا سونووال وزیر کشتیرانی هند در تهران امضا کردند.
ساربانادا سونووال با انتشار عکس‌هایی از مراسم امضای این قرارداد در ایکس آن را «لحظه‌ای تاریخی» در روابط دو کشور و پیوند منطقه‌ای دانست.
وزیر کشتیرانی هند نوشت: «این توافق نه تنها پیوندهای بین دو کشور بزرگ را تقویت می کند، بلکه گامی استوار برای هند در زنجیره تامین جهانی و بخش دریایی است.»
او این قرارداد را بخشی از برنامه‌های تجاری نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند در ایجاد یک مسیر تجاری جایگزین برای دسترسی به ایران، افغانستان، اوراسیا و کشورهای آسیای میانه است.
به گزارش رسانه‌های ایران، به منظور تجهیز و توسعه بندر چابهار،هند «۱۲۰ میلیون دلار در تأمین تجهیزات راهبردی بندر و همچنین بیش از ۲۵۰ میلیون دلار در زیر ساخت‌های حمل ونقلی» آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
بندر شهید بهشتی به عنوان دومین بندر مهم چابهار در سال ۱۳۶۱، همزمان با جنگ ایران و عراق و با تاکید بر ضرورت داشتن بندر در خارج از تنگه هرمز و خلیج فارس احداث شد.
منبع تصویر، SARBANANDSONWAL/X
مهرداد بذرپاش هم امضای این قرارداد را «جرقه‌ای برای شروع توسعه روابط تجاری بین دو کشور» خواند:
«قراردادی که امروز به امضا رسید گواه این اهتمام است که چابهار نقطه کانونی توسعه ترانزیت ایران خواهد بود و با بهره بردار قطعه ریلی چابهار – زاهدان که تا پایان امسال انجام می‌شود به ارزش این قرارداد اضافه خواهد کرد.»
وزیر راه و شهرسازی ایران می‌گوید که ترانزیت ایران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱، «۵۸ درصد رشد کرد» و برای امسال هم رشد بیش‌از «۵۰ درصدی» پیش‌بینی شده است.
به گفته آقای بذرپاش «نقشه پروژه ایران-راه» پارسال در نشست سه جانبه در تهران به هند و روسیه ارائه شد.
او دسترسی هند به افغانستان و آسیای میانه، ترکیه، آذربایجان، گرجستان و سوریه را از از چابهار و از طریق شبکه ریلی جاده‌ای ایران از مزیت‌های این پروژه خواند.
آقای بذرپاش همچنین از پیشنهاد ایجاد شرکت کشتیرانی مشترک هند و ایران خبر داد.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
پیشتر وزیر امور خارجه هند گفته بود که کشورش می‌خواهد با ایران در مورد مدیریت بندر چابهار به «توافق طولانی‌مدت» دست یابد.
اس. جایشانکار روز دوشنبه، ۲۴ اردیبهشت به خبرنگاران در مومبای گفت: «همین که یک توافق بلندمدت منعقد شود، راه برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگتر در بندر “چابهار” باز خواهد شد.»
هند در حال توسعه دادن بخشی از بندرچابهار در سواحل جنوب شرقی ایران است تا بندر کراچی و گوادر کشور رقیب خود پاکستان را دور بزند و از طریق چابهار کالاهای تجاری خود را به ایران، کشورهای آسیای میانه و افغانستان صادر کند.
رودرا گاوراو شرست، سفیر هند در ایران نیز دیروز با معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی ایران دیدار کرد و در جریان بازدید از بندر چابهار گفت که هند به تعهدات خود برای توسعه چابهار پایبند است.
او گفت «فصل جدید همکاری‌های دهلی نو و تهران» با استقرار «تجهیزات پیشرفته» در چابهار به‌زودی آغاز خواهد شد.
با اینکه تحریم‌های آمریکا این روند را کند کرده است در سال‌های گذشته بخشی از این تحریم‌ها «به دلایل بشردوستانه» برداشته شدند.
مروری بر تاریخچه توافق
- در سال ۲۰۱۴ به‌رغم هشدار یک مقام ارشد آمریکا، هند و ایران تفاهم‌نامه‌ای تازه‌‌ای را برای توسعه بندر چابهار امضا کردند.
- در سال ۲۰۱۶ میلادی ایران، هند و افغانستان موافقتنامه سه جانبه چابهار را امضا کردند که بر مبنای آن افغانستان و هند می‌توانند مبادلات تجاری‌شان را از این بندر انجام دهند.
- در نوامبر سال ۲۰۱۸ برخی تحریم‌های آمریکا از بندر چابهار از جمله صادرات مواد نفتی از ایران به افغانستان از این تحریم‌ها معاف شدند. مایک پومپئو، وزیر خارجه وقت آمریکا گفت که برای کمک به توسعه افغانستان و حفظ مسیر ارتباطی برای ارسال کالاهای بشردوستانه به ایران، این تصمیم گرفته شده است.
- در فوریه ۲۰۱۹ برای نخستین بار، کامیون‌های حامل کالاهای صادراتی افغانستان به هند، عازم چابهار شد.
- در فوریه ۲۰۲۴ هیئتی از حکومت طالبان از بندر چابهار دیدن کرد و حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان سپس اعلام کرد که قرار است حکومت طالبان ۳۵ میلیون دلار در این بندر سرمایه‌گذاری کند.
از: بی بی سی
