آیت الله خامنه ای در ۱۴ خرداد ۱۳۹۶ در مراسم سالگرد درگذشت آیت الله خمینی در مرقد او به انتقادهایی که حسن روحانی مطرح کرده بود، پاسخ گفت. یکی از انتقادهای حسن روحانی به ابراهیم رئیسی و حامیانش این بود که شما در ۳۸ سال گذشته جز زندان و اعدام و دوختن دهان ها کاری نکرده اید و آزادی خجالت می کشد که شما از آن سخن بگوئید. انتقاد روحانی معطوف به قتل عام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ بود. آیت الله خامنه ای در پاسخ این بخش گفت :
“دهه ۶۰، یک دهه مظلوم است؛ دهه تعیین‌کننده در سرنوشت ایران و ایرانی، دهه فوق‌العاده مهم و حسّاس و درعین‌حال ناشناخته و اخیراً به وسیله برخی از بلندگوها و صاحبان بلندگوها مورد تهاجم؛ دهه ۶۰ را مورد تهاجم قرار می دهند. دهه ۶۰، دهه آزمونهای بزرگ و دهه پیروزی‌های بزرگ است. دهه ۶۰، دهه خشن‌ترین تروریسم در کشور است. در طول چند سال، هزاران نفر از آحاد مردم، از مسئولین، از قشرهای مختلف به وسیله‌ی تروریست‌ها به شهادت رسیدند؛ از کاسب معمولی تا جوان دانشجو تا فعّال سیاسی تا شخصیّت‌های بزرگی که در انقلاب تعیین کننده بودند. البتّه من عدد معیّن نمی کنم، [لکن] تا هفده هزار هم گفته‌اند؛ هفده هزار انسانِ باشرفِ باشخصیّتِ ارزشمند در این تروریسمِ دهه ۶۰ فدا شدند، که در میان اینها شخصیّت‌هایی مثل شهید مطهرّی و شهید بهشتی حضور دارند؛ یعنی این آدمهایی که امثال اینها در طول زمان، کمتر در یک کشوری به وجود می آید و می توانند تعیین کننده سرنوشت کشورها باشند… من توصیه می کنم به کسانی که اهل فکرند، اهل تأمّلند و راجع به دهه ۶۰ قضاوت می کنند، جای شهید و جلّاد عوض نشود! در دهه ۶۰، ملّت ایران مظلوم واقع شد؛ تروریست‌ها و منافقین و پشتیبانهای آنها و قدرتهایی که آنها را به وجود آورده بودند و دائماً در آنها می دمیدند، به ملّت ایران جفا کردند، بدی کردند؛ ملّت ایران در موضع دفاع قرار گرفت، امّا دفاع کرد و پیروز شد و بحمدالله آن توطئه‌های آنها را خنثی کرد”.
دیدگاه های خامنه ای توسط ائمه جمعه درباری در نماز جمعه های ۱۹ خرداد ۱۳۹۶ پی گرفته شد. آیت الله علم الهدی که پای دامادش- ابراهیم رئیسی- در میان است خطاب به حسن روحانی گفت : “از منافقین دفاع می‌کنند؛ فریاد مقام معظم رهبری بلند می‌شود در مراسم سالگرد امام فرمودند «جای شهید و جلاد را عوض نکنید»، یعنی شما که مدعی مدیریت این نظام هستید باید مدافع شهید و خط شهادت باشید، شما آمدید مدافع جلاد شدید؟ از جلاد و منافق دفاع می کنید؟ منافقینی که این همه جنایت کردند”.
امام جمعه اصفهان گفت:”در ایام انتخابات عده‌ای جای شهید و جلاد را عوض کردند”. امام جمعه تهران گفت :” برخی دهه شصت را فراموش و تجاهل نکنند. اِعمال قانون و اراده ولی فقیه علیه جلادان را مورد خدشه قرار می دهند”.
نزاع های دهه شصت طرف هایی داشته که باید با جزئیات دقیق به آن ها و کارنامه همه گروه های مخالف و زمامداران جمهوری اسلامی پرداخته شود. اما پرداختن به این مسأله مهم اولاً: خارج از موضوع این نوشتار است. ثانیاً: در توان نویسنده نیست. تاریخ چیزی جز حوادث و رویدادهای جزیی نیست. کلیات و کلی ها ساخته ذهن بشری است. درست است که تحلیل گران در تبیین و تعلیل تاریخ چاره ای جز گزینش ندارند، اما باید به درستی گوشزد کرد که طرح های کلی که بر گذشته افکنده می شود، کار تحلیل گران است، نه خود تاریخ. به همین جهت، جزئیات و تفاوت ها بسیار مهم اند و نقشی تعیین کننده داشته اند.
در نزاع های دهه شصت گروهی از فرماندهان سپاه، وزارت اطلاعات و قضات و دادستان های دادگاه انقلاب- و در مواردی با حکم آیت الله خمینی و تعیین مجریان حکم توسط او – نقش مستقیم در سرکوب ها داشته اند. داوری آیت الله خامنه ای را از نظر گذراندیم. او به درستی می گوید که جای جلاد و شهید را نباید عوض کرد( رجوع شود به مقاله “آیت الله خامنه ای ابراهیم رئیسی را شهید و قربانیان را جلاد کرد“).
هدف این نوشتار این است که روشن سازم که درک و فهم و تحلیل مردم از دهه شصت، با درک و فهم و تحلیل آیت الله خامنه ای از آن برهه تاریخی، تفاوت بنیادین دارد. این مدعا را با شواهد و قرائن کافی به خوبی می توان تأیید کرد. چگونه؟
انتخابات ریاست جمهوری مبلطل مدعای خامنه ای
درست است که رقابت در انتخابات ریاست جمهوری محدود به افرادی است که توسط شورای نگهبان صلاحیت شان احراز می شود، اما پس از این فرایند، لوازم ضروری نهاد انتخابات، هر اندازه هم که دست کاری شود، خود را بر همگان تحمیل خواهد کرد.
افشاگری های گسترده علیه یکدیگر یکی از مقتضیات نهاد انتخابات است. در مناظره های ریاست جمهوری ۸۸ احمدی نژاد میر حسین موسوی را تهدید می کرد که عکس بی حجاب زهرا رهنورد را در تلویزیون به همگان نشان می دهد. در مناظره های ۹۶ قالیباف مأموریت داشت تا هرچه محافظه کاران افراطی داشتند را علیه روحانی و به سود ابراهیم رئیسی افشا کند. طرف مقابل هم سرکوب های این دو را افشا می کرد. احتمالاً در انتخابات ۱۴۰۰ نامزدها مانند دونالد ترامپ تعدادی از خانم ها را به صحنه مناظره خواهند آورد و از روابط جنسی نامزدها با آنها سخن خواهند گفت. این مقتضای انتخابات است.
مردم همیشه در انتخابات ریاست جمهوری رژیم، مشارکت بالا داشته و به دعوت تحریم کنندگان گوش نکرده اند (رجوع کنید به مقاله “مخالفانی که واقعیت‌ها را نمی‌بینند و آگاهانه خود را فریب می دهند“). آنان آگاهانه از این فرصت استفاده کرده و به دهه شصتی ها- سرداران سپاه، وزرای اطلاعات، دادستان ها و قضات جنایتکار- “نه” می گویند. این همان فرصتی است که تفاوت دیدگاه آیت الله خامنه ای و مردم درباره دهه شصت را آشکار می سازد. اگر مردم همان درک و تحلیلی را از دهه شصت داشتند که آیت الله خامنه ای دارد، باید به افراد دخیل در سرکوب ها که مورد تأیید و منصوب او بوده و هستند، رأی دهند. اما نه تنها رأی نمی دهند، بلکه با “نه” بزرگشان، آنان را به کلی ساقط می کنند. حالا به شواهد و قرائن این مدعا بنگرید:
انتخابات هفتم
هفتمین انتخابات ریاست جمهوری در دوم خرداد ۱۳۷۶ برگزار شد. این انتخابات ۴ نامزد داشت :
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول- سید محمد خاتمی | ۲۰٫۰۷۸٫۱۷۸ | ۶۹.۶ |
| دوم- علی‌اکبر ناطق نوری | ۷٫۲۴۲٫۸۵۹ | ۲۵.۱ |
| سوم- رضا زواره‌ای | ۷۷۱٫۴۶۰ | ۲.۷ |
| چهارم- محمد محمدی ری‌شهری | ۷۴۴٫۲۰۵ | ۲.۶ |
محمد محمدی ری شهری- حاکم شرع پرونده های مهم قضایی(از جمله حکم اعدام سران حزب توده) و وزیر اطلاعات دوران آیت الله خمینی- با کسب ۲.۶ درصد آرأ چهارم شد. آیا “نه” گفتن به این عامل سرکوب دهه شصتی از این بزرگتر امکان پذیر بود؟ مردم چگونه باید او را طرد می کردند؟
انتخابات هشتم
هشتمین انتخابات ریاست جمهوری در ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ برگزار شد. این انتخابات ۱۰ نامزد داشت :
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول- سید محمد خاتمی | ۲۱٬۶۵۹٬۰۵۳ | ۷۷ |
| دوم- احمد توکلی | ۴٬۳۹۳٬۵۴۴ | ۱۵٫۶ |
| سوم- علی شمخانی | ۷۳۷٬۹۶۲ | ۲٫۶۲ |
| چهارم- عبدالله جاسبی | ۲۶۰٬۰۸۲ | ۰٫۹۲ |
| پنجم- محمود کاشانی | ۲۳۵٬۳۶۳ | ۰٫۸۴ |
| ششم- حسن غفوری فرد | ۱۲۹٬۲۲۲ | ۰٫۴۶ |
| هفتم- منصور رضوی | ۱۱۴٬۳۲۷ | ۰٫۴۱ |
| هشتم- شهاب الدین صدر | ۵۹٬۶۴۶ | ۰٫۲۰ |
| نهم- علی فلاحیان | ۵۵٬۱۷۶ | ۰٫۲۰ |
| دهم-مصطفی هاشمی طبا | ۲۸٬۰۹۰ | ۰٫۱۰ |
علی شمخانی به عنوان یکی از فرماندهان سپاه فقط ۲.۶۲ درصد آرأ را به دست آورد. اما علی فلاحیان- قائم مقام ری شهری در وزارت اطلاعات، دادستان دادگاه ویژه روحانیت، و وزیر اطلاعات بعدی که قتل های زنجیره ای در دوران او و به دستور وی صورت گرفت- یک پنجم یک درصد آرأ را به دست آورد. این سیلی محکم مردم بر گونه های سرکوبگر دهه شصتی بود که تا نیمه دهه هفتاد هم به سرکوب ادامه داد و با این “نه” تاریخی مردم، از سیاست حذف شد.
انتخابات نهم
نهمین انتخابات ریاست جمهوری در ۲۷ خرداد ۱۳۸۴ برگزار شد. این انتخابات ۷ نامزد داشت:
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول- اکبر هاشمی رفسنجانی | ۶٬۲۱۱٬۹۳۷ | ۲۱٫۱۳ |
| دوم- محمود احمدی نژاد | ۵٬۷۱۱٬۶۹۶ | ۱۹٫۴۳ |
| سوم- مهدی کروبی | ۵٬۰۷۰٬۱۱۴ | ۱۷٫۲۴ |
| چهارم- محمد باقر قالیباف | ۴٬۰۹۵٬۸۲۷ | ۱۳٫۹۳ |
| پنحم- مصطفی معین | ۴٬۰۸۳٬۹۵۱ | ۱۳٫۸۹ |
| ششم- علی لاریجانی | ۱٬۷۱۳٬۸۱۰ | ۵٫۸۳ |
| هفتم- محسن مهرعلیزاده | ۱٬۲۸۸٬۶۴۰ | ۴٫۳۸ |
محمد باقر قالیباف به عنوان یکی از سرداران سپاه و فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی فقط ۱۳.۹۳ درصد آرأ را کسب کرد. البته علی لاریجانی هم دارای سوابق خدمت در سپاه پاسداران بود. بیت رهبری و سردار محمد باقر ذوالقدر به گونه ای انتخابات را مهندسی- همراه با تقلب موثر- کردند که احمدی نژاد را به عنوان نفر دوم بالا بردند و در دور دوم هم با همان روش ها او را بر هاشمی رفسنجانی پیروز کردند. مهدی کروبی و هاشمی رفسنجانی به دخالت سپاه، مجتبی خامنه ای و تقلب اعتراض علنی کردند. منتهی هاشمی رفسنجانی گفت که چون شورای نگهبان نهاد بی طرفی نیست و اراده ای برای پیگیری ندارد، به خدا واگذار می کند.
انتخابات دهم
دهمین انتخابات ریاست جمهوری در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ برگزار شد. این انتخابات ۴ نامزد داشت :
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول-محمود احمدی‌نژاد | ۲۴٬۵۲۷٬۵۱۶ | ۶۲٫۶۳ |
| دوم-میرحسین موسوی | ۱۳٬۲۱۶٬۴۱۱ | ۳۳٫۷۵ |
| سوم- محسن رضایی | ۶۷۸٬۲۴۰ | ۱٫۷۳ |
| چهارم- مهدی کروبی | ۳۳۳٬۶۳۵ | ۰٫۸۵ |
سرلشکر محسن رضایی- فرمانده کل سپاه پاسداران در دهه اول انقلاب و پس از آن- فقط توانست ۱.۷۳ درصد آرأ را به دست آورد. محسن رضایی یکی از دهه شصتی هاست. پرونده کودتای حزب توده را او جعل کرد و آن ها را بازداشت و زیر بدترین نوع شکنجه ها قرار داد تا از آن ها اعتراف بگیرد که قصد کودتا داشته اند. این رأی مردم معنای بسیار داشت. البته محسن رضایی در انتخابات مجلس ششم هم در تهران نامزد اصول گرایان بود که مردم به او “نه” گفتند.
انتخابات یازدهم
یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد. این انتخابات ۶ نامزد داشت:
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول- حسن روحانی | ۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹ | ۵۰.۷۱ |
| دوم-محمد باقر قالیباف | ۶٬۰۷۷٬۲۹۲ | ۱۶.۵۵ |
| سوم- سعید جلیلی | ۴٬۱۶۸٬۹۴۶ | ۱۱.۳۵ |
| چهارم- محسن رضایی | ۳٬۸۸۴٬۴۱۲ | ۱۰.۵۸ |
| پنحم- علی‌اکبر ولایتی | ۲٬۲۶۸٬۷۵۳ | ۶.۱۸ |
| ششم-سید محمد غرضی | ۴۴۶٬۰۱۵ | ۱.۲۱ |
سردار محمد باقر قالیباف در دومین نامزدی ۱۶.۵۵ درصد آرأ را به دست آورد. سرلشکر محسن رضایی هم در سومین نامزدی ۱۰.۵۸ درصد آرأ را کسب کرد. مردم دوباره به فرماندهان سپاهی دهه شصتی “نه” گفتند.
انتخابات دوازدهم
دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار شد. این انتخابات ۶ نامزد داشت:
اسحاق جهانگیری به نفع حسن روحانی کناره گیری کرد. سردار محمد باقر قالیباف در سومین نامزدی، دست به هر عملی برای پیروزی زد. اما وقتی دید آرایش رو به سقوط است و کل اصول گرایان و نهادهای نظام پشتیبان ابراهیم رئیسی بوده و خواهان کناره گیری او هستند، در روزهای آخر به نفع ابراهیم رئیسی کناره گیری کرد.
| نام نامزد | تعداد رأی | درصد آرأ |
| اول- حسن روحانی | ۲۳٬۵۴۹٬۶۱۶ | ۵۷.۱۳ |
| دوم- ابراهیم رئیسی | ۱۵٬۷۸۶٬۴۴۹ | ۳۸.۳۰ |
| سوم-مصطفی میر سلیم | ۴۷۸٬۲۱۵ | ۱.۱۶ |
| چهارم-مصطفی هاشمی طبا طبا | ۲۱۵٬۴۵۰ | ۰.۵۲ |
با این که در این دوره نظامیان و اصول گرایان برنامه پیچیده ای را طراحی کرده بودند و همه نهادهای انتصابی نظام پشت ابراهیم رئیسی قرار گرفتند و برای پیروزی او دست به هر کاری زدند، اما او شکست خورد. ابراهیم رئیسی- آیت الله قتل عام– شاخص ترین نماد دهه شصت است. یکی از چهار عضو هیأت مرگ تابستان ۱۳۶۷ بود. اما علاوه بر آن ها، در همه سرکوب های پس از انقلاب نقش مستقیم داشته است. البته آرای او جای چون و چرا فراوان دارد و با تردید جدی روبروست.
داستان مصطفی میر سلیم هم جالب توجه است. او نماینده حزب موتلفه اسلامی بود که آنان نه تنها قبل از انقلاب دست به ترور زدند، بلکه در دهه اول انقلاب با اسدالله لاجوردی مرتکب بدترین جنایات شدند. وقتی اعتراض های آیت الله منتظری و شورای عالی قضایی نسبت به جنایات او بالا گرفت، حتی آیت الله خمینی دستور داد لاجوردی را عزل کنند. اما رهبران موتلفه به دیدار آیت الله خمینی رفتند و نظر او را تغییر دادند. هاشمی رفسنجانی برای سازندگی اقتصادی، بخش فرهنگ و سیاست را به آیت الله خامنه ای واگذار کرد و این گونه بود که میرسلیم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و دوران “قتل عام کتاب” آغاز شد. آرای میرسلیم هم باید برای سرکوبگران دهه شصتی معنادار باشد.
سخن پایانی
مردم در همه فرصت های انتخاباتی به نمادهای سرکوب دهه شصت “نه” گفتند. آنان نشان دادند که فهم و تحلیل دیگری از دهه شصت دارند. هرگاه فرماندهان سپاه، وزرای اطلاعات، قضات و دادستان های سرکوبگر، نامزد ریاست جمهوری شدند، مردم آنان را طرد و حذف کردند.
آیت الله خامنه ای و زمامداران جمهوری اسلامی اگر اهل عبرت آموزی بودند، از این به بعد اجازه نمی دادند تا فرماندهان سپاه، نیروهای اطلاعاتی و امنیتی، دادستان ها و قضات، خود را در معرض رأی مردم قرار دهند. برای این که مردم از فرصت انتخابات برای “نه” گفتن به آنان، که نماد ولی فقیه و نظام هستند، به خوبی استفاده خواهند کرد.
مردم خواستار عقب نشینی نظامیان از حوزه سیاسی و اقتصادی و پرداختن به وظایف حرفه ای نظامی شان هستند. آیا خامنه ای صدای مردم را شنیده است؟ سخنرانی سالگرد آیت الله خمینی، نشان داد که خامنه ای قصد مقابله به آرای مردم و منتخب آنان را دارد. او در ۱۷ خرداد حملاتش علیه رأی مردم را تشدید کرد و ضمن نقد دیدگاه های فرهنگی و سیاسی حسن روحانی، فرمان تفویض “آتش به اختیاری” به دانشجویان بسیجی را علیه آن دیدگاه ها، دستگاه های فرهنگی و سیاسی که در کارشان اختلال وجود دارد و به جای مسائل اصلی به مسائل کوچک فرعی می پردازد، صادر کرد. گویی خامنه ای قصد ندارد اندکی با مردم همراه شود و شیوه های سرکوبگرانه را رها سازد یا کاهش دهد.
برخی گفته اند که این علامت دموکراسی است که خامنه ای فرد منتخب فرایند دموکراتیک را که با او (حسن روحانی) اختلاف نظر اساسی دارد، پذیرفته است. اما همه می دانند که از یک سو شورای نگهبان با نظارت استصوابی و حذف مخالفان و رقبا، رکن رقابتی بودن انتخابات را از آن می ستاند (به گونه ای که در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری اصلاح طلبان مجبورند نامزدهای اصول گرایانی که به اصطلاح کمتر افراطی هستند را نامزد خود معرفی کنند و در میان آن ها چهره هایی چون محمدی ری شهری، دری نجف آبادی و امثال آن ها فراوان یافت می شود) و از سوی دیگر، خامنه ای و نهادهای انتصابی و نظامی در برابر منتخب مردم ایستاده و اجازه نمی دهند وعده ها و رویکردش را عملی سازد. یعنی نماینده اکثریت حق ندارد مطالبات و برنامه های مد نظر اکثریت را محقق سازد. پس پذیرش ظاهری نتیجه فرایند دموکراتیک و علیه آن اقدام کردن، تن دادن به نتیجه فرایند دموکراتیک نیست.
“آتش به اختیاری” یعنی مقابله عملی با برنامه های دولت منتخب. چهار شاهد خوب برای این مدعا، “آتش به اختیاری” در مورد سند ۲۰۳۰ یونسکو ، ممانعت از برگزاری کنسرت های دارای مجوز، تهاجم به اجتماعات قانونی(از جمله تهاجم فیزیکی به علی مطهری و علی لاریجانی) و ممانعت از ورود زنان به استادیوم های ورزشی بود و هست. این نوع “آتش به اختیاری” در دوران دوم ریاست جمهوری روحانی افزایش خواهد یافت. چون نمادهای دهه شصتی خامنه ای که به دنبال بازتولید آن دوره اند، برنامه های حسن روحانی را در تعارض کامل با آن دوران و سرکوب هایی که کرده اند به شمار می آورند.
آدرس کانال تلگرام اکبر گنجی: https://telegram.me/ganji_akbar
از: گویا
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید