به گفته‌ی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یک کمیته امنیت آب در این کمیسیون تشکیل شده است. بسیاری از کارشناسان نسبت به پی‌آمدهای بحران کم‌آبی و تنش‌های اجتماعی هشدار داده‌اند.
علاءالدین بروجردی در بازدید اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از حاشیه شهر مشهد ضمن قدردانی از اقدام‌های انجام شده، از بی‌توجهی به این منطقه در ۳۸ سال گذشته و نادیده گرفتن مشکلات حاشیه‌ی بسیاری از شهرهای دیگر گلایه کرد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی می‌گوید در شرایطی که مصرف خانگی و صنعتی تنها ۱۰ درصد کل مصرف اب را تشکیل می‌دهد برای تامین آن دچار مشکل هستیم و به خاظر “بی‌توجهی‌های ما و عدم اجرای قانون منابع آبی کشور دارد از بین می‌رود”.
حدود ۹۰ درصد از مصرف آب در ایران به بخش کشاورزی مربوط می‌شود که میزان قابل توجهی از آن به خاطر روش‌های سنتی آبیاری به هدر می‌رود.
بحران اب، مقوله امنیتی
به گزارش خبرگزاری ایسنا بروجردی گفت: «بحران آب عملا وارد مقوله امنیتی شده است و ما ناگزیر شدیم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کمیته امنیت آب را تشکیل دهیم، با این وجود در بسیاری از رودخانه‌های کشور فاضلاب وارد آب می‌شود و آب سالم را از بین می‌برد.»
یکی از طرح‌هایی که اعضای کمیسیون امنیت ملی از آن بازدید کردند پروژه آزادسازی بستر و حریم رودخانه کشف‌رود بود که عملیات اجرایی آن از ابتدای سال ۹۴ آغاز شد.
کشف‌رود از حاشیه شمالی شهر مشهد می‌گذرد و ورود انواع فاضلاب شهری و صنعتی به آن و ازدحام حاشیه‌نشینان که در کناره‌های آن به کشت و کار مشغول بودند وضعیت این رودخانه را بحرانی کرده بود.
در شمال مشهد که جمعیت حاشیه‌نشین آن تراکم زیادی دارد شبکه جمع‌آوری فاضلاب و زباله شهری طراحی نشده و انواع آلاینده‌های به کشف‌رود سرازیر می‌شوند.
حسین علی میرزایی دبیر کارگروه نجات کشف‌رود دی ماه ۹۴ درباره این پروژه گفته بود: «پروژه آزادسازی بستر و حریم رودخانه کشف‌رود که در سطح کشور منحصر به فرد است، با محوریت شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی و همکاری دادستانی مشهد، شورای حفظ اراضی بیت‌المال و شهرداری مشهد از ابتدای امسال آغاز شده است.»
شهریور ماه سال پیش محمدحسین جعفری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در جریان بازدید وزیر نیرو از عملیات نجات کشف‌رود گزارشی از معضلات و دشواری‌های اجرای این طرح را با حمید چیت‌چیان در میان گذاشت.
حاشیه‌نشینان کلان‌شهرها
در دو سال گذشته، به ویژه در ماه‌های آغاز پاک‌سازی و بازپس‌گیری حریم کشف‌رود درگیری‌های شدیدی میان حاشیه‌نشینان با کارگران شرکت اب و ماموران انتظامی رخ داد.
بروجردی مقاومت ساکنان این منظقه در برابر ماموران را امری طبیعی خواند و به ایسنا گفت: «مردم این مناطق افرادی هستند که برای کسب درآمد و ادامه زندگی‌شان در این مناطق سکونت می‌کنند، اما این کج‌راهه است و هم به خودشان ضرر می‌زنند، هم به مردم ضرر می‌زنند و هم مشکلات فراوانی درست می‌کنند.»
وزیر کشور عبدالرضا رحمانی فضلی یک سال پیش در گزارشی از آسیب‌ها و معضلات اجتماعی که به مجلس ارائه داد شمار حاشیه‌نشین‌های کلان‌شهرهای ایران را ۱۱ میلیون اعلام کرد.
ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی و نامزد ناکام انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در یکی از مناظره‌های تلویزیونی مدعی شد که آمار ۱۱ میلیون حاشیه‌نشین مربوظ به سال ۹۲ بوده و در دولت یازدهم پنج میلیون نفر به این جمعیت اضافه شده است.
اگر این ادعا درست باشد از هر پنج شهروند ایران یکی حاشیه‌نشین است. البته آمار رسمی وزارت کشور نیز به اندازه کافی نگران کننده است و حکایت از گسترش کانون‌هایی دارد که می‌توانند به محل درگیری‌های خشونت‌آمیز تبدیل شوند.
خطر جنگ فراگیر آب
بیکاری، فقر و مشکلات زیست‌محیطی، به ویژه کم‌آبی حاصل از خشکسالی و سوءمدیریت منابع، مهم‌ترین علت‌های مهاجرت و سکونت در حاشیه کلان‌شهرها محسوب می‌شود.
محسن رنانی، اقتصاددان و استاد دانشگاه اصفهان اردیبهشت ۹۴ پیش‌بینی کرده بود که ایران تا پایان دهه ۹۰ شاهد “جنگ فراگیر آب” خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری فارس، رنانی در یک نشست تخصصی حکمرانان ایران را متهم به کتمان بحران آب کرد و هشدار داد که اگر این بحران به طور جدی و اشکار به بحث گذاشته نشود نزاع و درگیری بر سر آب که اکنون به طور پراکنده مشاهده می‌شود فراگیر خواهد شد.
سخنان رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره تشکیل کمیته امنیت آب را می‌توان گامی در جهت جدی گرفتن بحران کم‌آبی ارزیابی کرد، گرچه هنوز خبری درباره فعالیت این کمیته منتشر نشده است.
تخلیه تدریجی روستاهای سیستان و بلوچستان در پی خشکسالی
در سال‌های اخیر بیش از سیصد روستا در سیستان و بلوچستان ایران به دلیل خشکسالی متروکه شده‌اند.
بسیاری از روستاها نیز در آستانه خروج کامل اهالی قرار دارد.
خشکسالی، کم‌آبی، طوفان‌های شن و بیکاری از جمله دلایل مهاجرت اهالی روستاها است. خشکسالی روی بافت جمعیتی مناطق مختلف ایران از جمله استان سیستان و بلوچستان در شرق کشور تاثیر گذاشته است.
به گزارش خبرگزاری “مهر” در برخی از این روستاها تنها آن دسته از اهالی که توانایی مالی برای مهاجرت به دیگر مناطق را نداشته‌اند در روستاها باقی مانده‌اند.
در این گزارش آمده اغلب کودکان در روستاها به دلیل مشکلات مختلف امکان تحصیل ندارند.
برخی روستاهای زابل روز به روز در حال خالی شدن از سکنه هستند.
اهالی روستایی در زابل که در گذشته تنها درآمدشان از راه کشاورزی بوده ولی حالا و در پی خشکسالی‌های پی در پی در آستانه متروکه شدن قرار گرفته است.
آخرین اهالی باقیمانده در روستایی در سیستان و بلوچستان که روزانه با معضل کم‌آبی روبه‌رو هستند.
از جمله چالش‌های بزرگی که ایران با آن روبه‌روست، بحران کم‌آبی است.
از: دویچه وله
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید