از راست شهیندخت مولاوردی (دستیار رئیس‌جمهور در حقوق شهروندی)، لعیا جنیدی (معاون حقوقی) و معصومه ابتکار (معاون رئیس‌جمهور در امور زنان)
ندا سانیج
لعیا جنیدی، اولین زنی نبود که برای عضویت در کابینه دولت ایران “مجبور” شد پوشش خود را تغییر دهد. پیش از
او، معصومه ابتکار هم برای ورود به کابینه محمد خاتمی چادر به سر کرده بود.
حسن روحانی، نه در تغییر “پروتکل” نانوشته “چادر اجباری” صف‌شکن شد، نه در انتخاب وزیر زن مرزهای قبلی را تکان داد.
حامیان رئیس‌جمهور ایران از انتخاب لعیا جنیدی به عنوان معاون حقوقی راضی بودند. اما توانایی‌ها و پیشینه این حقوقدان، عضویتش در هیات علمی دانشگاه تهران و تحصیل در دانشگاه هاروارد، برای ورود به کابینه کافی نبود. او باید پوششی را انتخاب می‌کرد که به گفته خود با پروتکل هیات دولت همخوانی داشته باشد.
عکس‌های خانم جنیدی با مانتو و روسری در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد و بسیاری انتظار داشتند در اولین جلسه کابینه، او را با ظاهر همیشگی ببینند؛ اما چنین اتفاقی نیفتاد.
خبرنگار سیاسی تسنیم این‌طور نوشت: “امروز از خانم لعیا جنیدی درباره علت چادری شدنش پرسیدم. گفت آقای روحانی به دلیل پروتکل کابینه از من این را خواستند و من هم به خواسته ایشان احترام گذاشتم.”
آیا چنین پروتکلی هست؟ شادی صدر، فعال حقوق زنان و نویسنده کتاب ‘مجموعه قوانین و مقررات پوشش در جمهوری اسلامی ایران’ می‌گوید پروتکل مکتوبی درباره ضرورت چادری بودن وجود ندارد اما احتمالا منظور لعیا جنیدی، قوانین نانوشته حکومتی بوده است.
بدون چادر ‘کتک’ نخوردند
پروتکل نانوشته “چادر حجاب اجباری مسئولان” را حدود دو دهه قبل، دو نفر از زنان نماینده مجلس ششم زیر پا گذاشته بودند.
وقتی زمزمه‌های آن بلند شد که الهه کولایی و طاهره رضازاده، نمایندگان تهران و شیراز، می‌خواهند با مانتو وارد مجلس شوند، مرضیه حدیدچی دباغ، نماینده وقت، آنها را تهدید کرد. روزنامه آفتاب امروز به نقل از او نوشت: “اگر نماینده‌ای بدون چادر وارد مجلس شود، کتک می‌خورد.”
آنها که با رای مردم انتخاب شده بودند با وجود انتقادهای شدید، پوشش خود را تغییر ندادند اما در نهادهای انتصابی، کار پیچیده‌تر بود.
در همان دوره، معصومه ابتکار به شرط “چادر” وارد کابینه محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت شد.
از راست معصومه ابتکار قبل و بعد از معاونت و لعیا جنیدی قبل و بعد از معاونت رئیس‌جمهور
‘مدیریت سخت چادر’
معصومه ابتکار، سخنگوی تسخیرکنندگان سفارت آمریکا که در مقاطع حساس سیاسی به دلیل تسلط به زبان انگلیسی صدای حکومت در رسانه‌های خارجی بود، اختیاری در انتخاب پوشش نداشت.
زهرا شجاعی، عضو کابینه دولت محمد خاتمی، در مصاحبه‌ای به روزآروز گفته است خانم ابتکار با چادر مخالفتی نداشت اما به کار کردن با چادر هم عادت نکرده بود.
خانم شجاعی به شوخی می‌گوید برای حل این مشکل، “سیستم نگهداری با کش” را به معصومه ابتکار یاد داد تا چادر از دو طرف صورت با کش محکم نگهداشته شود و دست‌هایش برای کار آزاد باشد.
روایت شده که در اجلاسی در کره جنوبی، هنگامی که معصومه ابتکار پشت تریبون رفته، یک طرف کش او پاره شده است. زهرا شجاعی به نقل از معصومه ابتکار می‌گوید: “در آن لحظه مدیریت چادر از مدیریت محیط زیست برای من سخت‌تر بود.”
مدیران زن رده میانی در وزارتخانه‌های مختلف در این زمینه آزادی عمل بیشتری داشته‌اند اما حکومت از مدیرانی که مقابل دوربین رسانه‌ها هستند، توقع بالاتری دارد.
”مشکل ما چادر است؟ ”
در انتخاب کابینه دوازدهم، حسن روحانی که به خاطر معرفی نکردن وزیر زن، بسیاری از هوادارانش را مایوس کرده بود، با موج دیگری از انتقاد مواجه شد. یکی از کاربران توییتر نوشته بود او که از جداسازی پیاده‌روها انتقاد می‌کرد، چادر را اجباری کرد.
یکی دیگر هم پرسیده بود چرا پروتکلی برای لباس روحانیون در مقام رئیس‌جمهور یا مثلا کاپیشن محمود احمدی‌نژاد وجود نداشت؟
از نگاه منتقدان، وقتی نام مدیر زن به میان می‌آید، به جای تاکید بر توانایی، بر پوشش او بیشتر سختگیری می‌شود در حالی که مردان هرچند محدود به کت و شلوار، اما گزینه‌های گسترده‌تری برای انتخاب دارند.
در مقابل، شماری دیگر از حامیان حسن روحانی پرداختن به پوشش و چادر معاون او را حاشیه‌ای بی‌اهمیت می‌دانند. حاشیه‌ای که بر سرنوشت زنان زیادی در جمهوری اسلامی تاثیر گذاشته و آنان را از گردونه مدیریت حذف کرده است.
از: بی بی سی
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید