روحانی پیشتر گفته بود وزیر ارتباطات به مردم قول خواهد داد که دستش روی دگمه فیلتر کردن شبکه های مجازی نخواهد رفت
نیوشا صارمی
روز پنجم اعتراضات سراسری به حکومت ایران با ادامه‌ی فیلترینگ تلگرام و اینستاگرام و کاهش سرعت اینترنت هم‌راه بود. کاربران زیادی با انتقاد از کاهش سرعت و اخلال در اینترنت خواهان پاسخ‌گویی وزیر ارتباطات شدند. همچنین در روزهای اخیر حدود ۵۰ درصد از ترافیک بین‌المللی اینترنت ایران کاهش پیدا کرده است این در حالی است که شبکه داخلی با اخلالی مواجه نشده است.
مریم کاویانی، روزنامه نگار در تویتر خود نوشته است: ما یک طرف ماجرا هستیم؛ روزنامه نگار، نه میتوان گزارش میدانی نوشت، نه میتوان تحلیل کرد، نه بستری برای انتشار نظرات ما مانده
خبرگزاری ایلنا روز یکشنبه ۱۰ دی ماه این اختلال را حاصل دستور «مقامات بالا دستی در یکی از نهادهای ذیربط امنیتی» دانست و نوشت «دستور داده شده در صورت برگزاری تجمعات٬ قطعی نقطه‌ای ارتباطات ثابت و قطع اینترنت موبایل» ایجاد شود. ایلنا نوشته: «ارتباطات سیار روز گذشته با دستور مجموعه وزارت ارتباطات یا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قطع نشده بود و تمامی اختالات مربوطه به دستور مقامات بالا دستی در یکی از نهادهای ذیربط امنیتی رخ داده است.»
در همین رابطه یک منبع مطلع در یکی از مراکز تبادل داده(iXP) به کمپین حقوق بشر در ایران گفته است: «از ما خواسته شده است تا در ترافیک بین‌الملل اختلال ایجاد کنیم. یعنی مثلا یک در میان پکت‌های اینترنت جهانی را از شبکه خارج کنیم که قطع نشود ولی اختلال زیادی در دسترسی ایجاد شود.»
کاهش سرعت از یک سو و فیلتر شد اینستاگرام و تلگرام از سوی دولتی که رییس‌اش گفته بود «وزیر ارتباطات به مردم قول خواهد داد که دستش روی دکمه فیلتر کردن شبکه‌های مجازی نخواهد رفت»، نارضایتی کاربران اینترنت را به دنبال داشته است.
این دو شبکه اجتماعی روز یکشنبه دهم دی‌ماه در پی تشدید اعتراضات و تجمعات فیلتر شدند. وزیر ارتباطات گفته «این تصمیم در شورای امنیت کشور گرفته شده و موقتی است.» او همچنین گفته «مرجعی که تصمیم گرفته، اعلام رفع نیز خواهد کرد.» محمدجواد آذری جهرمی در توییتر خود نوشت: «شایعه‌هایی که در خصوص قطع دائمی شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود صحت ندارد و به نظر می‌رسد هدف آنها ایجاد نارضایتی‌های اجتماعی و بدبینی عمومی است.»
همزمان با فیلتر شدن این دو شبکه اجتماعی پاول دوروف مدیر تلگرام در حساب توییتر خود نوشت: «بعد از امتناع ما از بستن کانال «صدای مردم» و کانال‌های دیگری که به صورت صلح‌آمیز اعتراض می‌کنند مقامات مسئول در ایران مشغول قطع دسترسی اکثر مردم به تلگرام هستند.»
معاون سیاسی وزیر کشور اما در نشست خبری که عصر یکشنبه در وزارت کشور برگزار شد گفت: «دولت بنای تعطیلی شبکه‌های اجتماعی را ندارد، اما وقتی اختلالی در نظم عمومی ایجاد شود طبیعی است که به شکل مقطعی، دست به محدودیت بزنیم.» با آغاز فیلترینگ بازار استفاده از انواع فیلترشکن داغ شده است و بسیاری از فعالان اینترنتی فیلترشکن‌های امن و کاربردی معرفی می‌کنند.
کاربران شبکه‌های اجتماعی به این فیلترینگ اعتراض دارند و برخی از آنان یادآور شد‌ه‌اند که شبکه‌های اجتماعی دیگری مثل فیس‌بوک و توییتر بیش از ۸ سال (پس از ناآرامیهای سال ۸۸) است که فیلتر شده اند.
برخی از فعالان فیلترینگ تلگرام را در راستای تشویق کاربران برای استفاده از اپلیکیشن‌های تولید ایران می‌دانند. روزنامه جامعه فردا در همین رابطه نوشته است ۱۶نرم‌افزار ایرانی پیام‌رسان یکی، دو سال است در انبارهای سازندگان‌شان خاک می‌خورند تا به محض فیلتر شدن تلگرام عرض اندامی کرده و جایگاه خود را در بازار IT باز کنند، از قاصدک و آی‌چت گرفته تا شمسه و گپ و گفت. این نرم‌افزارها در این یکی دو روز، بازار داغی پیدا نکرده‌اند و با اینکه به مراد دل خود رسیده‌اند؛ اما مشکلات ساختاری و نرم‌افزاری و عدم نفوذ در خانواده‌های ایرانی، باعث شده چندان برای این بازار جذاب نباشند.
این روزنامه در مطلبی که روز سه‌شنبه ۱۲دی‌ماه منتشر شده نوشته، همزمان با فیلترینگ تلگرام، تلویزیون دست به کار معرفی نرم‌افزار سروش شده و با زیرنویس مداوم در شبکه‌های مختلف خود به مردم یادآوری می‌کند که کانال‌های خبری‌اش از تلگرام به نرم‌افزار سروش کوچ کرده‌اند.
فعالان حوزه IT اما می‌گویند که «سروش» یک شوخی نرم‌افزاری ست و به هیچ عنوان توانایی، نفوذ و ویژگی‌های تلگرام را ندارد. این روزنامه یادآور شده «در این شرایط، جای خالی اعتماد عمومی به رسانه‌های رسمی، آزاد و مدافع منافع ملی بیشتر از قبل احساس می‌شود. مردم تشنه خبر هستند و نگران خانواده‌های خود و طبعا اگر راهی پیش پایشان گذاشته نشود، راهی می‌سازند که کنترل و نظارت بر آن در راستای منافع ملی سخت‌تر از تلگرام خواهد بود.»
جای خالی تلگرام در حالی احساس می‌شود که رسانه‌ها نیز با توجه به خطوط قرمز جزییات این تجمعات را پوشش نمی‌دهند و همچنان محتاطانه به ناآرامیهای شهرهای متعدد ایران می‌پردازند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب اغلب در قالب تحلیل‌ها و گفت‌وگو و اخباری که از مراجع رسمی اعلام می‌شود، به موضوع پرداخته‌اند و رسانه‌های اصول‌گرا نیز مثل گذشته غرب سعودی و اسراییل را در نا‌آرامی‌ها سهیم دانسته‌اند و معترضان را آشو‌بگر و اغتشاش‌گر نامیده‌اند.
نام و نشان ده‌ها کشتهُ زخمی و افراد بازداشت‌شده را اما نمی‌توان در هیچ رسانه‌ای پیدا کرد. روز گذشته دو تن از روزنامه‌نگاران در گفت‌وگو با «خبرنگاری جرم نیست» از سانسور و خودسانسوری حاکم بر فضای تحریریه‌ها گفته بودند٬مریم کاویانی، روزنامه‌نگار در توییتر خود نوشته است: «یک طرف ماجرا هم ما هستیم؛ روزنامه‌نگار. نه میتوان گزارش میدانی نوشت، نه میتوان تحلیل کرد، نه بستری برای انتشار نظرات ما مانده و نه اصلا صدای متکثری در رسانه شنیده می‌شود. یک زمانی رسانه تریبون اندیشه‌های مختلف بود حالا اما فقط تک صدای اصلاح‌طلبی است و بس.»
از: ایران وایر
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید