تازه‌ترین گزارش سازمان غیردولتی عفو بین‌الملل از وضعیت حقوق بشر در سال ۲۰۱۷ گویای این واقعیت است که اوضاع در بسیاری از کشورهای جهان مانند سال‌های گذشته وخیم بوده و در مواردی وخیم‌تر شده است.

سالیل شتی، دبیرکل عفو بین‌الملل روز گذشته در یک نشست خبری در واشنگتن (چهارشنبه ۲۱ فوریه/ سوم اسفند به وقت محلی) رئوس کلی این گزارش را که در ۵۰۰ صفحه تنظیم شده ارائه کرد.

شتی رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ را متهم کرد که با اقدام‌هایی نظیر اعمال محدودیت‌های شدید برای سفر شهروندان شماری از کشورهای اسلامی به ایالات متحده، “الگوی خطرناکی” از نفرت‌پراکنی عرضه کرده که می‌تواند سرمشق برخی دیگر از حکومت‌ها قرار گیرد.

به گزارش “اشپیگل آنلاین”، دبیرکل عفو بین‌الملل علاوه بر دونالد ترامپ، از سیاستمداران و رهبران دیگر کشورها نیز به خاطر سخنرانی‌هایی که به گفته او تبعیض علیه اقلیت‌ها را تشدید می‌کند به شدت انتقاد کرده است.

سالیل شتی می‌گوید در کنار دونالد ترامپ سران کشورهایی نظیر مجارستان، چین، فیلیپین، روسیه، ترکیه و مصر نمونه‌های دیگری هستند که نشان می‌دهند محروم کردن هدفمند اقلیت‌های قومی و مذهبی در سال گذشته میلادی به امری روزمره تبدیل شده است.

پیامدهای نفرت‌پراکنی سیاستمداران

مارکوس بیکو، مدیر شعبه آلمان عفو بین‌الملل وضعیت اقلیت مسلمانان روهینگیایی در میانمار را یکی از جلوه‌های افزایش نفرت‌پراکنی سیاستمداران معرفی می‌کند.

تاکنون هزاران نفر از اقلیت قومی روهینگیا به قتل رسیده‌اند و حدود ۷۰۰ هزار نفر آنها از تابستان سال گذشته تا ابتدای امسال آواره‌ی کشورهای همسایه به خصوص بنگلادش شده‌اند.

مارکوس بیکو می‌گوید در مصر نیز حمله به اقلیت مسیحی قبطی‌ها در سال ۲۰۱۷ همچنان ادامه داشته و دولت هیچ اقدام موثری برای جلوگیری از آزار و حمله خشونت‌آمیز علیه این اقلیت نکرده است.

حمله ارتش ترکیه به کردها در این کشور و سوریه، تعقیب و آزار منتقدان و بازداشت روزنامه‌نگاران از دیگر نمونه‌های نقض حقوق بشر در سال ۲۰۱۷ است که در گزارش عفو بین‌الملل به آن اشاره شده است. هم اکنون بیش از ۱۰۰ روزنامه نگار در ترکیه زندانی هستند.

در گزارش سالانه عفو بین‌الملل وضعیت ۱۵۹ کشور بررسی شده است. مطابق این گزارش در سال گذشته ۳۱۲ نفر به خاطر فعالیت‌های حقوق بشری در ۲۷ کشور جهان جان خود را از دست داده‌اند و این وضعیت تا کنون سابقه نداشته است.

افزایش اعتراض‌ها، یک نقطه روشن

عفو بین‌الملل در بررسی تحولات سال گذشته بر پدیده‌ی مثبتی نیز انگشت گذاشته است: در سال ۲۰۱۷ شمار کسانی که برای دفاع از حقوق بشر و اعتراض به تبعیض و نقض حقوق شهروندی دست به تظاهرات زده‌اند بسیار بیشتر از سال‌های گذشته بوده است.

سازمان عفو بین‌الملل از سیاستمداران می‌خواهد که معترضان به نقض حقوق بشر را تنها نگذارند و کشورهای غربی را فراخوانده که در مذاکرات دیپلماتیک خود نسبت به پایمال شدن حقوق شهروندان واکنش نشان دهند.

مارکوس بیکو می‌گوید این مسئله شامل دولت آلمان نیز می‌شود و سیاستمداران این کشور “می‌توانند و باید” به طور آشکار نقشی فعال‌تر در مقابله با نقض حقوق شهروندان بر عهده بگیرند.

روزنامه “زوددویچه” در شماره روز پنج‌شنبه (۲۲ فوریه) خود به بخش دیگری از گزارش سالانه عفو بین‌الملل پرداخته که به نقش ایران و عربستان سعودی در اوضاع نابسامان و بحرانی یمن اختصاص دارد.

ایران و عربستان ناقضان حقوق شهروندان

در یمن ائتلافی به رهبری عربستان از سال ۲۰۱۵ علیه شبه نظامیان حوثی که گفته می‌شود مورد حمایت جمهوری اسلامی قرار دارند، وارد جنگ شده‌ است. عفو بین‌الملل می‌گوید در سال گذشته و از زمانی که نیروهای ائتلاف مانع ارسال کمک به آوارگان و جنگ‌زدگان یمن شدند وضعیت در این کشور به شدت بحرانی‌تر شده است.

بر پایه این گزارش، سازمان عفو بین‌الملل همچنین ایران و عربستان را متهم به برخورد خشونت‌آمیز با منتقدان حکومت و فعالان حقوق بشر در این دو کشور کرده است.

عفو بین‌الملل ابراز نگرانی کرده که در ایران و عربستان موارد نقض حقوق بشر نظیر بازداشت خودسرانه، شکنجه، اعدام، آزارهای جسمی ظالمانه، تبعیض علیه شهروندان به خاطر تمایلات جنسی و تحت فشار قرار دادن زنان همچنان در دستور کار قرار دارد.