پایگاه اینترنتی دیده‌بان حقوق بشر روز پنجشنبه (۱۵ مارس/ ۲۴ اسفند) به نقل از مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای این نهاد نوشت: «مقامات قضایی و امنیتی ایران روی دور تند قرار گرفته‌اند و با خشونت تظاهرات گروه‌هایی از افراد ناراضی از شرایط اقتصادی تا زنان خسته از قوانین پوشش اجباری و حالا یک گروه اقلیت مذهبی را سرکوب می‌کنند». به گفته خانم سارا لی ویتسون، “سرکوب مخالفان به جای تشویق گفتگو یکی از نشانه‌های استبداد است”.

منظور از “اقلیت مذهبی” دراویش نعمت‌الهی گنابادی هستند که خبر تجمع آنها در خیابان گلستان هفتم منطقه پاسداران تهران و ناآرامی‌های ناشی از برخورد نیروهای انتظامی-امنیتی با آنها حدود سه هفته پیش خبرساز شد. این ناآرامی‌ها کشته و زخمی هم در پی داشتند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

دیده‌بان حقوق بشر با اشاره به دستگیری بیش از ۳۰۰ نفر از جمله ۶۰ زن در جریان ناآرامی‌های یادشده – در ۳۰ بهمن و اول اسفند – خواستار رسیدگی به وضعیت افراد بازداشتی شده است: «مقامات ایران باید فوراً افراد بازداشت‌شده را آزاد کنند یا اتهامی مشخص به آنها وارد کنند».

این نهاد حقوق بشری به نقل از منبعی که خواسته نامش فاش نشود، نوشته که بیشتر زنان بازداشتی با فاصله کمی از دستگیری آزاد شدند، اما ۱۱ تن از آنها همچنان در زندان قرچک ورامین به سر می‌برند.

پایگاه اینترنتی دیده‌بان حقوق بشر همچنین به نقل از فرهاد نوری، نوشته که هنوز ۱۳۰ مرد از جامعه دروایش گنابادی در زندان فشافویه و اوین در تهران در بازداشت و ده‌ها تن دیگر هم در بیمارستان‌های مختلف تحت درمان هستند. نوری سردبیر پایگاه اینترنتی “مجذوبان نور” است؛ وبسایتی که اخبار مربوط به دروایش گنابادی را بازتاب می‌دهد.

پرونده مرگ‌های ابهام‌آمیز

ده‌ها مجروح و دست‌کم ۵ کشته (سه مأمور پلیس، یک عضو بسیج و یک فرد بازداشتی) از موارد دیگری هستند که دیده‌بان حقوق بشر در پیوند با ناآرامی‌های خیابان گلستان هفتم به آنها اشاره کرده است. در این میان مرگ فرد بازداشتی، محمد راجی، مبهم توصیف شده است.

دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید خانواده راجی مجبور شده‌اند جسد او را ساعت ۲ بامداد ۱۵ اسفند در گورستانی در شهر الیگودرز لرستان و در حضور نیروهای پلیس به خاک بسپارند. منبعی که خواسته ناشناس بماند، به این نهاد حقوق بشری گفته که تاریخ مرگ راجی در گواهی فوت ۳۰ بهمن (شب درگیری‌های خیابان گلستان هفتم) و علت مرگ “تحت بررسی” قید شده است.

محمد راجی، درویشی که دیده‌بان حقوق بشر مرگ او را مبهم خوانده است

دیده‌بان حقوق بشر می‌نویسد که پلیس در هنگام اعلام خبر فوت محمد راجی به بستگان او گفته که این فرد در بازداشت فوت کرده اما خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران در ادامه ضمن تکذیب این خبر، به نقل از “منبعی آگاه” خبر داده که راجی در شب درگیری مجروح و به بیمارستان “بقیه‌الله” منتقل و در آنجا فوت شده است. اعضای خانواده راجی می‌گویند تصویر او هنگام بازداشت را دیده‌اند که زنده بوده است.

دیده‌بان حقوق بشر با توجه به اطلاعاتِ مبهمِ از این دست، لزوم “تحقیقی مستقل‌” را گوشزد کرده تا مشخص شود آیا “زور بیش از حد در جریان درگیری‌ها” به کار گرفته شده یا نه.

خطر اعدام در کمین راننده اتوبوس

فردی که محمد ثلاث و راننده اتوبوسی معرفی شده و در ناآرامی‌های خیابان گلستان هفتم به سمت مأموران امنیتی رانده، حالا به اتهام قتل مأموران انتظامی در معرض خطر اعدام قرار دارد. او می‌گوید از سر عصبانیت و در پی ضرب و شتم مأموران دست به این اقدام زده و قصد قتل نداشته است.

در پیامی که امروز پنجشنبه در پایگاه اینترنتی دیده‌بان حقوق بشر منتشر شده، حمله به نیروهای پلیس به صراحت “اقدامی مجرمانه” خوانده شده که باید تحت پیگرد قرار گیرد. این نهاد حقوق بشری در عین حال مقام‌های ایران را از تعمیم مسئولیت کیفری متهمان به کل گروه معترضان بر حذر داشته است. دیده‌بان حقوق بشر با استناد به بیانیه‌های حکومت جمهوری اسلامی مبنی بر “رسیدگی سریع به پرونده”، تأکید کرده که متهم “با ریسک نقص جدی دادرسی عادلانه مواجه است”.

دیده‌بان حقوق بشر بار دیگر تصریح کرده که با مجازات اعدام در هر شرایطی مخالف است، “زیرا آن را مجازاتی می‌داند که به شکلی ذاتی غیرقابل برگشت و غیرانسانی است”.