بسیاری امضای باراک اوباما در پای برجام را یکی از انگیزه‌های اصلی آقای ترامپ برای ضدیت با آن می‌دانند
باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا که توافق هسته‌ای با ایران در زمان او منعقد شد در بیانیه‌ای مفصل به تصمیم دونالد ترامپ واکنش نشان داده و آن را پشت کردن به نزدیک‌ترین متحدان آمریکا خوانده است. همزمان اتحادیه اروپا از ماندن در برجام خبر داده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا رسما کشورش را از توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی خارج کرد. او ظهر سه‌شنبه (هشتم مه) فرمانی را امضا کرد که بنا بر آن تحریمهای هسته‌ای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی برمی‌گردد.
پوشش زنده واکنش‌ها به تصمیم خروج آمریکا از برجام:ترامپ آمریکا را از برجام خارج کرد
آقای اوباما که بسیاری امضای او در پای برجام را یکی از انگیزه‌های اصلی آقای ترامپ برای ضدیت با آن می‌دانند، ساعتی پس از اعلام رسمی خروج آمریکا از این توافق در بیانیه‌ای نوشته: “در عرصه امنیت ملی، کمتر چیزی وجود دارد که از تهدید سلاح هسته‌ای برای آمریکا مهم‌تر تلقی شود.”
او در شش پارگراف جداگانه دلایل خود برای موثر بودن برجام را برشمرده و گفته:
برجام فقط یک توافق دو جانبه میان دولت آمریکا و ایران نیست بلکه بعد از سالها تلاش برای کسب حمایت متحدانمان آن میان آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه، اتحادیه اروپا در یک طرف و ایران در سوی دیگر امضا شده
برجام توانسته برنامه هسته ای ایران را به طور چشمگیری به عقب بازگرداند
برجام بر اساس اطمینان تنظیم نشده و برای همین نظام جامعی برای نظارت بر ایران و تاسیسات آن در برجام لحاظ شده
ایران به برجام متعهد بوده و این تنها مورد تایید دولت من نبود بلکه دیگر نهادهای اطلاعاتی دولت فعلی هم به آن اذعان کرده اند و آژانس انرژی اتمی هم آن را تایید کرده
برجام تاریخ انقضا ندارد و لزومی نداشت که الان نگران سالهای دور باشیم
برجام هیچ‌گاه قصد حل تمام مشکلات آمریکا با ایران را نداشته
رئیس جمهور سابق آمریکا در ادامه بیانیه خود خطاب به مردم کشورش گفته است: “در کشورها مباحث عمومی باید بر پایه واقعیت‌ها شکل بگیرد به ویژه اگر ثابت شود این مباحث به قصد تفرقه‌افکنی طرح شده است.”
باراک اوباما پس از طرح دلایل شش گانه خود برای اثربخشی برجام نوشته: “بر اساس این حقایق، تصمیم امروز برای ترک برجام آن هم بدون این که ایران آن را نقض کرده باشد، یک اشتباه است. بدون برجام، آمریکا در نهایت باید با دو گزینه روبرو شود؛ ایران هسته‌ای و یا جنگ در خاورمیانه.”
“همه ما خطرات هسته‌ای شده ایران را می‌دانیم. این رژیم ایران که هم اکنون هم تهدیدی محسوب می‌شود بیشتر تحریک و تهییج خواهد شد. و دوستان ما در منطقه با خطر نابودی تهدید خواهد کرد و علاوه بر به تهدید امنیت ملی آمریکا، منطقه را در خطر به راه افتادن یک رقابت تسلیحاتی خطرناک فرو خواهد برد.”
بیانیه اتحادیه اروپا: اروپا در برجام باقی می‌ماند
دقایقی پس از تصمیم آقای ترامپ برای ترک برجام، اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای دوباره تاکید کرد که “برجام یک توافق چند جانبه است و نمی‌توان آن را به طور یک طرفه ترک و ملغی کرد”.
در بیانیه اتحادیه اروپا آمده: “ما از تصمیم امروز آمریکا برای ترک برجام متاسفیم و چنانچه ایالات متحده نظرش را در این باره تغییر دهد، از آن استقبال خواهیم کرد.”
در ادامه این بیانیه با توجه به امضای آن از سوی قدرت های جهانی و حمایت از آن در شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده: “تا زمانی که ایران به تعهداتش در این توافق پایبند بماند، چنانچه تاکنون چنین کرده، اتحادیه اروپا هم به برجام متعهد خواهد ماند.
بیانیه وزارت خارجه آمریکا
تنها دقایقی بعد از سخنان آقای ترامپ، وزارت خارجه آمریکا با صدور بیانیه ای نسبت به خروج از برجام واکنش نشان داد و گفت: “حالا که از این توافق خارج شده‌ایم، ایالات متحده در سایه همکاری با متحدانش برای دستیابی به یافتن یک راه حل واقعی و دایمی برای مقابله با تهدید ایران خواهیم رفت.”
روسیه: خروج آمریکا از برجام توهین به قواعد بین‌المللی بود
روسیه که یکی از اصلی‌ترین امضاکنندگان توافق هسته‌ای با ایران و از متحدان اصلی این کشور است در واکنشی تند به تصمیم دونالد ترامپ، اعلام کرده “خروج امریکا از برجام بی‌اعتنایی توهین‌آمیزی به قواعد بین‌المللی” است.
در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده: “آمریکا یک بار دیگر بر خلاف خواست و اراده دیگر کشورها گام برداشته” است.
کرملین ضمن محکوم کردن تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای خارج کردن کشورش از برجام گفته: “این تازه‌ترین گواه بر این است که آمریکا قابلیت مذاکره کردن را ندارد”.
واکنش روحانی: اگر برجام کاغذ پاره شود راه روشن است
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در واکنش به سخنان دونالد ترامپ گفته “من به سازمان انرژی اتمی، دستور دادم آمادگی لازم را برای اقدامات بعدی در صورت نیاز داشته باشند، تا در صورت مورد نیاز غنی سازی صنعتی را بدون محدودیت آغاز کنیم، تا اجرای این تصمیم چند هفته صبر می کنیم. با دوستان و متحدان که توافق برجام را امضا کرده و وفادار خواهند بود به رایزنی می پردازیم، همه چیز وابسته به منافع ماست. اگر برجام بخواهد کاغذی باشد بدون اینکه منافع ملت ایران را تضمین کند آن‌گاه راه روشنی پیش روی خود داریم.”
او بلافاصله بعد از اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در نطقی تلویزیونی از ایرانیان خواست نگران تبعات اقتصادی تصمیم ترامپ نباشند.
آقای روحانی رئیس جمهور ایران می‌گوید که با وجود خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، ایران فعلا از آن خارج نخواهد شد تا پیامدهای تصمیم آمریکا را ارزیابی کند.
واکنش فرانسه
امانوئل مکرون تنها لحظاتی پس از سخنان آقای ترامپ در توییتر نوشت: “فرانسه، بریتانیا و آلمان از تصمیم آمریکا برای ترک برجام متاسفند”. رئیس‌جمهور فرانسه که روابط صمیمانه‌ای با آقای ترامپ دارد در توییت خود نوشته “اکنون پروتکل الحاقی مورد تهدید قرار گرفته” است.
France, Germany, and the UK regret the U.S. decision to leave the JCPOA. The nuclear non-proliferation regime is at stake.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) May 8, 2018
آغاز تلاش‌ها برای دوران “پسابرجام”
روز سه‌شنبه و حتی پیش از سخنرانی آقای ترامپ در کاخ‌سفید بسیاری از ناظران مسایل آمریکا بخش مهمی از تحلیل‌های خود را متوجه پیامدهای احتمالی این تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا کردند و تلاش کردند درباره پیامدهای آن گمانه‌زنی کنند.
روزنامه واشنگتن‌پست پیش‌بینی کرد جزئیات اینکه وزارت دارایی آمریکا چگونه باید تحریمهای جدید را اعلام کند به زودی مشخص نخواهد شد و به زمان نیاز دارد.
اگر چه بسیاری تصمیم آقای ترامپ برای خروج از برجام را حتمی می‌دانستند اما جزئیات استراتژی رئیس‌جمهور آمریکا برای مواجهه با ایران پس از فروپاشی برجام روشن نیست.
برای آشنایی بیشتر با گزینه‌های احتمالی “پسابرجام” از راهنمای قابل کلیک زیر استفاده کنید.
برجام: ساز و کار حل اختلاف
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا ممکن است بعضی تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران را برگرداند. این ممکن است نقض برجام تلقی شود. اگر یک کشور یا گروهی از کشورها عضو دیگری را متهم کنند که تعهداتش را اجرا نکرده، ساز و کاری در برجام برای حل اختلاف پیش بینی شده است. ببینید گزینه های ایران چیست.
از: بی بی سی
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید