«دموکراسی یعنی دستان بستهی مولا» این جملهای بود که در نمایشگاه «غربت آفتاب» روی دیواری نوشته بودند. دیواری که با رنگ کاهگلیاش قرار بود نقش کوچههای خاکی مدینهی سال ۱۱ هجری را بازی کند. نمایشگاه «غربت آفتاب» مناسبتش روزهای سوگواری دخت پیامبر گرامی اسلام(ص) بود و در سالن مطالعهی کتابخانهی دانشگاه آزاد یکی از شهرستانها برگزار شد. نمیدانم کسی که جملهی«دموکراسی یعنی دستان بستهی مولا» را نوشته، تاریخ را خوب نخوانده یا معنای دموکراسی را به خوبی نمیداند؟ آیا جمع شدن عدهای از صحابهی خاص از مهاجر و انصار برای گزینش یکی از میان خود به جانشینی پیامبر(ص)، دموکراسی است؟ یادمان نرود دموکراسی با همهی مفاهیم امروزیِ همراه آن، محصول عصر مدرن است اما میتوان در سنت هم رگههایی از آن یافت. راستی کدام یک از خلفا جز حضرت امیر(ع) حکومتشان بر پایهی احترام به نظر مردم بود؟ علی(ع) با رای و اصرار مردم قدرت را به دست گرفت، با فساد مالی مبارزه کرد، شایستهسالار بود و در سپردن مسوولیت به افراد، دانش و توان و اخلاقمداریشان را مدنظر قرار داد، به منتقدان و حتا مخالفانش اجازهی ابراز نظر داد، آن هم در مسجد کوفه و در برابر منبری که خود بر آن نشسته بود، قانونمدار بود و با قانونشکنان به شدت برخورد کرد، قشریان و متعصبان خشونتطلب را نخست اندرز داد و سپس مجازات کرد. در حکم فرمانداری مصر به مالک اشتر توصیه اکید کرد که حقوق انسانی کسانی را که پیرو دیگر ادیان هستند، به رسمیت بشناسد.
اما از منابع دینی و تاریخی که بگذریم جملهی «دموکراسی یعنی دستان بستهی مولا» و تلقین آن به مردم یعنی زیر سوال بردن اصل جمهوریت نظام. انقلاب اسلامی با محوریت مردم ایران به ثمر نشست و اگر مردم به میدان نمیآمدند هیچکدام از نخبگان انقلابی از هر گروه و دسته، راه به جایی نمیبردند.
مردمسالاری یا همان دموکراسی مسئلهی شاق و غیرقابل هضمی نیست که آن را خلاف دین بشماریم و به مردم هم این چنین تلقین کنیم. دموکراسی یک شیوهی حکومتی نوین است مثل بسیاری چیزهای دیگر عصر مدرن که از آن در جهت زندگی بهتر استفاده میکنیم و تقابلی هم با ایمان مردم ندارد. دموکراسی یعنی نظارت مردم بر مسوولان توسط ابزارهایی مثل انتخابات، احزاب، مجلس، شوراها و رسانههای آزاد تا آفات قدرت کمتر شود. بنابراین امروز نفی دموکراسی و تبلیغ حکومت خودکامهی فردی با هر لعابی همان قدر مضحک و خندهآور است که حرام دانستن ماشین سواری و واجب شمردن شترسواری توسط علمای قشری وهابی.