خبرگزاری هرانا – عوارض ناشی از اعتصاب غذا بر کسی پوشیده نبوده و نیست. با این حال این اقدام گاهی تبدیل به آخرین راه رسیدن به یک خواسته جمعی و یا فردی برای زندانیان می‌شود. طی سال جاری بسیاری از زندانیان به عنوان آخرین راه برای رسیدن به خواستههایشان دست به اعتصاب غذای اعتراضی زدند. بسیاری از این اعتصاب‌ها در اعتراض به عدم رسیدگی به مشکلات پرونده، مراعات نشدن حقوق زندانی و یا بازداشتی و بلاتکلیفی‌های بلندمدت بوده است. هم‌اکنون نیز تعدادی از زندانیان محبوس در زندان‌های مختلف کشور کماکان در حال اعتصاب غذا بوده و نزدیکانشان روزبه‌روز شاهد تحلیل جسم و جان عزیزان در بندشان هستند. روز چهارشنبه ۲۱ آذرماه یکی از این زندانیان در پی اعتصاب غذا جان خود را از دست داد. هرانا در گزارش پیش رو نگاهی دارد به وضعیت حال حاضر و دلایل اعتصاب غذای این افراد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، هم‌اکنون چندین زندانی محبوس در زندان‌های مختلف کشور به دلایل مختلف در اعتصاب غذا هستند.
این عمل اعتراضی غالبا پس از نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌های مختلف در ارتباط با حقوق نقض شده و درخواست‌های این زندانیان در پی بی‌توجهی مسئولان مربوطه به موضوع اعتراضی آغاز شده است. گزارش پیش رو نگاهی به اسامی، دلایل و زمان آغاز اعتصاب‌های در جریان خواهد داشت.
لیست پیش رو شامل دو بخش است، بخش نخست به اعلام هویت و شرایط زندانیان سیاسی، امنیتی یا عادی که تداوم اعتصاب غذای آنان تا زمان تنظیم این گزارش تایید شده است می پردازد، در دومین قسمت این گزارش به زندانیانی پرداخته شده است که خبر اعتصاب غذای آنان مدتی پیش تایید شده اما در زمان تنظیم این گزارش امکانی برای تایید تداوم اعتصاب غذای آنان نبوده است؛ به این معنی که امکان دارد این زندانیان کماکان در اعتصاب باشند یا به اعتصاب خود پایان داده باشند.
زندانیانی که تداوم اعتصاب آنها تایید شده است
قاسم قنبری، زندانی سیاسی محبوس در زندان یاسوج
قاسم قنبری، زندانی سیاسی محبوس در زندان یاسوج در اعتراض به عدم موافقت دادستانی با مرخصی خود از تاریخ ۱۰ آذرماه دست به اعتصاب غذا زده است.
وی در پی اعتصاب غذا به دلیل حال نامناسب جسمی در تاریخ ۱۲ آذرماه به بیمارستان منتقل شده بود.
قاسم قنبری در مهرماه سال جاری در پی اعتراضات زندانیان محبوس در زندان گچساران به زندان آبادان و سپس به زندان یاسوج تبعید شده است.
این زندانی در دی‌ماه سال ۹۵ به سه سال حبس محکوم شد و در تیرماه سال جاری جهت گذراندن حبس به زندان گچساران منتقل شده بود.
عبدالوحید عود و حافظ جنید، زندانیانی از زندان زاهدان
این دو زندانی محبوس در زندان زاهدان، به دلیل بدرفتاری مسئولان زندان و انتقال به قرنطینه زندان زاهدان از تاریخ ۲۹ آبان‌ماه در اعتصاب بوده و با وضعیت نامناسبی در سلول انفرادی نگهداری می‌شدند. عبدالوحید عود، روز پنجشنبه ۲۲ آذرماه با دستور مسئولان زندان زاهدان، به زندان دیگری تبعید شده است. درخصوص محل تبعید وی نیز به خانواده‌شان اطلاعی نداده‌اند و خانواده آقای عود هم‌اکنون در نگرانی به سر می‌برند.
این زندانیان مدعی هستند دلیل انتقال تنبیهی خود را نمی‌دانند و قربانی رفتار سلیقه‌ای مسئولین زندان هستند.
عبدالوحید عود از جمله افرادی است که به تازگی نامه ای خطاب به گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل نوشته و از او خواستند تا در دفاع از حقوق زندانیان سیاسی بکوشد.
محمود ناجی، زندانی امنیتی محبوس در زندان اوین
محمود ناجی، زندانی امنیتی محبوس در زندان اوین از تاریخ ۱۹ آذرماه در اعتراض به عدم پاسخگویی مسئولان در ارتباط با اتهامات و پرونده وی و همچنین عدم موافقت با مرخصی خود دست به اعتصاب غذا زده است.
محمود ناجی به دلیل عدم موافقت مسئولان با مرخصی خود دست به اعتصاب غذا زده است. خواسته دیگر این زندانی رسیدگی مجدد و شفاف‌سازی پرونده و اتهاماتش است. وی مدعی است که تاکنون علیرغم درخواست‌های مکررش اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
لازم به ذکر است محمود ناجی، ۳۸ ساله از سال ۸۸ به اتهاماتی از جمله “همکاری با دولت متخاصم” به ۱۰ سال حبس محکوم شد. آقای ناجی مردادماه سال جاری از زندان رجایی شهر کرج به اندرزگاه ۸ سالن ۱۰ زندان اوین منتقل شده است.
زندانیان سیاسی محبوس در بند ۷ زندان اردبیل
از روز یکشنبه ۱۸ آذرماه ۹۷، زندانیان سیاسی محبوس در بند ۷ زندان اردبیل دست به اعتصاب غذای دسته جمعی زده‌اند.
پیشتر یک منبع مطلع در این خصوص به گزارشگر هرانا گفت: “چندی پیش یک زندانی مبتلا به بیماری عفونی واگیردار بدون اطلاع سایر زندانیان از وضعیت وی به این بند منتقل شد. هفته گذشته در پی اعتراض زندانیان نسبت به این موضوع، تلفن بند این زندان قطع شده است. زندانیان محبوس در بند ۷ موسوم به بند سیاسی زندان اردبیل به دلیل عدم رسیدگی مسئولین به این وضعیت از روز گذشته دست به اعتصاب غذا زده‌اند، آنها معتقدند که محل نگهداری بیمار در مرکز درمانی است نه در جایی که هم برای بیمار مضر است و هم برای سایرین”.
این منبع مطلع همچنین افزود: “به دلیل شرایط غیر بهداشتی نگهداری زندانیان در این بند و تعداد بالای زندانی نسبت به ظرفیت آن احتمال ابتلای سایر زندانیان به این بیماری بسیار زیاد است”.
لازم به ذکر است “علی پژگل، نور احمد حسن زهی، عبدالکریم شه بخش، ماهر کعبی، شیراحمد شیرانی و محمد صابر ملک رئیسی” از جمله زندانیان سیاسی محبوس در زندان اردبیل هستند.
از میان این جمع محمدصابر ملک رئیسی در روزهای اخیر از بند خود به نقطه ای نامعلوم منتقل شده است و خبری از سرنوشت او در دست نیست.
روح‌الله مردانی، معلم و دانشجوی محبوس در زندان اوین
این معلم زندانی در اعتراض به وضعیت نامناسب زندان، عدم رسیدگی پزشکی مناسب به وضعیت جسمی از ۱۶ آذر ۹۷ دست به اعتصاب غذا زده است.
در مهرماه سال جاری حکم محکومیت روح‌الله مردانی، معلم و دانشجوی تهران، به ۲ سال حبس تعزیری تقلیل یافت.
این معلم دربند پیشتر به اتهام “اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت داخلی” به ۵ سال حبس و به اتهام “فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی” به تحمل یک سال حبس و دو سال محرومیت از حقوق اجتماعی از جمله ممنوعیت خروج از کشور محکومشده بود.
آقای مردانی، پیشتر نیز از تاریخ ۴ اردیبهشت‌ماه در اعتراض به بازداشت و بلاتکلیفی خود در زندان اوین دست به اعتصاب غذا زد و در تاریخ ۳۱ اردیبهشت پس از ۲۷ روز با وعده‌ی مسئولان قضایی مبنی بر تسریع در روند رسیدگی به پرونده‌اش به اعتصاب غذای خود پایان داده بود.
لازم به ذکر است که روح‌الله مردانی در تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۹۶ به دلیل حضور در اعتراضات سراسری موسوم به “اعتراضات دی‌ماه” بازداشت و به زندان اوین منتقل شد.
فرهاد میثمی، فعال مدنی محبوس در زندان اوین
این فعال مدنی از تاریخ ۱۰ مردادماه در اعتراض به بازداشت خود و سلب امکان معرفی وکیل اختیاری دست به اعتصاب غذا زده است.
محمد مقیمی وکیل این فعال مدنی روز شنبه هفته جاری در گفتگوی کوتاهی با خبرنگار هرانا ضمن تائید تداوم اعتصاب غذای این فعال مدنی گفت: “وضعیت جسمی فرهاد میثمی در جریان اعتصاب غذای بلند مدت بسیار نامناسب است و صرفا به دلیل تزریق اجباری سرم که علیرغم میل خودش در بهداری زندان انجام می‌شود تاکنون دوام آورده است”.
اعتصاب فرهاد میثمی واکنش بسیاری از فعالین مدنی و مدافعین حقوق بشر را در پی داشته است.
در تاریخ ۸ آذر ۹۷، کارشناسان سازمان ملل طی بیانیه‌ای خواستار تضمین حقوق و آزادی فعالانی شدند که به دلیل مخالفت با حجاب اجباری در ایران زندانی هستند.
پیش از این نیز دو تن از معلمان محبوس در زندان اوین و بیش از ۱۴۰۰ تن از پزشکان، کتاب‌فروشان، فعالان حوزه نشر و تحصیل‌کردگان دانشگاهی در کشور با نگارش نامه‌هایی سرگشاده نسبت به وضعیت این فعال مدنی ابراز نگرانی کرده و خواستار آزادی فوری وی شده‌اند.
لازم به ذکر است، در تاریخ ۹ مرداد ۹۷، فرهاد میثمی فعال مدنی در کتابخانه شخصی خود بازداشت شد. وی در مدت زمان بازجویی به «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت کشور»، «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به حجاب به عنوان یکی از مقدسات ضروری اسلام» متهم شد.
نسرین ستوده وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر محبوس در زندان اوین
به دنبال وخامت وضعیت عمومی فرهاد میثمی، نسرین ستوده وکیل دادگستری در حمایت از وی از تاریخ ۵ آذر ماه ۹۷، اعتصاب غذای خود را آغاز کرده است.
پیام درفشان یکی از وکلای نسرین ستوده در گفتگوی کوتاهی با خبرنگار هرانا گفت: “نسرین ستوده از ۲۰ روز اخیر را به حمایت از فرهاد میثمی در اعتصاب غذا است و در صورت پایان اعتصاب طبق معمول گذشته شخصا ابلاغ خواهد کرد”.
این وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر پیشتر نیز در اعتراض به “بازداشت و فشارهای قضایی متعدد بر خانواده، بستگان و دوستان” خود از تاریخ ۳ شهریورماه دست به اعتصاب غذا زده و در تاریخ ۱۱ مهرماه پس از ۳۸ روز به اعتصاب خود پایان داده بود.
نسرین ستوده ۲۳ خرداد ماه سال جاری، در منزل خود بازداشت و روانه زندان شده بود. هنگام بازداشت به وی گفته شد که “بابت حکم ۵ سال حبس تعزیری بازداشت شده” است. اما پس از حضور در دادسرای مستقر در اوین برای او روشن شده که وکالت پرونده “دختران انقلاب” و دیگر فعالیت‌های حقوق بشری چون عضویت در انجمن لغو مجازات اعدام علت بازداشت او بوده است.
لازم به ذکر است رضا خندان، همسر نسرین ستوده نیز در تاریخ ۱۳ شهریورماه در منزل شخصی خود بازداشت شده و در همان روز پس از تفهیم اتهام در شعبه ۷ بازپرسی دادسرای اوین و صدور قرار وثیقه به زندان اوین منتقل شد.
زندانیان اعتصابی که از آخرین وضعیت آنان اطلاعی در دست نیست
مهدی طاها، زندانی محبوس در بند ۱۴ زندان ارومیه
مهدی طاها، زندانی محبوس در بند ۱۴ زندان ارومیه که اکنون ششمین سال از حبس ۱۵ ساله خود را طی می‌کند، از روز پنجشنبه ۸ شهریورماه در اعتراض به وضعیت خود در زندان دست به اعتصاب غذا زده است.
گفتنی است آقای طاها در ۶ سالی که تحمل حبس می‌کند از اعزام به مرخصی محروم مانده است. این زندانی معتقد است دلیل عدم اعزام او به مرخصی کارشکنی برخی مسئولین زندان به هدف انتقامجویی از او است.
از کیفیت اعتراض و آخرین وضعیت این زندانی اطلاعی در دست نیست.
عباس دهقان، درویش گنابادی محبوس در بند ۲-الف سپاه در زندان اوین
عباس دهقان ازجمله دراویش گنابادی است که در واقعه گلستان هفتم بازداشت شد. وی از تاریخ ۱۱ شهریورماه سال جاری دست به اعتصاب غذا زده است.
آقای دهقان برای پرونده‌‌ای که در دادگاه جنایی برای او باز شده بود مدت هفتاد روز تحت بازجویی قرار گرفت. وی در نتیجه‌ی ضربات پیاپی که در بازجویی به گوش او وارد کرده بودند، دچار نوعی از سکته و عفونت شدید شد. پزشکان برای درمان گوش این درویش گنابادی به کورتون متوسل شده بودند اما آقای دهقان پس از حمله‌ی روز هفتم شهریور گارد زندان به درویشان زندانی و در اعتراض به حصر دکتر نورعلی تابنده قطب دراویش گنابادی دست به اعتصاب غذا و دارو زد. در نتیجه وقفه در مصرف دارو باعث تشدید بیماری گوش او شد.
عباس دهقان که سال‌ها قبل یکی از کلیه‌هایش را به شکل انسان‌دوستانه و رایگان به یک بیمار نیازمند اهدا کرده بود تنها یک کلیه در بدن دارد و قوای جسمی او در نتیجه‌ی اعتصاب غذا و تحمل بار روانی بازجویی‌ها به شدت تحلیل رفته بود.
آقای دهقان در تاریخ ۹ مهرماه از زندان تهران بزرگ به بند ۲-الف سپاه در زندان اوین منتقل شده بود. از آن زمان تاکنون اطلاعی از وضعیت وی اطلاعی در دست نیست.
وحید صیادی نصیری، زندانی عقیدتی فقید
در تاریخ ۲۱ آذرماه ۹۷ وحید صیادی نصیری، زندانی عقیدتی که در زندان لنگرود قم به سر می‌بُرد، در پی اعتصاب غذای ۶۰ روزه و عدم رسیدگی پزشکی در بیمارستان شهید بهشتی این شهر جان باخت. گفته می‌شود به دلیل اعتصاب غذای طولانی دستگاه گوارشی او قادر به جذب آب نبود. خانواده آقای نصیری طی تماس مسئولان زندان خبر فوت فرزند خود را دریافت کردند.
در پی وضعیت حقوقی پرونده، عدم دسترسی به وکیل، طرح اتهاماتی که آقای نصیری آن را رد می‌کرد و همین‌طور عدم رعایت اصل تفکیک جرایم این زندانی سیاسی از تاریخ ۲۱ مهرماه اعتصاب غذای خود را آغاز کرد.
این اعتصاب غذا در موارد کوتاهی به اعتصاب خشک تبدیل شد اما به گفته نزدیکان آقای نصیری در اواخر این اعتصاب دستگاه گوارشی به دلیل آسیب‌دیدگی جدی قادر به جذب آب نبود و لازم بود که رسیدگی پزشکی تخصصی تری به او صورت بگیرد.
بی‌توجهی مسئولین زندان به وضعیت سلامتی این زندانی نهایتا به وخامت حال عمومی او منتهی شد. این زندانی بصورت اورژانسی روز گذشته به بیمارستان شهید بهشتی شهر قم منتقل شد.
یک عضو خانواده آقای نصیری در گفتگو با هرانا ضمن تایید این مطلب گفته بود “وحید که به تازگی از حبس آزاد شده بود مجدد اول مردادماه امسال توسط اطلاعات قم بازداشت شد و پس از یک هفته به زندان ساحلی قم منتقل شد.”
لازم به یادآوری است، وحید صیادی نصیری، فعال سیاسی بود که پیش تر در سالن فوق امنیتی ۱۰ در زندان رجایی شهر کرج به سر می‌برد، او از بابت پرونده سابق خود به اتهام توهین به مقدسات و تبلیغ علیه نظام به ۲ سال و نیم حبس تعزیری محکوم شد و دوران محکومیت خود را در زندان اوین و رجایی شهر کرج سپری کرد،
صیادی نصیری در تاریخ ۲۵ اسفند ۹۶ با پایان دوران محکومیت خود از زندان آزاد شد. این زندانی در دادگاه بدوی به تحمل ۸ سال حبس محکوم شده بود که با اعمال عفو نوروزی با تقلیل حکم روبه‌رو شده بود.
اعتصاب غذا به عنوان یک روش بیان خواسته‌ی بدون خشونت به حالتی گفته می‌شود که فرد برای به دست آوردن خواسته‌ی خود یا رسیدگی به حقی که پایمال شده از خوردن و گاه آشامیدن پرهیز می‌کند. اعتصاب غذا می‌تواند به مرگ فرد منجر شود و بنابراین غالباً آخرین راهی است که فرد برای بیان نظرش یا به دست آوردن چیزی از آن استفاده می‌کند.
زندانیانی که در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان دست به اعتصاب غذا نیز می‌زنند در واقع هزینه بسیار سنگینی از بابت مطالبات خود می‌پردازند؛ چرا که حتی اگر این اعتصاب منجر به مرگ آنها نشود، گرسنگی طولانی مدت و کمبود مواد حیاتی در بدن، عوارض و نشانه‌های بسیاری را تا سال‌های سال بلکه تا آخر حیاتشان به همراه خواهد داشت.
مرگ زندانیان سیاسی در ایران بر اثر شرایط محیطی، بدرفتاری و عدم رسیدگی پزشکی تعمدی سابقه‌ای طولانی دارد. وقایعی که کمتر تاکنون به مجازات عوامل آن منتهی شده است.
این در حالی است بر اساس “قوانین استاندارد حداقل برای رفتار با زندانیان” سازمان ملل متحد زندانیانی که نیاز به معالجات پزشکی در بیرون از زندان دارند باید به مراکز تخصصی و یا بیمارستان های غیرنظامی منتقل شوند.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید