حمله نظامی آمریکا؛ تبعات و واکنش‌های احتمالی ایران

یکشنبه, 2ام تیر, 1398
اندازه قلم متن

تدارک جنگنده های آمریکایی برای حمله به ایران از روی ناو آبراهام لینکن

تدارک جنگنده های آمریکایی برای حمله به ایران از روی ناو آبراهام لینکن از رویترز

«حمله محدودی» که قرار بود نظامیان آمریکایی پنجشنبه شب به سه نقطه استراتژیک از خاک ایران انجام دهند و دونالد ترامپ صبح جمعه از لغو آن در دقایق آخر خبر داد بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان داشت و به کانون اصلی تحلیل و گمانه زنی های گوناگون در میان صاحب‌نظران و کارشناسان تبدیل شد.

شبکه ان بی سی در گزارشی ضمن پرداختن به این موضوع به نقل از برخی مسئولان و کارشناسان آمریکایی اعلام کرد که تهاجم نظامی واشنگتن می توانست زمینه را برای واکنش سخت و پیش بینی نشده ایران و به تبع آن آغاز یک مناقشه نظامی بسیار مهم در منطقه فراهم کند.

تاثیر حملات بر تامین انرژی و بهای نفت در جهان

به گفته تحلیلگران آمریکایی تهاجم نظامی واشنگتن هر چند محدود و کنترل شده، دست تهران را برای ضربه زدن به اقتصاد جهانی باز می گذارد. بر این اساس ایران قادر است با کنترل و به خطر انداختن کشتیرانی در تنگه هرمز، مهمترین آبراه استراتژیک جهان که روزانه حدود ۲۰ درصد از نفت خام مصرفی جهان از آن عبور می کند ضربه ای سخت به اقتصاد جهان وارد کند.

این اقدام حتی در صورتی که به صورت محدود صورت گیرد و با واکنش نیروی دریایی آمریکا جمع و کنترل شود این ظرفیت را دارد که بهای نفت تا سطح بی سابقه ای افزایش دهد.

تهران پیشتر هم اعلام کرده بود در صورت وخیم تر شدن تحریم ها، تنگه هرمز در خلیج فارس را خواهد بست و یک قطره نفت هم از آن عبور نخواهد کرد.

تنگه هرمز از میان هفت تنگه مهم دنیا، استراتژیکی ترین و مهمترین آنهاست، تنگه ای که در کم عرض ترین فاصله با دو سوی ساحل ۳۹ کیلومتر پهنا دارد و امنیت آن امنیت انرژی جهان خوانده می شود.

شلیک موشک، مین گذاری، غرق کردن تانکرها، به کار بستن قایق های تندرو و زیردریایی های کوچک ‘نهنگ’ حربه و تاکتیک هایی است که ایران برای بستن و بر هم زدن امنیت تنگه هرمز به کار خواهد بست.

به گفته کارشناسان این تنها و نخستین واکنش ایران به حملات هوایی و موشکی احتمالی آمریکا نخواهد بود. تلاش برای به خطر افتادن منافع آمریکا در منطقه از اولویت های اصلی تهران در پاسخ به یک تهاجم نظامی است. این نکته در حالی مورد توجه بیشتر قرار می گیرد که یک مقام امنیتی در تهران به تازگی گفته است حضور نظامی آمریکا در منطقه تاکنون برای ایران یک تهدید تلقی می شد اما با توجه به وضعیت موجود از این پس به یک فرصت تبدیل شده است.

ورود نیروهای نیابتی به میدان

ان بی سی در گزارش خود به نقل از کارشناسان آمریکایی به درگیر شدن احتمالی نیروهای نیابتی ایران در صورت حمله آمریکا اشاره می کند. کارشناسان معتقدند که به محض وقوع یک درگیری نظامی، ایران برای حمله به منافع آمریکا و متحدانش در منطقه از نیروهای نیابتی خواهد خواست که وارد میدان شوند.

شبه نظامیان حوثی که تحت حمایت ایران با نیروهای وفادار به دولت یمن و نیز ائتلاف نظامی تحت رهبری عربستان درگیرند گزینه مناسبی برای تهران خواهند بود تا از طریق آنها مهم ترین متحد واشنگتن و رقیب اصلی ایران در منطقه را مورد حمله قرار دهد.

کارشناسان آمریکایی معتقدند که جنبش انصارالله یمن با حمایت های سیاسی و نظامی ایران از لحاظ نظامی بسیار تقویت شده و در صورت درگیرشدن در جنگ احتمالی در منطقه بر شدت حملات موشکی و پهپادی خود به تاسیسات نفتی و زیرساخت های اقتصادی عربستان خواهد افزود.

نیروهای بسیج مردمی در عراق، موسوم به حشد شعبی که تحت حمایت ایران در کشورشان با نیروهای داعش جنگیدند و سهم به سزائی در پایان دادن به استیلای گروه موسوم به خلافت اسلامی در عراق داشتند دیگر گزینه مناسب برای تهران خواهند بود. نیروهای حشد شعبی و دیگر شبه نظامیان شیعی در عراق در صورت تهاجم واشنگتن، حمایت تهران از خود در زمان استیلای داعش را با حمله به منافع اقتصادی و نظامی آمریکا جبران خواهند کرد، امری که می تواند به برهم زدن ثبات و امنیت در این کشور منجر شود.

کارشناسانی که طرف مشورت ان بی سی قرار گرفته اند حتی این احتمال را می دهند که در صورت حمله آمریکا، نیروهای شبه نظامی شیعی در عراق سفارت آمریکا را به اشغال خود درآوردند و اقدام به گروگان گیری کنند.

از سوی دیگر اسرائیل، بزرگترین متحد آمریکا در خاورمیانه که همواره به عنوان خط قرمز واشنگتن از آن یاد می شود در واکنش تهران به تهاجم احتمالی واشنگتن از گزند حملات ایران در امان نخواهد ماند.

تحلیلگران معتقدند که جدا از توان بالای موشکی ایران که به صورت بالقوه اسرائیل را تهدید می کند، شبه نظامیان حزب الله در لبنان بی شک در حمایت از تهران وارد میدان خواهند شد و اسرائیل را هدف حملات خود قرار خواهند داد.

بر اساس این گزارش این حملات تنها به اسرائیل محدود نخواهد بود و شبه نظامیان شیعی فعال در لبنان که از سوی واشنگتن در فهرست گروه های تروریستی قرار گرفته قادرند منافع آمریکا در هر نقطه از جهان را مورد حمله قرار دهند.

ان بی سی در این راستا تاکید دارد که حزب الله لبنان پیش از حملات ۱۱ سپتامبر بیش از هر «گروه تروریستی» دیگر در کشتن آمریکایی ها دست داشته و قادر است در هر نقطه از جهان، حتی در آمریکای لاتین که حضور و نفوذی قوی دارد منافع آمریکا را به خطر اندازد.

در این گزارش تاکید شده است که تهران اگر درتلافی حمله احتمالی واشنگتن بخواهد آمریکایی ها را به کشتن دهد هر یک از گروه های نام برده شده در بالا به راحتی می توانند در این امر مشارکت داشته و به نام خود یا با کمی انکار دست به عملیات مرگبار بزنند.

به این نکته هم باید توجه داشت که درگیر شدن اسرائیل در جنگ منطقه ای، فاجعه ای غیر قابل کنترل را به همراه خواهد داشت. اسرائیل که معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (ان.پی.تی) را امضاء نکرده و گفته می شود صدها کلاهک هسته ای دارد، در صورت درگیر شدن در این مناقشه، غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود. این را نیز باید افزود که تل آویو از جمله مخالفان سرسخت برجام است و بارها اعلام کرده که در صورت لزوم با حمله نظامی هوایی تاسیسات اتمی ایران را هدف قرار خواهد داد.

ری تکیه، یکی از مسئولان بلند پایه سابق وزارت خارجه آمریکا و کارشناس ایران در شورای روابط خارجی این کشور معتقد است: «ایران به شکل سنتی در مقابل هرگونه اقدام نظامی آمریکا رویکردی مستقیم را در اولویت خود قرار نمی دهد و فورا نیز واکنش نشان نخواهد داد بلکه سعی خواهد کرد به صورتی نامتقارن و در دوره ای مشخص به اقدامات تلافی جویانه دست بزند.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه با انتشار توییتی اعلام کرد نظامیان کشورش پنجشنبه شب برای حمله به سه نقطه از خاک ایران آماده بودند اما وی در دقایق انتهایی از دادن مجوز نهایی منصرف شده است.

رئیس جمهوری آمریکا سپس در گفتگو با شبه ان بی سی اعلام کرد وقتی ده دقیقه مانده به انجام حمله متوجه شده است که این عملیات ممکن به کشته شدن ۱۵۰ نفر منجر شود دستور لغو آنرا داده است. به گفته دونالد ترامپ، حمله با این وسعت تناسبی با واکنش به سرنگون شدن یک پهپاد نداشت.

حمله احتمالی آمریکا نخستین رویارویی نظامی با ایران نیست

ایران و آمریکا از دهه های گذشته تاکنون بارها به یکدیگر حمله کرده اند. باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین آمریکا که در به ثمر نشستن توافق هسته ای قدرت های جهان با تهران نقشی مهم را ایفا کرد پیشتر دستور یک حمله سایبری به تاسیسات هسته ای ایران را با استفاده از بدافزاری به نام استاکس‌نت صادر کرده بود.

به گزارش ان بی سی ماموریت اصلی این حمله سایبری ایجاد اختلال در عملکرد سانتریفیوژها و مختل کردن فعالیت مراکز و تاسیسات هسته ای ایران بوده است. ایران نیز در ساخت های بمب های بسیار قوی نقش داشته که باعث مرگ تعدادی از نیروهای آمریکایی در عراق شده است.

اما آخرین باری که یک رئیس جمهوری آمریکا دستور حمله نظامی به نیروهای ایرانی را صادر کرد به دهه هشتاد میلادی باز می گردد، زمانی که ایران درگیر جنگ با عراق بود. به موجب فرمان رئیس جمهوری وقت آمریکا، نیروهای نظامی این کشور روز ۲۹ فروردین ۱۳۶۷ به تلافی برخورد یک مین دریایی ایران به ناوچهٔ آمریکایی ساموئل بی. رابرتز و زخمی شدن ۱۰ سرباز نیروی دریایی آمریکا حمله ای نظامی به کشتی های جنگی و و دو سکوی نفتی ایران را استارت زدند.

حمله به یک هواپیمای مسافربری ایران که با شلیک موشکی از روی یک ناو آمریکایی صورت گرفت دیگر رو از تقابل نظامی ایران و آمریکا بود که به قیمت کشته شدن ۲۹۰ غیرنظامی تمام شد. ایران گرچه از واکنش مستقیم و دادن پاسخ به این حمله خودداری کرد اما برغم ادعای واشنگتن، آن را عمدی و جنایت جنگی توصیف کرد.

توان ایران برای واکنش‌های سایبری

ایران علاوه بر نیروهای نیابتی که از قدرت عمل بالا در نقاط مختلف جهان برخوردارند از توان چشمگیر سایبری نیز سود می برد. این ظرفیت می تواند ایران را در حملات سایبری به شبکه های مالی و امنیتی و مختل کردن اقتصاد آمریکا و متحدانش نیز بسیار کمک کند. رسانه ها پیشتر در گزارش هایی به نقش ایران در انجام حملات سایبری اشاره کرده اند که در سال ۲۰۱۲ به اختلال در ۳۵ هزار رایانه شرکت نفتی عربستان، آرامکو منجر شده بود.

قابلیت ویرانگری حملات آمریکا

ایالات متحده نیز در مقابل می تواند طی حملات هوایی و موشکی خسارت جبران ناپذیری به ایران تحمیل کند. توان بالای نظامی آمریکا در مقابله با یگان های دریایی بارها از سوی مقامات و کارشناسان آمریکایی مورد اشاره و تاکید قرار گرفته است.

بر اساس گزارش تحلیلی پنتاگون که به تازگی منتشر شده و تایید بسیاری از مقامات آمریکایی را نیز به همراه داشته، نیروهای نظامی واشنگتن این توان را دارند که ظرف دو روز یگان های دریایی ایران را به کلی منهدم کنند. گزارش پنتاگون با این وجود به توان نظامی ایران در واکنش های غیر متعارف اشاره و تاکید می کند که تهران در صورت حمله واشنگتن می تواند به شیوه ای پیش بینی نشده دست به اقدامات تلافی جویانه بزند.

ایلان گولدنبرگ، مدیر برنامه امنیتی خاورمیانه در مرکز مطالعات امنیت جدید آمریکایی Center for a New American Security «ما خیلی سریع می توانیم در وضعیتی ناشی از یک اشتباه محاسباتی قرار بگیریم. دو طرف از اقدامی تهاجمی از سوی یکدیگر نگرانند و هر اقدام اشتباهی می تواند به یک رویارویی کامل منجر شود که تنش و مناقشه ای بسیار مهم تر از عواقب آن خواهد بود.»

Ilan Goldenberg @ilangoldenberg

۶٫ At the same time Iran would likely start scattering its missiles and mines for defensive purposes but which would raise alarm of the US military

Ilan Goldenberg @ilangoldenberg
 

۷٫ Very quickly we could end with miscalculation as both sides fear offensive action by the other or tit for tat that escalates into a much more significant conflict.

See Ilan Goldenberg’s other Tweets
 
 

آمریکا بر این تصور است که با انجام حملات هوایی محدود و مقتدرانه می تواند پیامی بازدارنده برای ایرانی های ارسال کند؛ اما این حملات ممکن است از سوی تهران به عنوان پیش درآمدی برای یک تهاجم نظامی گسترده تلقی شود و بر این اساس به اقدامات غیر قابل کنترلی دست بزند که جنگی فراگیر را در منطقه دامن بزند.

ایلان گولدنبرگ در تازه ترین تحلیل خود یادآور شده است که تلاش های قابل توجهی پیش از این از سوی واشنگتن برای سرنگونی حکومت ایران انجام شده که میلیاردها دلار هزینه و صدها کشته برجای گذاشته است.

Ilan Goldenberg @ilangoldenberg
 

Iranian weaponary was responsible for 600 American deaths in Iraq almost entirely under a Republican President. We chose not to respond with strikes in Iran because of the risks & costs. Ask yourself if we should strike now over a drone.

۲۴ people are talking about this
 
 

این تحلیلگر آمریکایی معتقد است: «هرگونه جنگ با ایران سبب می شود که ایالات متحده برای سالهای آینده درگیر مناقشه ای بزرگ تر در خاورمیانه شود. جنگ و تبعات آن صدها میلیارد دلار هزینه به همراه خواهد داشت که نه تنها ترامپ، بلکه روسای جمهوری آینده آمریکا را نیز به دردسر خواهد انداخت. درگیر شدن در این مناقشه به معنی پایانی این ادعا است که ما می خواهیم در رقابت با قدرت های جهانی نظیر روسیه و چین سربلند بیرون بیاییم.»

جنگ با ایران شاید خواست برخی نزدیکان رئیس جمهوری آمریکا باشد اما بی شک مطلوب وی نیست. دونالد ترامپ در آخرین مصاحبه خود با ان بی سی تاکید کرد که در پی جنگ نیست و بار دیگر رهبران ایران را به گفتگو و مذاکره فرا خواند.

از: یورونیوز


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.