تغییر رئیس قوه قضاییه از اسفند ۹۷ همراه شد با بازداشت، برکناری یا کاهش قدرت قضاتی که روابط نزدیکی با سران فوتبال دارند. گرچه انگیزه این جابهجاییها در بدنه دستگاه قضا ارتباطی به ورزش ندارد، اما اثر محسوسی بر فوتبال ایران گذاشته.
بیژن قاسمزاده
بازپرس جنجالی دادسرای فرهنگ و رسانه «در راستای برخورد با فساد در درون قوه قضائیه» روانه زندان شده است.
کشتیگیری که حقوق خوانده بود، آذر ۹۰ در دوران ریاست حجتالله خطیب بر فدراسیون کشتی، رئیس کمیته انضباطی شد و در مسابقات جهانی ۲۰۱۱ استانبول نیز تیم ملی را همراهی کرد.
سال ۹۱ بعد از درگیری در فینال لیگ کشتی آزاد، غلامرضا محمدی را به خاطر «فحاشی، تهدید و ایراد ضرب نسبت به رئیس کمیته داوران» یکسال محروم کرد.
قاسمزاده درباره حکم صادره گفت: «میخواهیم این امپراتوری که بعضیها برای خود درست کردهاند و هر کاری که میخواهند انجام میدهند را از بین ببریم.»
در طرف مقابل اما مستنداتی درباره ارتباط او با تیم کشتی داماش بابل در لیگ برتر منتشر شد. از اهدای تشک کشتی به بندپی غربی تا دخالت مستقیم در لیگی شدن داماش بابل.
در دفاع از خودش به خبرگزاری ایسنا گفت: «فقط حامی مالی را به سمت بابل هدایت کردم. حتی برای مقابله با ذهنیتها، از سرمربی خواستم اگر حقی هم از داماش ضایع شد به خاطر من اعتراض نکنند تا شائبهای پیش نیاید.»
وقتی داماش از انجام تعهداتش خودداری کرد. احسان لشگری دارنده دو مدال برنز جهانی و المپیک گفت: «بیژن قاسمزاده باعث شد داماش تیم بدهد و با الفاظی چون خیالتان از هر نظر راحت باشد، به بچه ها دلگرمی داد. چرا رئیس کمیته انضباطی در یک تیم نفوذ دارد و چرا حالا خودش را کنار میکشد و به مشکل ما رسیدگی نمیکند؟»
مسئولیت قاسمزاده تا آذر ۹۲ ادامه یافت اما با ارتقای جایگاه در قوه قضاییه، از کمیته انضباطی فدراسیون کشتی که ریاستش به عهده رسول خادم بود جدا شد.
شعبه دوم بازپرسی دادسرای فرهنگ و رسانه ویژه کارکنان دولت، به جرایم ورزشی اختصاص دارد. بیژن قاسمزاده در این مسئولیت با انتقال سوشا مکانی به زندان اوین، نزد هواداران فوتبال شناخته شد.
او دلیل اختصاص شعبهای به ورزش را «لزوم رصد دقیق جرایم ورزشی و سالمسازی فضای ورزش برای حاکمیت اخلاق» دانست که با درخواست وزارت ورزش ایجاد شده.
قاسمزاده به خبر ورزشی گفت: «خدا شاهد است خود ما با توجه به نقشی که داریم حتی به عروسی نزدیکترین دوستان خودمان هم نمیرویم.»
روابط دوستانهاش با مهدی تاج باعث شد منتقدان فدراسیون، مشتریان ثابت بیژن قاسمزاده باشند. از بازداشت و تراشیدن سر برخی خبرنگاران روزنامههای ورزشی تا احضار منتقدانی چون محمد مایلی کهن.
سرمربی سابق تیم ملی گفته بود: «به جای مهدی تاج بگوییم مهدی استقلال، چون دیگر انقلاب شده. آقای استقلال بگوید اگر انقلاب نمیشد چه موقعیتی داشت و حالا چه موقعیتی دارد؟»
رفته رفته رسانههای ورزشی قید انتقاد از تاج را زدند. متقابلاً قاسمزاده در بازیهای مهم روی کاناپههای جایگاه مسئولین استادیوم آزادی دیده میشد.
دعوت از قاسمزاده به مراسم برترینهای فوتبال برای اهدای جوایز نیز در حالی که بسیاری از پیشکسوتان دعوت نشده بودند، کنایه رسانههای ورزشی را در پی داشت.
روابط «میرغضب نویسندگان ورزشی» با مهدی تاج علنی شده بود. آقای تاج خرداد ۹۶ برای شرکت در مراسم ختم پدر همسر قاسمزاده راهی بابل شد و مقابل دوربین عکاسان قرار گرفت تا بر روابط مستحکم خود با دادسرای فرهنگ و رسانه تاکید کند.
اینک با دستگیری قاسمزاده، مهمترین اهرم فشار رئیس فدراسیون فوتبال ایران روی منتقدانش از میان رفته است.
مرتضی تورک
تیر ۱۳۹۵ مرتضی تورک رئیس کمیته اخلاق شد. اما قاضی پروندههای امنیتی که هیچ شناختی از فوتبال نداشت، چگونه سر از این فدراسیون درآورد؟
علی کریمی مرد سال ۲۰۰۴ آسیا پس از تهدید مهدی تاج به شکایت از او، در کانال تلگرامیاش نوشت: «منتظر شکایتم. اگر نکنید بزدل و ترسویید. براى شکایت، آقاى تورک از کمیته اخلاق خیلى میتواند کمکتان کند. شنیدم در جریان پرونده داماش و امیر عابدینى آشنا شدهاید که در ادامه، کار به کمیته اخلاق کشیده!»
تورک با توپ پر به فوتبال آمد. در نخستین تصمیم جنجالیاش مهدی رحمتی را به جرم اینکه یک هوادار زن در خارج از کشور با او عکس انداخته، محروم کرد.
پس از مصاحبه مسعود شجاعی با رادیوفردا، ضمن تهدید کاپیتان تیم ملی ایران گفت: «اتاق فکر این شبکههای سیاسی خارج از کشور با برخی کارشناسان و مربیان تشکیل شده. با هدفگذاری سیاسی سراغ مربیان و بازیکنان داخلی میآیند تا آنها را جذب کرده و بهرهبرداری خود را داشته باشند.»
در هفتههای پایانی لیگ، بازیکنان برخی تیمها به خاطر حقوق معوقهشان، به نشانه اعتراض در تمرینات حاضر نمیشوند. این مسئله، برای باشگاهها موضوعی کاملاً داخلی است. اما تورک در اظهارنظری بی سابقه و تهدیدآمیز گفت: «بازیکنان و مربیان باید از راه قانونی اقدام کنند. تمرین نکردن راه قانونی برای دریافت مطالبات نیست. این روش دور از اخلاق ورزشی است و با خاطیان برخورد خواهد شد.»
با رفتن لاریجانی از قوه قضاییه و برکناری جعفری دولتآبادی، تیغ کمیته اخلاق هم در فدراسیون فوتبال کند شد و قاضی مرتضی تورک، از صحنه به سایه رانده شد.
وقتی فدراسیون فوتبال از انتشار خبر پرونده فساد مالی و محکومیت علی کفاشیان و عباس ترابیان خودداری کرد، خود تورک آن را در اختیار سایتهای ورزشی گذاشت.
مهدی تاج به سرعت واکنش نشان داد و آرای صادره را غیر قطعی دانست. رئیس فدراسیون فوتبال گفت هر حکمی فقط باید از «مبادی رسمی فدراسیون» اطلاعرسانی شود.
تقابل تاج با قاضی شاغل در فدراسیون در حوادث فینال جام حذفی شدیدتر شد. تورک که سایت فدراسیون را در کنترل تاج میدید، خبرگزاری ایرنا را برای اطلاع رسانی انتخاب کرد و گفت: «سعید فتاحی به دلیل بی کفایتی تا اطلاع ثانوی از فعالیتهای فوتبالی محروم است. حیدر بهاروند و عبدالکاظم طالقانی هم باید در کمیته اخلاق حاضر شوند. زیرا باعث بی اعتباری فوتبال ایران شدهاند.»
فتاحی که از طریق دوستی با علی تاج وارد فدراسیون شد، پیش از این حکم هم به خاطر دست داشتن در تجارت پولساز چمن مصنوعی، با انتقادات گستردهای مواجه بود.
علیرضا محرمی روزنامهنگار ورزشی نوشت: «اگر چمن شهرهای مختلف توسط شرکتهای نزدیک به او تهیه یا ترمیم نشود، تایید فنی چمن را به هیات فوتبال استان نمیدهد.»
با این حال، مهدی تاج رای تورک را وتو کرد و فتاحی بدون صدور حکم بخشش از سوی قاضی تورک به فدراسیون برگشت. بهاروند و طالقاتی هم با حمایت تاج، فعالیتشان را در فدراسیون ادامه میدهند.
تورک همچنان در محل کار خود حاضر میشود اما کمیته اخلاق و قدرت رئیس این کمیته در فدراسیون کمرنگ شده. کمیتهای که کاملاً تحتالشعاع اخبار کمیته انضباطی است.
محسن جعفری
بدون سابقه ورزشی، به واسطه خویشاوندی با عباس جعفری دولتآبادی مشاور ورزشی او شد تا از این همین طریق، ناگهان وارد سطح اول عرصه رسانههای ورزشی شود. او بلافاصله همراه با تیمهای ملی کشتی، به عنوان حراست – خبرنگار عازم سفرهای برونمرزی شد.
فعالیتهایش گسترش یافت و نامش گرچه برای خانواده فوتبال آشنا نبود، در فهرست کمیته رسانهای فدراسیون فوتبال قرار گرفت.
با حمایت دادستان وقت، دبیری سرویس ورزشی سایت میزان وابسته به قوه قضاییه را به عهده گرفت و مدیرمسئول مجله آلبوم ورزش شد.
در انتخابات انجمن ورزشینویسان، با این وعده که مشکلات قضایی خبرنگاران ورزشی را حل خواهد کرد به عضویت هیئت رئیسه درآمد اما در عمل این اتفاق رخ نداد.
روابط نزدیکش با تاج و عضویت در کمیته رسانهای فدراسیون، مانع حمایت از فوتبال نویسانی میشد که قاسمزاده با شکایت مهدی تاج احضار میکرد.
پس از گفتوگوی اختصاصی مسعود شجاعی کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران با رادیو فردا، جعفری پروندهای امنیتی با مجموعهای از مطالب و مصاحبههای تهدیدآمیز در سایت میزان تهیه کرد.
او در یادداشتهایش از مسئولین قضایی میخواست شجاعی را مجازات کنند چون طبق ادعای او «روبهروی دوربین سازمان سیا» نشسته.
جعفری نوشت: «ادعاهای ضدایرانی شجاعی قابل پیگرد است. نمیشود که هر کس این کشور را نردبان کند و همین که دستش به آسمان رسید لگد به نردبان بزند.»
پس از بازی مسعود شجاعی و احسان حاج صفی با تیم پانیونیوس یونان مقابل تیم مکابی اسراییل، سایت میزان باز هم خواهان تنبیه شدید این بازیکنان شد و نوشت: « باید دید مسئولان چگونه از شهدای هستهای این مملکت دفاع خواهند کرد».
با آمدن رئیسی به قوه قضاییه، جعفری دولت آبادی برکنار شد و برخی منصوبین او از جمله محسن جعفری نیز بازداشت و بازجویی را تجربه کردند.
هفته گذشته در محافل رسانهای، خبر تغییر دبیران سرویس ورزشی تعدادی از رسانههای حکومتی که روابطی خارج از چارچوب حرفهای با مدیران ورزشی دارند منتشر شد.
این خبر با برکناری مسئول ورزش خبرگزاری فارس که از معتمدین رئیس فدراسیون فوتبال بود رنگ واقعیت به خود گرفت و گفته میشود شامل چند خبرگزاری دیگر از جمله سایت میزان نیز خواهد شد.
از: رادیو فردا