حذف گزینه “سایر ادیان” از فرم درخواست کارت ملی حق شهروندی را از گروهی از ایرانیان میگیرد، بویژه بهائیان که دینشان برخلاف اسلام اجازه گفتن دروغ “مصلحتی” را به آنها نداده است و حاضر نیستند دینشان را پنهان کنند.
خبر حذف گزینه “سایر ادیان” از فرم جدید درخواست کارت ملی نگرانیهای بسیاری را برای فعالان حقوق اقلیت در ایران ایجاد کرده است. با این سیاست گرفتن کارت ملی به مشکلی جدی برای گروههای گوناگونی تبدیل میشود از جمله برای خداناباوران که عدهشان در ایران کم نیست و بسیاری گروههای دیگر مانند بهائیان یا ایزدیها و غیره.
با این اقدام کارت ملی که بدون آن زندگی روزمره لنگ میشود، تنها به باورمندان به یکی از چهار دین به رسمیت شناخته شده در جمهوری اسلامی تعلق میگیرد. این چهار گروه مسلمانان، مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان هستند. هرکس که به این چهار گروه تعلق نداشته باشد، عملا از بسیاری حقوق شهروندی محروم میشود.
یکی از بزرگترین اقلیتهای دینی در ایران بهائیان هستند که از هنگام روی کار آمدن حکومت اسلامی در ایران از بسیاری حقوق محروم شدهاند، آزادیشان سلب شده و حتی برخی از آنها اعدام شدهاند. در حال حاضر دستکم ۷۵ شهروند بهایی به دلیل باورهای دینیشان زندانی هستند.
اما سیاست جدید ابعاد فشار بر اقلیتهای مختلف دینی در راس همه جامعه بهائیان را به جایی میرساند که حتی انجام سادهترین کارها از آنها گرفته میشود. چرا؟ چون اصول بهائیت به آنها اجازه پنهان کردن دینشان، به عبارتی “دروغ مصلحتی” را نمیدهد که در دین اسلام تحت شرایطی مجاز است.
سیمین فهندژ، سخنگوی جامعه جهانی بهائیان، به دویچهوله فارسی میگوید: «این در حقیقت یک وجه جدید آزار و اذیت بهائیان در چهار دهه گذشته است. جمهوری اسلامی در این چهل سال از بهائیان خواسته یکی از اصول اصلی دینشان را که راستگویی است کنار بگذارند و آنها را در مقابل دو گزینه قرار داده است؛ بین دینشان یا حق داشتن کار، حق تحصیل، زندگی راحت و الان هم حق شهروندی یکی را انتخاب کنند و بهائیان همیشه گفتهاند که ما هرگز در مورد باورهای دینی مان دروغ نمیگوییم و به خاطر همین هم راستگویی از خیلی از حقوقشان گذشتهاند. در تمام این ۴۰ سال به بهائیان گفته شده است که اگر میخواهید وارد دانشگاه شوید در مورد دینتان دروغ بگویید اگر میخواهید کار بکنید دروغ بگویید. اگر میخواهید زندان نروید هم همینطور.»
برای روشن شدن ابعاد محرومیتها کافی است به چند نمونه از مشکلاتی که در انتظار شهروندان بهایی در صورت نداشتن کارت ملی است اشاره کرد، از جمله داشتن کارت بانکی، گرفتن گواهینامه رانندگی، گرفتن پاسپورت گرفتن و بسیاری مجوزهای دیگر.
تکلیف شهروندان بهایی با این سیاست جدید چیست؟
سخنگوی جامعه جهانی بهائیان در پاسخ به این سوال میگوید: «جامعه بهائیان قطعا حاضر نمیشود دست از راستگویی بکشد و همیشه هم تلاش کرده از راههای قانونی برای احقاق حق اقدام کند. آنها این بار نیز به مسئولان مراجعه کردهاند و خواستهاند حق قانونی و اولیهشان را به آنها بدهند.»
او به شباهت وضع بهائیان با سیاهان در آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید یا رژیمهای مشابه اشاره میکند و مثالهایی میآورد که در تاریخ نمونههایش تکرار شده است، از جمله بستن مغازههایی که تنها ممر درآمد برای صاحبانشان است. سیمین فهندژ میگوید: «این مغازهها را به بهانههای مختلف میبندند. از جمله به این بهانه که بهائیان در روزهای مقدسشان مغازه را تعطیل کردهاند. چون آنرا به حساب تبلیغ میگذارند. با وجود این که روی هیچ مغازهای نوشته نشده متعلق به بهائیان هستند. حتی سالمندان بهایی هم از آزار و اذیت حکومت در امان نیستند. چند ماه پیش ما شنیدیم که ماموران دولتی سعی کرده بودند یک خانه سالمندان بهائیان را پلمب کنند. این شرمآور است. آخر یک گروه سالمند با مریضیهای مختلف چه تهدیدی میتواند برای کسی باشند؟»
او تاکید میکند که بهائیان با وجود تمام فشارهایی که روی آنها بوده بازهم در ایران ماندهاند زیرا «این کشور را نه تنها دوست دارند که برایشان مقدس است چون حضرت بهاءالله در آنجا پیامش را آورده است».
درخواست رسیدگی به کمیسر عالی حقوق بشر
با انتشار خبر مربوط به محدودیت جدید جمهوری اسلامی برای اقلیتهای دینی شیرین عبادی، رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، در نامهای به کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل خواستار استفاده از کلیه امکانات قانونی جهت بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران شده است.
او نوشته است: در آخرین اقداماتی که حکومت جمهوری اسلامی ایران انجام داده برای صدور کارت ملی، داشتن اعتقاد به اسلام یا یکی از سه دین به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی (مسیحی، کلیمی و زرتشتی) ضروریست و در نتیجه پیروان سایر ادیان از گرفتن کارت ملی محروم هستند.
خانم عبادی با اشاره به اجبار شهروندان در پذیرفتن ادیان رسمی ایران برای دریافت کارت ملی، گفته است: «به این نحو افراد خدا ناباور، بهائی، یارسان و ایزدی از حق شهروندی محروم میشوند.» این حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل در پایان نامه خود تاکید کرده است: «علیرغم تذکرات متعدد بینالمللی و اعتراضات داخلی، وضعیت حقوق بشر در ایران روز به روز بدتر و در حال تبدیل به بحران است.»
سیمین فهندژ نیز به دویچهوله میگوید: «ما اقدامهای مختلفی در سطح محلی، ملی و بینالمللی خواهیم کرد. هم توسط بهائیان در ایران و هم توسط بهائیان در ایران که به مراجع قانونی مراجعه خواهد کرد و هم جامعه جهانی بهایی که گزارشگران سازمان ملل و دیگر افراد مرتبط دست به اقداماتی خواهند زد و این عمل دولت ایران را گزارش خواهد داد.»
از: دویچه وله