حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، یک روز پس از اعلام پیروزی جو بایدن از دولت آینده آمریکا خواست “از فرصت پیش آمده برای جبران اشتباهات گذشته استفاده کند” و اضافه کرد که ایران، همواره به تعهدات خود در صورت رعایت مسئولانه از سوی همه اطراف تعهد، پایبند بوده و تعامل سازنده با جهان را راهبرد خود میداند.
حسن روحانی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت از دولت جو بایدن، رئیس جمهوری منتخت خواست با احترام به قواعد جهانی، به مسیر پایبندی به تعهدات بین المللی، بازگردد.
پیشتر شماری از مقامهای ایرانی از جمله دبیر شورای عالی امنیت ملی و همچنین معاون اولین رئیس جمهوری ایران هم از شکست دونالد ترامپ ابراز رضایت کردند.
علی شمخانی, دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، با ابراز رضایت از شکست دونالد ترامپ، در حساب کاربری خود در توییتر نوشت که “بیشتر مردم آمریکا بر کارنامه سراسر ناکامیِ آن تفکری که قلدری و زورگویی را حلال مشکلات میدانست، مهر مردودی زدند”.
اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهوری ایران نیز روز شنبه با استقبال از شکست آقای ترامپ گفت که امیدوار است “سیاست های مخرب آمریکا” با پیروزی جو بایدن تغییر کند.
به گزارش رسانه های دولتی ایران او گفت: “ملت ایران که با مقاومت در مقابل سیاست فشار حداکثری ترامپ ایستاد، رنجهای ناشی از اخلال گسترده در معیشت خود، عدم دسترسی بیماران به دارو و ترور سردار سلیمانی عزیز را فراموش نخواهد کرد. امیدوارم شاهد تغییر سیاستهای مخرب آمریکا و بازگشت به قانون و تعهدات بین المللی و احترام به ملتها باشیم.”
کیهان، روزنامه محافظهکار ایران هم در مطلبی نوشت از شکست دونالد ترامپ ابراز رضایت کرده است و آن را شکست سیاستهای خارجی آمریکا و فشار حداکثری دانست. به نوشته این روزنامه، “بدیهی است این به معنای استقبال از بایدن نیست چرا که او نیز در دشمنی و کینهتوزی علیه ایران اسلامی با ترامپ تفاوتی ندارد”. در این مطلب بدون اشاره به امکان گفتوگو با آمریکا، از دولت خواسته شده تا “از فرصت حدود شش ماههای که تا تثبیت دولت جدید آمریکا” در پیش است برای “دور زدن تحریمها” استفاده شود.
پیش از این، وزیر خارجه ایران در گفتوگویی اعلام کرده بود کشورش بین دونالد ترامپ یا جو بایدن هیچ یک را ترجیح نمیدهد و آنچه اهمیت دارد “رفتار کاخ سفید بعد از انتخابات است نه آنچه نامزدها در دوران مبارزات انتخاباتی وعده می دهند”.
اگرچه آقای ظریف در همین مصاحبه گفته بود “موضعگیریهای تیم آقای بایدن بهتر است اما به هر حال بایست منتظر ایستاد و دید”.
بایدن در مقابل ایران چه موضعی دارد؟
در جریان مبارزات انتخاباتی جو بایدن در مقالهای در سایت شبکه خبری سی ان ان موضعش درباره ایران را روشن کرد و نوشت که سیاست فشار حداکثری ترامپ در نهایت به سود ایران تمام شده و به منافع آمریکا ضربهای قابل توجه وارد کرده است.
آقای بایدن در همان یادداشت وعده داد که در صورت پیروز “به تهران مسیر قابل اطمینانی را برای بازگشت به دیپلماسی پیشنهاد خواهم داد. اگر ایران به تعهدات دقیق توافق هسته ای بازگشت، آمریکا نیز به توافق به عنوان نقطه شروعی برای دنبال کردن مذاکرات بعدی بازخواهد گشت”.
او گفته بود با متحدان آمریکا برای “تقویت و گسترش مفاد توافق هستهای” کار خواهد کرد و در این زمینه به موارد دیگری از جمله آزادی آمریکاییها بازداشتی در ایران و توقف نقض همیشگی حقوق بشر و تهدیدهای ایران علیه کشورهای منطقه نیز خواهد پرداخت.
وی گفته است که آمریکا با متحدانش “برای تقویت و گسترش مفاد توافق هستهای کار خواهیم کرد و همزمان به دیگر نگرانی ها نیز توجه خواهیم کرد.”به نقل از وی گزارش شده بود که این اقدامات شامل کاری فوری برای آزادی آمریکاییها بازداشتی در ایران و در خواست از ایران در ارتباط با توقف نقض همیشگی حقوق بشر از جمله اعدام کشتیگیر نوید افکاری طی هفته جاری و بازداشت زندانیان سیاسی مانند وکیل حقوق بشر، نسرین ستوده خواهد بود.
آقای ظریف اما مصاحبهای که اخیرا انجام داده مذاکره مجدد بر سر توافق هستهای برجام را رد کرده و گفته است “اگر میخواستیم مذاکره مجدد کنیم چهار سال پیش این کار را با دولت ترامپ انجام می دادیم”.
آقای ظریف توضیح داده است که “می توانیم راهی برای تعامل دوباره پیدا کنیم اما این به معنی تکرار مذاکره نیست بلکه به معنی آن است که ایالات متحده به میز مذاکره برگردد”.
پیش از این، آیتالله خامنهای رهبر ایران نیز در یک سخنرانی که روز انتخابات آمریکا ایراد شده بود، درباره موضع کشورش گفته بود “در مورد آمریکا سیاست ما حساب شده و مشخص است و این سیاست با رفت و آمد اشخاص تغییر نمیکند”.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران اما در موضعی نرمتر در جلسه هیات دولت گفته بود “برای ما مهم نیست چه کسی در آمریکا انتخاب میشود. ولی شیوهای که آمریکا در پیش میگیرد مهم است”.
رئیس جمهوری ایران گفته بود برای ما این مهم است که آمریکا به قانون، معاهدات بینالمللی و چندجانبه برگردد و به مردم ایران احترام بگذارد، حالا هر کسی که میخواهد باشد.
از: بی بی سی