خواستهها
زیتون ـ یلدا امیری: روز جمعه ۲۹ خرداد ۱۳۸۸ خیابانها آرام بود. جمعیتی که به مدت ۶ روز، از ۲۳ تا ۲۸ خرداد در خیابانها به نتیجه انتخابات اعتراض کردنده بودند، روز بیست و نهم پای تلویزیون نشستند تا خطبههای نماز جمعه آیتالله خامنهای را ببینند. میرحسین موسوی و مهدی کروبی، رهبران معترضان و بسیاری از چهرههای مطرح سیاسی سخن از تقلب در انتخابات گفته بودند و خواستار ابطال آن بودند. بسیاری از مردمی که در تظاهرات میلیونی شرکت کرده بودند، منتظر واکنش رهبر جمهوری اسلامی بودند.
خطبههایی که دیوارها را فرو ریخت
رهبر جمهوری اسلامی در خطبه اول به موضوعهایی دینی با تاکید بر حفظ آرامش پرداخت و خطبه دوم را تماما به انتخابات اختصاص داد. او در خطبه دوم به اختلافات هاشمی رفسنجانی و محمود احمدینژاد اشاره کرد و گفت که در اختلاف میان این دو او خود را به احمدینژاد نزدیکتر میبیند: « نظر آقای رئیس جمهور به نظر بنده نزدیکتر است.» در واقع او با این جمله هم احمدی نژاد را رئیس جمهور خواند و هم نظرات او را تایید کرد.
امید مهمترین عاملی بود که مردم را به ادامه اعتراض تشویق میکرد. اما پس از خطبههای آیتالله خامنهای دیوارهای امید فرو ریخت و خشم به جای آن نشست. از فردای ۲۹ خرداد، رهبر جمهوری اسلامی برای حمایت از رئیس جمهور محبوب خود تمام نیرویهای نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی را به خیابان فرستاد تا معترضانی که رئیسجمهور منصوب او را نمیخواستند، سرکوب کنند.
حال ۱۲ سال پس از آن روزها عبدالرضا داوری، مشاور احمدی نژاد و رئیس پیشین مرکز مطالعات راهبردی که مناصب بسیاری در دولت احمدی نژاد داشت، میگوید که محمود احمدی نژاد، محبوب آیتالله خامنهای، منتظر فروپاشی نظام و مرگ رهبر جمهوری اسلامی است.
از فروپاشی جمهوری اسلامی تا مرگ آیتالله
عبدالرضا داوری را یار غار احمدی نژاد مینامیدند، اما ظاهرا اختلافاتی میان آنها ایجاد شده که به گفته داوری سیاسی است. او در اواسط اسفند ۹۹ در مورد اختلافاتش با احمدی نژاد گفت: «ایشان قصد کاندیداتوری و بازگشت به قدرت را دارند. در سال ۹۲ تلاش کردند مهندس مشایی را جایگزین خودشان کنند و سال ۹۶ خودشان کاندیدا شدند. به هر حال آقای احمدینژاد از یکسو تمایل دارد که دولتهای نهم و دهم را بازتولید کند اما از سوی دیگر بازگشت به راس دولت بدون نوعی همگرایی با مجموعه حاکمیت و رفع سوءتفاهم یا رسیدن به تفاهمی کلی بر سر اداره کشور بین آقای احمدینژاد و نهادهای حاکم، ممکن نیست اما تلقی احمدینژاد این است که به صرف اقبال عمومی میتواند حاکمیت را وادار کند که تصمیمش را در قبال موضوع تایید صلاحیتش تغییر دهد.»
اما بر اساس گفتگوی طولانی داوری با وبسایت عصر ایران که روز ۲۳ فروردین منتشر شده، این اختلاف چیزی فراتر از یک اختلاف سیاسی انتخاباتی است. او رسما احمدینژاد را فردی ضد جمهوری اسلامی معرفی میکند، داوری گفته است: «احمدینژاد طرحی در ذهنش است که بر اساس این طرح جمهوری اسلامی به زودی فرومیپاشد و مانند شوروی سابق، که غرب از یلتسین استفاده کرد، الان هم جهان غرب از ایشان (احمدینژاد) استفاده میکند و یک یلتسین ایرانی در دوران پس از جمهوری اسلامی متولد میشود! این تحلیل آقای احمدینژاد است.»
او افزوده است: «احمدینژاد از اواخر سال ۹۶ به بعد، مرتبا به ما میگفت جمهوری اسلامی سه ماه، حداکثر شش ماه دیگر سقوط میکند. حتی در اواخر سال ۹۹، وقتی که بحث انتخابات مطرح بود و من انتقاد میکردم از کنش آقای احمدینژاد، آقای بقایی به من گفت اصلا ببین جمهوری اسلامی به انتخابات میرسد؟ یعنی تلقیشان این بود که جمهوری اسلامی تا ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ سقوط میکند!»
مشاور سابق محمود احمدی نژاد میگوید که به باور احمدینژاد و اطرافیانش «جمهوری اسلامی نظام پایداری نیست و سقوط خواهد کرد.» و سه احتمال را در مورد نحوه سقوط جمهوری اسلامی برجسته میکنند: «احتمال اول فوت رهبری بود و یکی از اخباری که همیشه در محافل خاص آقای احمدینژاد دنبال میشود، وضعیت سلامتی رهبری است.»
اگر بنا را بر صحت سخنان داوری بگذاریم، احتمالا برای رهبر جمهوری اسلامی بسیار سنگین خواهد بود که در سال ۱۳۸۸ از فردی حمایت کرد که اکنون در انتظار مرگ اوست تا بتواند یلتسین ایران شود. شاید بتوان گفت که محاسبات و شناخت آیتالله خامنهای از رئیس جمهور محبوبش بکلی به خطا رفته است. البته این احتمال هم وجود دارد که او در سال ۱۳۸۸ خطبههای معروف خود را بیشتر از بغض رقبای احمدی نژاد خوانده تا حب احمدی نژاد.
داوری در مورد دومین احتمالِ احمدی نژاد در مورد فروپاشی میگوید: «حمل آمریکا به ایران را هم عامل فروپاشی میدانستند و به شدت اخبار مربوط به حمل احتمالی را دنبال میکردند. میگفتند اگر آمریکا حمله کند و زیرساختها را بزند، یعنی آب و برق قطع شوند، این نقطه آغاز فروپاشی جمهوری اسلامی خواهد بود.»
سومین احتمالی که داوری افشا کرده «آشوبهای اجتماعی» است. او میگوید :« یکی از اخباری که ما با آقای احمدینژاد به طور روزانه در اتاق ایشان مرور میکردیم، اخبار بورس بود. سقوط بورس که میتوانست نارضایتی اجتماعی ایجاد کند و مردم را به کف خیابان بیاورد، یکی از اخبار مورد علاقه آقای احمدینژاد بود.»
خبرنگار از داوری میپرسد «یعنی احمدینژاد از فلاکت اقتصادی ایران استقبال میکند؟» و او پاسخ می دهد: «دقیقا. اینها مرتبا بدهی دولت به بانکها را دنبال میکردند و فلاکت اقتصادی را نه فقط زمینهساز آشوبهای اجتماعی، بلکه وزنهای میدیدند که میتواند اینها را در الاکلنگ قدرت بیاورد بالا.»
حمایتهای آیتالله خامنه از احمدینژاد
البته حمایتهای رهبر جمهوری اسلامی از احمدی نژاد تنها به انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ محدود نمیشود. آیتالله خامنه تا پایان ریاست احمدینژاد بر دولت از او حمایت کرد، حتی با وجود اینکه او در مواردی مانند استعفای مصلحی، وزیر اطلاعات با او مخالفت کرد. گویی احمدینژاد برای آیتالله خامنهای تنها حکم فرزند ناخلفی داشت کعه علیرغم همه نافرمانیها، در نهایت گریزی از حمایتش نبود.
در مهر ماه ۱۳۹۰ پس از افشای اختلاس سه هزار میلیارد تومانی در بانکهای ایران آیتالله خامنهای خطاب به رسانهها گفت: «نباید این قضیه را کش دهند، بگذارید مسئولان کارشان را دنبال کنند … رسانهها بیش از این نباید به جنجال و هیاهو درباره این ماجرا ادامه دهند، بلکه باید به مسئولان اجازه دهند تا عاقلانه، مدبرانه، قوی و با دقت قضایا را پیگیری و بررسی کنند.»
پیش از سخنان رهبر جمهوری اسلامی غلامحسین محسنی اژهای، دادستان وقت کل کشور، دولت محمود احمدینژاد را مواخذه کرده بود که چرا تخلفهای صورت گرفته را به دستگاه قضایی اعلام نکرده . اما پس از سخنان آیتالله خامنه از مسئولان گرفته تا رسانهها همه ساکت شدند و دیگر «کش» ندادند.
امنیتی بودن داوری و شرکت احمدینژاد در انتخابات
داوری به خاطر سه کامنت در صفحه فیسبوکش، شهریور ماه ۱۳۹۴ در دادگاهی به ریاست قاضی صلواتی به اتهام توهین به رهبری به شش سال و نیم حبس محکوم شد. او به این حکم اعتراض کرد اما در دادگاه تجدیدنظر به سه سال حبس محکوم شد. در روز چهارشنبه ۱۰ خرداد ۱۳۹۶ مأموران دادستانی او را در محل کارش دستگیر کرده و به زندان بردند. او مجددا در ۲۸ آبان ۱۳۹۸ به اتهام همکاری با آمدنیوز بازداشت شد. اما گویا تبرئه شد.
بسیاری از اطرافیان احمدینژاد و حتی برخی از نزدیکان داوری معتقدند او پس از آزادی از زندان به یک مهره نیروهای امنیتی تبدیل شده است.
از سوی دیگر از مدتها پیش برخی از رسانهها از عزم راسخ احمدینژاد برای شرکت در انتخابات خبر دادهاند. خبری که به باور بسیاری هرگز به واقعیت تبدیل نخواهد شد؛ چرا که محمود احمدی نژاد در سال ۹۶ هم عزم آمدن به میدان داشت، اما با عدم احراز صلاحیت از سوی شورای نگهبان و منع رهبر جمهوری اسلامی از پشت تریبون مواجه شد. مشخص نیست محمود احمدینژاد در صورت پیشبینی فروپاشی نظام با مرگ آیت الله خامنه ای یا دلایل دیگر به چه دلیل قصد شرکت در انتخابات دارد، شاید همانگونه که داوری می گوید او می خواهد رهبر دوران گذار باشد.
این اولین بار نیست که مواضع متناقضی به نقل از احمدینژاد از سوی یکی از نزدیکان او منتشر میشود، او در دوران ریاست بر دولت نیز همواره فردی غیر قابل پیشبینی بود. از این رو تشخیص شخصیت و منش او چندان دشوار به نظر نمیرسد. اینکه رهبر جمهوری اسلامی که خود را صاحب جان و مال و حتی آراء مردم ایران میداند چرا در سال ۱۳۸۸ چنین هزینه سنگینی را به مردم ایران تحمیل کرد سوالی است که باید آیت الله خامنه ای پاسخگوی آن باشد. آن هم برای فردی که امروز منتظر مرگ او و فروپاشی نظام مورد علاقه او است.
ی «فرزند ناخلف»
زیتون ـ یلدا امیری: نطفهای که از سالها پیش در درون حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بسته شد، با حمایت مستقیم آیتالله خامنهای کودکی و نوجوانی را پشت سر نهاده و در ماه های اخیر و با نزدیکی به انتخابات ریاست جمهوری علنیتر از همیشه در قامت جوانی با قدرت بی حد و حصر در حال خودنمایی است.
سپاه پاسداران، سازمانی نظامی بود که در نخستین روزهای پس از انقلاب ایران تشکیل شد. آیتالله خمینی در ۲ اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی دستوری به شورای انقلاب اسلامی رسما تاسیس این نهاد را اعلام کرد. از همان ابتدا سپاه نهادی نظامی و بازوی مسلح برای پاسداری از «نظام جمهوری اسلامی» معرفی شد و حتی نام ایران در آرم این نیروی نظامی تشکیل شده در مرزهای جغرافیایی ایران، وجود ندارد.
آیت الله خمینی با دخالت نیروهای نظامی در اموری غیر از مسائل نظامی مخالف بود و دخالتهای گاه و بیگاه نظامیان در سیاست را نهی میکرد اما پس از پایان جنگ ایران و عراق و در واقع پس از مرگ او و آغاز رهبری علی خامنهای سپاه ابتدا به سرعت وارد فعالیتهای سیاسی و بعدها اقتصادی شد، تا آنجا که به نهادی بزرگ و موازی دولت تبدیل شد و آن را «دولت در سایه» نامیدند، دولتی که امروز قدرت و نفوذی فراتر از دولت رسمی در ایران دارد.
نخستین تقابل علنی دولت در سایه با دولت سید محمد خاتمی بود. سپاه با استفاده از نیروی نظامی جلوی افتتاح فرودگاه امام را با مشارکت شرکت تاو در روز افتتاح آن در سال ۸۳ گرفت. احمد خرم، وزیر وقت راه و ترابری، در جلسه استیضاح خود اعلام کرد که سپاه پاسداران با مستقر کردن سه لنکروز مسلح در باند فرودگاه مانع فرود اولین پرواز خارجی شده و یک میگ ۲۹ نیز به این هواپیما اخطار داده بود.
مخوفترین اقدامات این دولت در سایه در داخل ایران به جز کار اطلاعاتی، محوریت و عاملیت در سرکوب خونین اعتراضات سال های ۱۳۷۸، ۱۳۸۸، ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ بود.
حزب «آقا»
سپاه را میتوان حزب آیتالله خامنهای دانست او با برجسته کردن و دادن اختیارات تام به این نهاد، در طی این سالها نیروهایی که رویکردی تعاملی در سیاست داخلی و خارجی داشتند را به حاشیه راند حال با اعلام کاندیداتوری تعداد زیادی از فرماندهان سپاهی در انتخابات ریاست جمهور ۱۴۰۰ به نظر میرسد پروسه انتقال قدرت اجرایی به دولت در سایه هم آغاز شده است.
رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۸ در دیدار با مجمع عالی فرماندهان سپاه گفت که من از شما صد درصد راضیام. او خطاب به فرماندهان سپاه، با اشاره به مسائلی چون سیاست بینالمللی، امور فرهنگی، امور اقتصادی و سازندگی، امور اجتماعی و دیگر عرصههای فعالیت در ایران، گفت که به این میزان حضور آنها قانع نیست، از آنها خواست تا حضور و نفوذ خود را بیش از گذشته گسترش دهند و به ده و یا حتی صد برابر وضعیت فعلی برسانند.
اما سپاه در سال ۱۳۹۹ همانگونه که رهبر جمهوری اسلامی توصیه کرده بود در تمامی عرصهها فعالیت داشته از امور «علمی» گرفته تا اقتصاد و سیاست، فعالیتهایی که بسیاری از آنها امنیت ملی را به خطر انداخته، به شکست منجرشده یا به مضحکه در میان مردم تبدیل شده است.
از ضد عفونی پیادهروها تا دستگاه کرونایاب
رهبر جمهوری اسلامی روز ۲۲ اسفند ۱۳۹۸ از کرونا به عنوان یک «حمله بیولوژیک» نام برد و با صدور فرمانی خواستار اقدامات نیروهای مسلح برای مقابله با این بیماری و همچنین آمادگی آنها برای «دفاع بیولوژیک» شد. او حتی در سخنرانی نوروزی ۳ فروردین آمریکا را متهم به ساخت ویروس کرد و گفت که یک بخش از این ویروس مخصوص ایران تولید شده است.
سپاه پاسداران به دنبال این فرمان خامنه ای «رزمایش دفاع بیولوژیک» را از همان روزهای نخست فروردین در شهرهای مختلف ایران آغاز کردند و میلیونها لیتر مواد ضد عفونی را با پمپ های قوی به سطح خیابان ها، پیاده روها، خودروها و در و دیوار معابر پاشید. سازمان جهانی بهداشت به فاصله اندکی اعلام کرد پاشیدن مواد ضدعفونی در محیطهای مختلف مانند کلینیکها، مغازهها، دفاتر، فضای باز و خانه را صحیح نمیداند. خیابانها و پیادهروها محل ذخیره ویروس نیستند. در عین حال که بعید است مواد ضدعفونی کننده بر سطوحی که صاف نیستند مدت طولانی اثر کنند.
«مستعان ۱۱۰» یا همان «دستگاه کشف ویروس کرونا در شعاع صد متری و تنها در پنج ثانیه» که توسط سپاه ساخته شده بود روز ۲۷ فروردین رونمایی شد و با تبلیغات فراوان در صدا و سیما به نمایش گذاشته شد. دستگاهی که هزینه ساخت آن هشتصد میلیون تومان اعلام شد اما پس از آن دیگر کسی خبری از این اختراع سپاه نشنید.
حسین سلامی فرمانده کل سپاه در در این مورد گفت: « دستگاه نیاز به گرفتن خون ندارد و قابلیت تشخیص سطوح و انسان های الوده را دارد و آزمایش آن در بیمارستانهای مختلف صورت گرفته و تا ۸۰ درصد عملکرد آن مثبت بوده است. این دستگاه یک پدیده علمی و فناوری نوظهور و منحصر به فردی است که پس از شیوع ویروس کرونا در کشور توسط بخشی از بسیجیان دانشمند و با اخلاص توسعه پیدا کرده است»
اما فعالیتهای سپاه در فروردین ۱۳۹۹ تنها محدود به دخالتهای بیمورد و غلط در حوزه سلامت نبود. ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که روز ۲۷ فروردین یازده قایق نیروی دریایی سپاه چند بار به ناو لوئیس بی پولر، ناوشکن پال همیلتون و چند ناوچه دیگر نزدیک شدهاند و با انجام مانورهای خطرناک با سرعت زیاد از جلو و عقب کشتیهای آمریکایی رد شدهاند. بر اساس این اطلاعیه قایقهای سپاه بعد از یک ساعت به تماس رادیویی آنها پاسخ داده و از کشتیها دور شدهاند.
این اقدام نمایشی سپاه به تنشی سیاسی تبدیل شد. ارتش آمریکا اقدام قایقهای سپاه را تحریکآمیز خواند و مایک پمپئو، وزیر امور خارجه وقت این کشور گفت ایالات متحده در حال بررسی نحوه پاسخ گویی به حادثه اخیر در خلیج فارس است. البته نیروی دریایی سپاه پاسداران روایت آمریکا را «هالیوودی» خوانده و هشدار داد که نیروهای سپاه هرگونه خطای محاسباتی آنان را قاطعانه پاسخ خواهند داد.
از پرتاب ماهواره تا تولید خودرو
بالا بردن تنشها میان جمهوری اسلامی و دیگر کشورها، از کشورهای همسایه گرفته تا غرب به وظیفهای برای سپاه تبدیل شده است، سپاه تنشآفرینی میکند غرب و خصوصا آمریکا هشدار میدهند و تهدید میکند و آیتالله خامنهای در سخنرانیهای خود تهدیدها را دشمنی و ناچیز میخواند.
رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران روز ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ اعلام کردند که ماهواره نور به عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی از ماهواره بر ۲ مرحله ای قاصد از کویر مرکزی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفته است.
این اقدام درست در زمانی صورت گرفت که تنشهای بسیاری میان جمهوری اسلامی و غرب به خصوص آمریکا وجود داشت. وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون اعلام کردند که ایران پرتاب این ماهوارهها را به عنوان پوششی برای پیشبرد برنامه توسعه موشکهای بالستیک استفاده میکند و ناقض قطعنامه شورای امنیت در مورد برنامه هسته ای ایران است. دو کشور اروپایی آلمان و فرانسه نیز اقدام ایران را محکوم کرده و نسبت به آن ابراز نگرانی کردند و برنامه موشکی ایران را نگران کننده خواندند.
مشخصا پرتاب این ماهواره نظامی برخلاف سیاست های رسمی دولت حسن روحانی بود. دولت اصرار داشت که فعالیتهای فضایی ایران غیر نظامی است و با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مغایرتی ندارد. اما سپاه پاسداران با این اقدام عملا دولت را دور زد.
البته جی ریموند، رییس فرماندهی فضایی آمریکا٬ گفت که آنچه ایران به عنوان نخستین ماهواره نظامی خود در فضا معرفی میکند در واقع یک وبکم معلق است و تهدیدی به شمار نمیرود. او در توییتر نوشت: «ایران مدعی است که این ماهواره توانایی گرفتن تصاویر را دارد اما در واقع این یک دوربین فیلمبرداری است که توانایی جمع آوری و مخابره اطلاعات را ندارد.» اما مشخص نیست سپاه برای فرستادن یک دوربین به فضا چقدر هزینه صرف کرده است.
آیتالله خامنهای روز ۱۷ اردیبهشت گفت: «آن ذهن و فکری که میتواند ماهواره را تولید کند، میتواند خودرو با مصرف پنج لیتر بنزین در یکصد کیلومتر هم تولید کند».
همین سخنان بهانهای شد که سپاه وارد صنعت خودرو سازی شود. امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه روز ۲۰ خرداد از تشکیل یک کمیته مشترک بین سپاه و وزارت صنعت برای ورود این نهاد نظامی به حوزه خودرو خبر داد. او هدف از این کار را انتقال تجربیات و اطلاعات سپاه در حوزه تحقیقات به خودروسازان اعلام کرد. حسین مدرس خیابانی، سرپرست وزارت صنعت، هم گفت از فناوریها و امکانات در حوزه موشکی که مرتبط با صنایع خودرو است، استفاده میکنیم.
اگر چه مجلس شورای اسلامی روز ۳۰ اردیبهشت در گزارش تحقیق و تفحص خود از دو شرکت خودروسازی «ایران خودرو» و «سایپا» اعلام کرد که دخالت نهادهای امنیتی در این شرکتها باعث افزایش فساد و زیاندهی آنها شده است اما مشخص نیست چرا با وجود هشدار مجلس درباره فعالیت نهادهای امنیتی در صنعت خودروسازی، اکنون نهادهای نظامی وارد این حوزه شدهاند.
سپاه پاسداران میگوید تنها در دوران تحریم میخواهد به صنعت ۱۵ میلیارد دلاری خودروسازی کمک کند. اما سپاه تا کنون به حوزه ای وارد نشده که پس از آن خارج شده باشد، آن هم صنعت پر سودی چون تولید خودرو، به نظر می رسد این دولت است که باید به تدریج از این صنعت خارج شود.
انتصاب سردار سرکوب از اول تابستان
سال ۱۳۹۹ بدترین سال در اقتصاد ایران بود، هیولای تورم پا بر گلوی مردم نهاد و هرروز بیش از پیش فشار خود را افزایش داد. طبیعتا اولین هراس جمهوری اسلامی در چنین شرایطی احتمال وقوع اعتراضات بوده و هست اعتراضاتی که واکنش حکومت در مقابل آن نه اقناع مردم بلکه سرکوب محض است و البته متولی اصلی سرکوب در کشور نهادی جز سپاه پاسداران نیست.
سردار حسین نجات که سابقهای طولانی در سرکوب معترضان ایرانی از تیر ۷۸ گرفته تا ۸۸ دارد، روز اول تیر ۱۳۹۹ به عنوان جانشین قرارگاه ثارالله، امنیتیترین بخش سپاه منصوب شد. قرارگاه ثارالله مهمترین بخش سپاه پاسداران است و ماموریت دفاع از مراکز و نهادهای حساس در تهران و مدیریت امنیت پایتخت و دیگر شهرهای استان تهران در برابر شورش مردم و اعتراضات فراگیر ضدحکومتی یا تهدید نظامی علیه حکومت بر عهده این قرارگاه است.
وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی و تمامی وزارتخانههای دولت هم در شرایط بحران تحت کنترل عملیاتی این قرارگاه قرار میگیرند. گفته میشود که در جریان اعتراضهای خرداد ۱۳۸۸ به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، قرارگاه ثارالله در کنترل و مهار اعتراضها نقش اصلی را برعهده داشته است. به نظر می رسد برآورد جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۹ وقوع اعتراضاتی به بزرگی ۱۳۸۸ بوده که فردی چون سردار نجات را در قرارگاه ثار الله منصوب کرده است.
محمدحسین زیبایینژاد با نام مستعار حسین نجات که در فاصله سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۹ فرمانده سپاه حفاظت ولیامر، در سرکوب مردم در اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ نقش داشت و پس از اعتراضات ترفیع گرفت. بخشی از سابقه نجات هم در کتاب «جمهوری اسلامی ایران: از بازرگان تا روحانی» صفحه ۲۶۲ نوشته فریدون قاسمی آمده است: «در جریان حمله به کوی دانشگاه کسانی مانند سردار حسین نجات فرمانده سپاه ولی امر به همراه سردار محمد رضا نقدی، سردار محمد باقر ذوالقدر و دیگران طرح سرکوب دانشجویان و حتی عزل سید محمد خاتمی رئیس جمهور وقت را ریخته بودند.»
تنها یک روز پس از انتصاب نجات، در روز ۲ تیر ۱۳۹۹، علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه اعلام کرد که تا پایان امسال حضور در آبهای دوردست و ایجاد پایگاه دائمی در اقیانوس هند در دستور کار سپاه قرار گرفته است. او اعلام کرد این برنامه با دستور آیتالله علی خامنهای و با هدف تحقق ظرفیتهای نیروی دریایی اجرا میشود. اگر چه او هدف از این اقدام را مقابله با مزاحمت از سوی دزدان دریایی و بعضی از شناورهای بیگانه برای ماهیگیران و لنجداران ایرانی در آبهای دریای عمان و در دهانه اقیانوس هند اعلام کرد، اما اقداماتی از این دست را تنها میتوان ادامه تلاش جمهوری اسلامی در راستای گسترش نفوذ منطقهای و فرامنطقهای دانست. همانگونه که آیتالله خامنهای نیز درباره تعقیب دشمنان خارج از محدودههای فعلی سخن گفته بود. موضوعی که حساسیتهای جهانی بسیاری به دنبال دارد.
تنگسیری ۱۶ تیر ماه نیز در مصاحبه با صبح صادق، نشریه رسمی سپاه از وجود شهرهای زیرزمینی شناوری و موشکی ساحل به دریا، در خلیج فارس خبر داد. فرمانده نیروی دریایی سپاه در سخنانی تحریک آمیز خطاب به آمریکا گفت ایران ورود و خروج ناوها را در همه خلیج فارس و دریای عمان زیر نظر دارند: «ما کابوس شما هستیم.»
رزمایش ماکتی و «به باد دادن کرک و پشم آمریکاییها»
نیروی دریایی و نیروی هوافضای سپاه روز ۷ مرداد ۱۳۹۹ رزمایش «پیامبر اعظم ۱۴» را در آبهای خلیج فارس و غرب تنگه هرمز آغاز کردند. در روز اول این مانور ماکت یک ناو هواپیمابر آمریکایی هدف شلیک موشک قرار گرفت. این مانور همزمان با اوج تنش میان ایران و آمریکا و تلاشهای ایالات متحده برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران انجام شد. ربکا رباریچ، سخنگوی ناوگان پنجم ایالات متحده با اشاره به هدف گرفتن ماکت یک ناو آمریکایی در این رزمایش گفت که مانورهای تهاجمی ایران با هدف ایجاد رعب و وحشت و نمایش قلدرمابی انجام میشود.
در روز دوم این مانور سپاه پاسداران اعلام کرد در جریان یک رزمایش نظامی، دو موشک بالستیک را با موفقیت از اعماق زمین به صورت کاملا استتار شده شلیک و آزمایش کرده است. خبرگزاری صدا و سیما تصاویر شلیک این موشکها را منتشر کرد. این در حالی است که ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، سنتکام، از آزمایش موشکهای بالستیک در خلیج فارس بهشدت انتقاد کرد. بیل اربن سخنگوی سنتکام پرتاب موشکهای ایرانی در جریان این رزمایش را در منطقهای که محل تردد متراکم کشتیهاست، غیرمسئولانه عنوان کرد.
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران مدعی شد که نکته قابل توجه رزمایش پیامبر اعظم ۱۴، رصد منطقه عمومی رزمایش با استفاده از تصاویر ارسالی توسط ماهواره نور بود که حاکی از فعالیت مستمر و مداوم این ماهواره در حدود یکصدمین روز از پرتاب و قرار گرفتن آن در مدار زمین است.
در این میان، تیر و مرداد ۱۳۹۹ روزهای سختی برای یکی از ضعیفترین اقشار جامعه ایران یعنی کولبران بود. وبسایت ههنگاو، که اخبار حقوق بشر کردستان را منتشر می کند، در گزارشی نوشت که در اوایل تیر تا اوایل مرداد دستکم ۲۰ کولبر و کاسبکار در مرزهای کردستان کشتە و زخمی شدەاند کە ۸۰ درصد این موارد با شلیک مستقیم نیروهای سپاه پاسداران و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی رخ داده است. کاربران ایرانی هشتگ #کولبر_نکشید را به هشتگ اول ایران در توئیتر تبدیل کردند. اما سپاه که مدعی ایجاد آبادانی در ایران است به جای حل معضلات شغلی در این مناطق به انهدام ماکت های آمریکایی و کشتن کولبرها مشغول است.
سپاه در راستای اقدامات منطقه ای خود روز ۲۲ شهریور، در بیانیهای عادیسازی روابط بحرین و اسرائیل را محکوم کرده و به بحرین هشدار داد که به خاطر این اقدام پاسخهای درخور را دریافت خواهد کرد و تهدید کرده است که بحرین منتظر انتقام سخت کسانی که مجاهدان قدس نامیده، باشد.
محمد یزدی، فرمانده سپاه تهران ۲۵ شهریور ماه از اقدام دیگری در جهت کنترل مردم خبر داد، او از تشکیل تیمهای ضربت با استفاده از ظرفیت بسیج در محلههای مختلف تهران خبر داد. یزدی گفت که تیمهای ضربت قرار است مبارزه با «اراذل و اوباش» را در دستور کار قرار دهند، اما بسیاری سخنان یزدی را «اسم رمز سرکوب» نامیدند. برخی کاربران در فضای مجازی هدف از تشکیل این گروه ضربت را سرکوب معترضان دانسته و نوشتند که برخورد با اراذل و اوباش بهانه است.
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه روز ۲۹ شهریور و ماهها پس از ترور قاسم سلیمانی در سخنانی خطاب به رئیس جمهور آمریکا گفت که وعده انتقام ما از شهادت سردار سلیمانی قطعی، جدی و کاملا واقعی است. او افزود «اگر تار مویی از سر یک ایرانی کم شود، کرک و پشم شما را به باد میدهیم. این تهدیدها جدی است و ما جنگ لفظی نمیکنیم و همه چیز را به میدان عمل واگذار میکنیم.»
ترور با کمک هوش مصنوعی
«محسن فخریزاده مهابادی»، چهره ارشد در برنامه هستهای ایران که بسیاری او را مردی مرموز نامیدهاند، روز ۷ آذر در منطقه آبسرد دماوند در نزدیکی تهران ترور شد. آنچه در میان قابل توجه بود روایت های متعدد و متناقضی بود که عموما توسط سرداران سپاه در مورد مرگ او بیان شد. یکی از عجیب ترین روایت ها توسط علی فدوی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران بیان شد او گفت که در ترور محسن فخریزاده، برای تشخیص او از میان همراهانش از فناوری هوش مصنوعی استفاده شده و هیچ مهاجمی در محل حادثه نبوده و همه چیز به صورت خودکار انجام شده است.
سپاه پاسداران روز ۱۷ دی ۱۳۹۹ در سالگرد ساقط کردن هواپیمای اوکراینی با شلیک دو موشک از این اقدام خود سلب مسئولیت کرد و با انتشار بیانیهای مسئولیت هدف قراردادن این هواپیما را بر عهده آمریکا دانست و اعلام کرد این اتفاق تلخ در پی ماجراجوییهای ضدانسانی و اقدامات تروریستی امریکا در منطقه به وقوع پیوست.
این در حالی است که خانواده های قربانیان این حادثه تلخ جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران را مسئول این اتفاق میدانند و بیش از یک سال است منتظر برگزاری دادگاه عادلانه برای رسیدگی به پرونده شلیک دو موشک سپاه به هواپیمای مسافری هستند.
چهارشنبه ۲۴ دی ماه، سخنگوی کمیسیون امور داخلی مجلس شورای اسلامی گفت که مجلس در حال بررسی طرحی است که بر مبنای آن سازمان اطلاعات سپاه به مراجع استعلامی نامزدهای شورای شهر اضافه میشود. انتخابات شوراهای شهر و روستا تنها انتخابات ایران است که بدون نظارت استصوابی شورای نگهبان برگزار می شود و حالا با این طرح سپاه سنگر جدیدی در سیاست ایران به نام خود فتح خواهد کرد.
سپاه ۲۶ دی ماه رزمایش دیگری با عنوان «پیامبر اعظم» برگزار کرد و اعلام کرد که در اولین مرحله اقدام به تست و شلیک انبوه نسل جدید موشکهای بالستیک زمین به زمین کرده است. در این رزمایش که در منطقه عمومی کویر مرکزی ایران برگزار شد، بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، موشکهایی که به سرجنگی جداشونده و قابلیت هدایت در خارج از جو و نیز قدرت اخلال و عبور از سپر موشکی دشمن مجهز بودند، آزمایش و شلیک شدهاند. این رزمایش در حالی انجام شد که بحث درباره آینده برنامه موشکی ایران، یک موضوع مورد توجه در حاشیه آینده روابط بین دولت بایدن و جمهوری اسلامی ایران بوده است.
همکاری اطلاعاتی با روسیه و شهر موشکی
حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه روز ۲۲ بهمن اعلام کرد که دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی برای تأمین امنیت داخلی و منطقهای همکاری خوبی با سرویسهای همراه منطقهای و بینالمللی دارد. او علاوه بر این هشدار داد که نیروهای امنیتی ایران برای مقابله با آنچه او شبکهها و عناصر نفوذی خوانده است شدت عمل به خرج میدهند. او مشخص نکرده که جمهوری اسلامی با کدام کشورها همکاری اطلاعاتی دارد. اما ۷ بهمن ماه در سفر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه، جمهوری اسلامی و روسیه توافقنامه همکاری در زمینه امنیت اطلاعات امضا کردند.
در مراسم سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، ۲۲ بهمن امسال و همزمان با اظهارات مقامات آمریکایی در مورد تلاش برای محدود کردن برنامههای موشکی جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران موشکهای بالستیک ذوالفقار بصیر، دزفول و قیام خود را به نمایش گذاشت. اقدامی در راستای قدرت نمایی در مقابل غرب و افزایش تنش ها.
غلامحسین غیبپرور جانشین فرمانده کل سپاه در قرارگاه مرکزی امنیتی امام علی روز ۲۸ بهمن با نقل قولی از آیت الله خامنه ای مبنی بر اینکه من امنیت را از سپاه میخواهم گفت که در حال حاضر سپاه جدیتر از گذشته به مسائل مختلف امنیتی ورود کرده است، چرا که دشمن از هر روزنهای برای به هم ریختن اوضاع داخلی کشور استفاده میکند. اینگونه با چراغ سبز رهبر جمهوری اسلامی حوزه دخالت سپاه در مسائل امنیتی بیش از پیش افزایش یافت.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی روز ۲۴ اسفند تصاویری از پایگاه جدید سپاه منتشر کرد که مجهز به موشکهای کروز و بالستیک و تجهیزات جنگ الکترونیک بود. در این گزارش این پایگاه شهر موشکی توصیف شد. علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: «با ورود این تجهیزات به سازمان نیروی دریایی سپاه و جنگال قادر خواهیم بود سیگنالهایی از دشمن حتی سیگنالهای خاموش و ارتباطات داخلی دشمن را دریافت کنیم».
جمهوری اسلامی می گوید که برنامه موشکی را برای دفاع از ایران دنبال می کند اما قدرتهای غربی و تعداد زیادی از کشورهای منطقه برنامههای موشکی و هستهای ایران را مکمل یکدیگر میدانند و معتقدند که مغایر قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است چرا که جمهوری اسلامی ایران تنها حکومت فاقد سلاح هستهای است که موشکهایی با برد دو هزار کیلومتر ساخته است.
اما مهمترین اقدام سپاه را در سال ۱۳۹۹ می توان معرفی نامزد های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دانست. تا همین جای کار نیز محمد باقر قالیباف که سابقه ای طولانی در سپاه دارد ریاست قوه مقننه کشور را در دست گرفته است ظاهرا دولت سایه قصد دارد از سایه خارج شود و پس از خرداد ۱۴۰۰ رسما تصدی امور را در جمهوری اسلامی در دست بگیرد. اینگونه مساله دوگانگی حاکمیت در ایران برطرف خواهد شد اما رفع این دوگانگی می تواند تبعات بسیاری برای ایران و مردم این کشور دارد، اگر دولت های غیرنظامی تا کنون اندک تلاشی برای استقلال دولت از نظامیان می کردند دولت نظامی همسو با همقطارانش پیش خواهد رفت. دولت احمدی نژاد و خسارات هایی که به ایران وارد کرد تنها مورد حمایت و در همکاری با نظامیان بود. اما اکنون باید منتظر رئیس جمهوری بود که بخش عمده زندگی خود را در پادگان ها سپری کرده و یکی از مهمترین کلید واژه هایش «بله قربان» است؛ این همان چیزی است که آیتالله خامنه ای میخواهد.