خبرگزاری هرانا – آنچه درپی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.
خلاصه آنچه گذشت:
اخبار نقض حقوق بشر در اردیبهشت ۱۴۰۰ با قریب به ۱۰ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استانهای مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آنها به احراز رسیده است
اعدام
اردیبهشت ماه با قریب به ۱۰ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره میتوان به اجرای حکم اعدام بهزاد عدل، در زندان عادل آباد شیراز که پیشتر از بابت اتهام «زنای به عنف» به ۳ بار اعدام محکوم شده بود، اشاره کرد.
در ماه سپری شده، حکم اعدام جمال محمدی در زندان ایلام، علی‌مراد زبیعی در زندان قزوین و مهران نارویی در زندان دستگرد اصفهان به اجرا درآمد.
به علاوه، سید صدرالله فاضلی زارع و یوسف مهراد دو زندانی در زندان اراک، در یک پرونده مشترک توسط شعبه اول دادگاه کیفری یک این شهر از بابت اتهام «سب نبی» به اعدام محکوم شدند.
بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند.
آزادی اندیشه و بیان
در اردیبهشت ماه، بسان گذشته بازداشت متهمان بصورت متعدد گزارش شد که از میان این گزارشات میتوان به بازداشت لطیف ایزدی، در گنبدکاووس، منوچهر بختیاری، مدیر یک گروه تلگرامی، ۸ تن از هواداران عرفان حلقه در همدان، چهار شهروند در آبادان و یک شهروند در شهرستان گرمه اشاره کرد.
در ماه سپری شده محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت اکبر شب زنده دار، کبری محمدی، حنیف شب زنده دار و سعید شب زنده دار، چهار عضو یک خانواده در کاشان، مجموعا به ۳۴ سال حبس و ۶ سال تبعید، محمدهادی عرفانیان کاسب، وکیل دادگستری به ۹۵ روز حبس، امین ماسوری، نویسنده، پژوهشگر و ایده‌پرداز هنر به ۹ ماه حبس تعزیری و پرداخت ۶ میلیون تومان جزای نقدی، نازنین زاغری رتکلیف، شهروند ایرانی بریتانیایی در پرونده جدیدش به یک سال حبس تعزیری و یک سال ممنوع الخروجی و ارسطو ملارحیمی به سه سال و سه ماه حبس اشاره کرد.
طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهل‌انگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی می‌شود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.
از این قرار، امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی برای سومین بار پس از نقض حکم اعدام، به دادگاه انقلاب تهران، فرزانه انصاری فر و زینب علی پور به دادسرای عمومی و انقلاب بهبهان، مجید خادمی و مهران قره باغی به دادگاه انقلاب ماهشهر و محمد حسینی اجدادی جهت اجرای حکم به شعبه اجرای احکام دادگاه کیفری دو تهران احضار شدند.
همچنین، اکبر قلیزاده (یاشار تبریزی)، فعال مدنی و رضا عباسی زندانی سیاسی جهت تحمل حبس، به ترتیب به زندان های تهران بزرگ و ارومیه راهی شدند.
به علاوه، ناهید تقوی، سمیه کارگر، بهاره سلیمانی، نازنین محمدنژاد، مهران رئوف و الهام صمیمی در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران و یاسین قاسمی بجد در دادگاه کیفری دو زاهدان محاکمه شدند.
زندان
در اردیبهشت ماه، امیر رضایی زندانی محبوس در زندان ارومیه به دنبال ضرب و شتم توسط ماموران گارد زندان و به دلیل وارد آمدن ضربه به سر، جان خود را از دست داد.
در این ماه، سعید افکاری، برادر وحید و حبیب افکاری، زندانیان سیاسی زندان عادل آباد شیراز از برگزاری جلسه بازپرسی در ارتباط با شکایت برادران افکاری از بابت ضرب و شتم، نگهداری بلند مدت در سلول انفرادی و همچنین تهدید به قتل توسط دو تن از مقامات خبر داده است. آقای افکاری در یادداشتی در حساب شخصی خود برگزاری این جلسه را «صوری» خوانده و نوشته است: “در پی شکایت برادرانم از بابت انفرادی، ضرب و شتم و همچنین تهدید به قتل توسط دو تن از مقامات عالی رتبه ج.ا؛ پس از ۲۲۸ روز، یک جلسه بازپرسی صوری فقط با حضور وحید تشکیل شد. بازپرس اجازه دسترسی به پرونده، فیلم ضرب و شتم، گزارش پزشکی قانونی از صدمات را نمی‌دهد و همچنین انفرادی هنوز ادامه دارد”.
در ماهی که گذشت، فرزین رضایی روشن و شکیلا منفرد زندانیان سیاسی، به ترتیب به زندان های رجایی شهر کرج و قرچک ورامین تبعید شدند. لازم به ذکر است طی روزهای اخیر آقای رضایی روشن، که در یکی از سلول های انفرادی زندان رجایی شهر محبوس بود، به بیمارستان روانپزشکی امین آباد منتقل شد.
گفتنی است، عبدالرسول مرتضوی، زندانی سیاسی کماکان در یکی از سلول‌های انفرادی بند قرنطینه زندان رجایی شهر کرج نگهداری می‌شود. آقای مرتضوی، هفته نخست فروردین‌ماه امسال از زندان اوین به زندان رجایی شهر کرج تبعید شد، با این وجود از زمان انتقال تاکنون پای مصنوعی این مجروح جنگی ایران و عراق در اختیار او قرار داده نشده بود. این زندانی که هم اکنون از حق تماس تلفنی نیز محروم است در تاریخ ۳۱ فروردین‌ماه به بهانه تحویل دادن پای مصنوعی به قرنطینه منتقل شده بود.
به جز این، روز چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت ماه، رضا طالشیان جلودارزاده، روزنامه نگار محبوس در زندان تهران بزرگ در هشتمین روز اعتصاب غذا به قرنطینه این زندان منتقل شد. انتقال این زندانی سیاسی به قرنطینه به دنبال مخالفت وی با پایان دادن به اعتصاب غذا صورت گرفته است.
به علاوه، حمزه بیلرانی شهروند بازداشتی اهل زاهدان با گذشت بیش از ۱۲ ماه از زمان دستگیری کماکان به صورت بلاتکلیف در زندان این شهر بسر می‌برد. طی مدت زمان مذکور به خانواده این شهروند اجازه ملاقات و تماس تلفنی داده نشده است.
در ضمن، اسماعیل گرامی، فعال کارگری با گذشت چندین روز از زمان بازداشت کماکان در زندان تهران بزرگ به سر می برد. خانم روح زاد همسر این فعال کارگری ۶۷ ساله ضمن ابراز نگرانی از وضعیت سلامتی همسرش از عدم پذیرش قرار وثیقه تعیین شده در دادسرای اوین خبر داده است.
همچنین، علیرغم سپری شدن چندین هفته از بازداشت وحید دانا و سعید عابدی، دو شهروند بهائی در شیراز، این شهروندان کماکان به صورت بلاتکلیف در بازداشتگاه اداره اطلاعات موسوم به پلاک ۱۰۰ بسر می برند. تداوم بازداشت این شهروندان در حالی است که وحید دانا، دارای نوع حادی از عارضه مزمن فشار خون بوده و پیش از بازداشت نیز به دلیل بروز نشانه های آنژین قلبی تحت نظر پزشک متخصص بوده است. به گفته یک منبع نزدیک به خانواده آقای دانا، مشکلات قلبی این شهروند در سال ۹۳ و در زمان بازداشت پیشین بروز پیدا کرده است. عدم پاسخدهی مسئولان در خصوص وضعیت این دو شهروند بهائی و تداوم بازداشت آنان در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا در این شهر باعث افزایش نگرانی خانواده آنان شده است.
لازم به ذکر است، محمد ایران نژاد، شهروند ساکن تهران در زندان اوین، با گذشت حدود ۳ ماه از زمان دستگیری کماکان بصورت بلاتکلیف در بازداشت به سر می برد.
علاوه بر این، جمال یوسفی و حسین ابراهیم حمزه دو شهروند بازداشتی، پس از گذشت حدود ۲۵ ماه از زمان بازداشت، همچنان بصورت بلاتکلیف در زندان مهاباد به سر می برند.
برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌شان دست به اعتصاب غذا می‌زنند.
در اردیبهشت ماه، صبا کردافشاری، فعال مدنی محبوس در زندان قرچک ورامین و رضا طالشیان جلودارزاده، روزنامه نگار محبوس در زندان تهران بزرگ در اعتصاب غذا بسر بردند.
در ماه سپری شده، روز شنبه ۲۵ اردیبهشت‌ماه، دستکم ۳ زندانی در زندان عادل آباد شیراز جهت اجرای حکم به سلول انفرادی منتقل شدند.
حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهمترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود.
از این قرار، صبا کردافشاری، فعال مدنی محبوس در زندان قرچک ورامین، وحید دانا در بازداشتگاه اداره اطلاعات موسوم به پلاک ۱۰۰ و رضا طالشیان جلودارزاده، روزنامه نگار محبوس در زندان تهران بزرگ از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.
با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان عقیدتی و سیاسی از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است، که از مهمترین آنها میتوان به کوروش باقری در زندان تهران بزرگ و عبدالرسول مرتضوی در زندان رجایی شهر کرج اشاره کرد.
گفتنی است، سیروس مولودی در یکی از بازداشتگاه های امنیتی شیراز، داریوش خالدیان و محسن سعیدی در یکی از بازداشتگاه های امنیتی سنندج، با گذشت چندین روز از زمان بازداشت، از ملاقات با خانواده و دسترسی به وکیل محروم هستند.
اقلیت های ملی و مذهبی
اتنیک ها در اردیبهشت ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشت‌ها و احضارها بودند.
در ماه سپری شده، کژوان فیضی، فواد فیضی، شیرکو سهرابی و آکو چاوگی در مریوان، مرتضی محمدی، کیوان الیاسی، رضا رضایی، قانع خاطری و محسن حسین‌پناهی در سنندج بازداشت شدند.
لازم به ذکر است، میثم جولانی و علی خیرجو، فعالین ترک (آذربایجانی) مجموعا به ۸ ماه حبس تعزیری و ۴۰ ضربه شلاق و روزبه پیری، فعال ترک (آذربایجانی) به پرداخت ۵ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شدند.
همچنین، ۱۲ تن از فعالین ترک (آذربایجانی) به شعبه ۱۰ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب اردبیل، بابک کیومرثی و سعید سلطانی فعالان ترک (آذربایجانی) به شعبه ۳ دادگاه انقلاب تبریز احضار شدند.
گفتنی است، حمید منافی نادارلی، فعال ترک (آذربایجانی)، روز شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه، به صورت مشروط از زندان اوین آزاد شد. آقای منافی نادارلی همزمان با آزادی، جهت اجرای حکم ۲ سال تبعید به شهرستان ازنا احضار شده است.
به علاوه، روز چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت، جلسه رسیدگی به اتهامات روزبه پیری، فعال ترک (آذربایجانی)، در شعبه ۱۰۳ دادگاه کیفری دو تبریز برگزار شد.
اعمال فشار و تهدید اقلیت‌های مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.
در ماهی که سپری شد، شورانگیز بهامین، رویا آزاد خوش، مریم خورسندی، سارا شکیب، فیروزه راستی نژاد، ساناز راسته، آزیتا رضوانی، مژگان پورشفیع، نسرین خادمی، نوشین همت، وحید دانا و سعید عابدی بازداشت شدند.
به علاوه، آتسا احمدآئی شهروند بهائی به ۸ سال حبس و حامد عاشوری نوکیش مسیحی به ۱۰ ماه حبس محکوم شدند.
علاوه بر این، از روز یکشنبه ۵ اردیبهشت تا روزسه‌شنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه، منازل دستکم ۲۹ شهروند بهائی توسط نیروهای امنیتی تفتیش و بسیاری از لوازم شخصی این شهروندان ضبط شده است.
همچنین، جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات کیانا شعاعی، شهروند بهائی ساکن شیراز، صبح روز شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در دادگاه انقلاب شیراز برگزار شد.
از طرفی، رضا زعیمی، نوکیش مسیحی و معین محمدی، شهروند بهائی جهت تحمل دوران محکومیت خود احضار شدند.
لازم به ذکر است، روز سه شنبه ۱۴ اردیبهشت ماه، همزمان با آغاز موج جدید فشارهای امنیتی و قضایی بر شهروندان بهائی در شهرهای مختلف کشور، صدا و سیمای جمهوری اسلامی در یک برنامه تلویزیونی که با حضور مهمانان برنامه پخش شده است اقدام به نفرت پراکنی و طرح مطالبی علیه پیروان این آیین کرده و در قالب یک تریبون یک طرفه، عقاید و باورهای مذهبی این جامعه را دستمایه هجمه کرد. این برنامه که مصداق عینی نفرت پراکنی علیه پیروان یک آیین محسوب می شود اقدام دیگری از سوی حکومت ایران است که در چهار دهه گذشته بصورت روزمره و سیستماتیک حق شهروندی و انسانی پیروان این آیین را نقض کرده است.
گفتنی است، در ادامه افزایش فشار بر شهروندان بهائی ایران، مسئولان بهشت زهرای تهران، از دفن درگذشتگان شهروندان بهائی در آرامستان بهائیان تهران (گلستان جاوید) جلوگیری کرده اند. به دنبال این اقدام توسط مسئولان بهشت زهرا به شهروندان بهائی تهران گفته شده است که جهت دفن درگذشتگان خود باید از محل گورهای دسته جمعی که در جریان اعدام های گسترده بین سال های ۱۳۶۰ الی ۱۳۶۷ در بخشی از آرامستان خاوران به صورت بی نام و نشان ایجاد شده استفاده کنند.
حقوق کودک
برای برخی از نوجوانان، هنگامی که رشد و بلوغ طبیعی آنها با وقایع ناراحت کننده ای همراه شود، ممکن است برای آنها بسیار سخت و تحمل ناپذیر باشد. احساسات بسیار قوی همراه با ترس، استرس، سردرگمی، عدم اطمینان، فشار برای موفقیت و همچنین بدست آوردن توانایی فکر کردن در مورد اتفاقات به روش جدید برتوانایی حل مسئله و نحوه تصمیم گیری نوجوانان تاثیر می گذارد، و گاهی این فشارها ذهن خام و بی تجربه ی کودک را به سمت خودکشی برای رهایی از موقعیت مذکور سوق می دهد. سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی‌های سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.
در این ماه، یک کودک ۸ ساله و نوزادی دو ماهه به ترتیب از طریق خوراندن قرص برنج و خفه کردن توسط مادرشان به قتل رسیدند. مادر قاتل دلیل کشتن فرزندان خردسالش را اختلاف با همسرش عنوان کرده است.
در ماهی که گذشت، یک دختر ۱۳ ساله توسط مردی در تهران مورد تجاوز قرار گرفت.
به جز این، یک پسر نوجوان ۱۶ ساله در آبادان و یک دختر نوجوان اهل شهرستان پیرانشهر از طریق حلق آویز کردن خود اقدام به خودکشی کردند و جان خود را از دست دادند.
به علاوه، یک دختر نوجوان ۱۷ ساله در شهرستان دیواندره واقع در استان کردستان که به تازگی ازدواج کرده بود، دست به خودکشی زد و جان باخت.
در ضمن، یک کودک ۱۰ ساله در یکی از استخرهای کشاورزی شهرستان کاشان سقوط کرده و جان خود را از دست داد. همچنین، یک کودک ۲ ساله در یک استخر کشاورزی در شهرستان دشتستان غرق شد. تلاش پرسنل درمانی این مرکز سلامت برای احیای این کودک بی نتیجه ماند. بی توجهی مسئولان شهری در نظارت بر اجرای حفاظ استاندارد و عدم نصب علائم هشدار در کانال‌های آب و استخرهای کشاورزی پیش از این نیز بارها باعث بروز حوادث اینچنینی شده است.
لازم به ذکر است، در سایه فقدان مدیریت کارآمد و محرومیت از حداقل امکانات، یک کودک ۶ ساله، در روستای پیشانی‌کنده شهرستان جاسک بر اثر عقرب گزیدگی جان خود را از دست داد. دهیار روستای پیشانی‌کنده علت اصلی مرگ این کودک را نبود مراکز درمانی در این روستا و فقدان راه جاده ای مناسب در منطقه مذکور عنوان کرد.
در اردیبهشت ماه، ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که در آن ۲ فرد پسر بچه ای را مورد آزار قرار داده و از او می‌خواهند به تیم فوتبال مورد علاقه‌اش (استقلال) توهین کند و پس از امتناع کودک از این کار، با چاقو اقدام به تهدید و آزار وی می‌کنند.
زنان
در ماهی که گذشت، یک شهروند زن در شهرستان بوکان و یک زن دیگر در شهرستان ارومیه در پی اقدام به خودسوزی جان خود را از دست دادند.
به علاوه، یک زن در شهرستان سیرجان توسط همسرش به آتش کشیده شد و جان باخت.
کارگران و اصناف
در ماهی که سپری شد ۱۱۳ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده که رتبه بسیار پایینی است.
در اردیبهشت ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۵۸ کارگر را مصدوم و ۵۵ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.
از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مصدومیت یک کودک کار دختر، مرگ ۶ نیروی عملیاتی برق در کرمان، مرگ و مصدومیت ۶ کارگر در شهرهای قیرو کارزین، ساری، مریوان و مبارکه، مرگ ۳ کارگر در شهرهای تهران، خرم آباد و ساری، مرگ ۴ کارگر در شهرهای نیکشهر، خلخال، کرمانشاه و مشهد، مرگ و مصدومیت ۹ کارگر از جمله ۷ کارگر معدن در شهرهای مریوان، کاشان و بادرود، مرگ و مصدومیت ۷ کارگر در شهرهای اصفهان، مغان، تبریز و رشت و مرگ و مصدومیت ۱۰ کارگر در شهرهای اصفهان، تبریز و اشتهارد اشاره کرد.
در ضمن، روز جمعه ۲۴ اردیبهشت‌ماه، سه نفر از ماموران سد معبر شهرداری ری اقدام به ضرب و شتم یک دستفروش کردند.
در ماهی که گذشت، روز شنبه ۱۱ اردیبهشت‌ماه، عسل محمدی، هیراد پیربداقی و سعید ملایری در جریان تجمع روز جهانی کارگر در مقابل وزارت کار در تهران بازداشت شدند. سازمان های کارگری تعداد بازداشت شدگان را بیش از ۳۰ شهروند برآورد کرده اند با این حال تعدادی از بازداشت شدگان دقایقی پس از بازداشت آزاد شده اند. گفته می‌شود که پیش از برگزاری مراسم، نیروهای امنیتی و انتظامی در محل حضور داشته و سعی در امنیتی کردن فضا را داشته‌اند.
علاوه بر این، روز یکشنبه ۲۶ اردیبهشت‌ماه، محمود صالحی و عثمان اسماعیلی فعالین کارگری اهل سقز پس از احضار و مراجعه به دادسرای عمومی و انقلاب سقز بازداشت و به زندان این شهرستان منتقل شدند. این شهروندان پیشتر با دریافت ابلاغیه‌هایی به شعبه سوم بازپرسی دادسرای مذکور، جهت دفاع از اتهام انتسابی احضار شده بودند.
از سوی دیگر، جلسه بازپرسی اسماعیل گرامی، فعال کارگری صبح روز یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ماه، در شعبه دوم بازپرسی دادسرای اوین برگزار شد.
لازم به ذکر است، محبوبه فرحزادی، معلم بازنشسته، فعال صنفی معلمان و از اعضای انجمن ندای زنان ایران، طی ابلاغیه ای به بازپرسی شعبه ۷ دادسرای اوین احضار شد.
گفتنی است، فائزه مومنی خبرنگار ساکن تهران که در حال تهیه گزارشی از روند واکسیناسیون یکی از مراکز بیمارستانی بود، توسط مامور حراست دانشگاه علوم پزشکی “شهید بهشتی” مورد ضرب و شتم قرار گرفت و از ناحیه انگشت دست دچار شکستگی شد. ضرب و شتم خانم مومنی به دنبال مقاومت و امتناع وی برای حذف مکالمه های ضبط شده، صورت گرفته است.
اگر چه که کارگر و کار انجام شده توسط او، دارای منزلت و جایگاه بسیار بالایست، ولی متاسفانه این جایگاه مورد توجه مسئولین، کارگزاران و کارفرمایان قرار نمی گیرد و در بسیاری از مواقع، این قشر ضعیف جامعه موفق به اخذ معوقات مزدی و رسیدن به مطالبات حداقلی خود نمی شوند، و یا بدون دلایل موجه از کار اخراج و یا تعدیل می‌شوند. به همین خاطر در بسیاری از موارد برای تحقق خواسته های خود ایجاد تجمعات اعتراضی را بر می گزینند.
در اردیبهشت ماه، دستکم ۱۶۵ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی کارگران بازنشسته هتل لاله تهران، کارگران کارخانه سیمان جوین، کارگران معدن آسمینتون در شهرستان منوجان، خدمتگزاران و سرایداران مدارس شیراز، کارگران شهرداری سراوان، کارگران مدت موقت نفت منطقه ویژه پتروشیمی، کارگران شرکت لبنی پاژن، کارگران شهرداری خرمشهر و پرسنل بیمارستان نظام مافی شوش اشاره کرد.
افزون بر این، بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی دستکم در ۹ شهر از جمله تهران، تبریز، خرم‌آباد، مشهد، سنندج، شوش، کرج، شیراز و کرمانشاه، آموزشیاران نهضت سوادآموزی در تهران، معلمان در تهران و تبریز، معلمان و کارکنان مدارس استثنایی استان خوزستان، داروسازان در تهران و مربیان عشایری شهرستان ایذه برای تحقق خواسته های خود دست به تجمعات اعتراضی زدند.
در این ماه معوقات مزدی متعدد بسان گذشته در جریان بود. از جمله اخبار در این حیطه میتوان به معوقات مزدی کارگران شهرداری جهرم، کارگران کارخانه پارس پامچال، کارگران شهرداری سده، کارگران هپکو اراک و کارگران آب و فاضلاب سوسنگرد اشاره کرد.
همچنین، بیش از یکصد نفر از کارگران شهرداری کوت عبدالله که در اعتراض به عدم پرداخت مطالبات مزدی خود در اعتصاب به سر می برند، از کار اخراج شدند.
بهداشت و محیط زیست
در این ماه، دو محیط بان در پارک ملی قمیشلو واقع در اصفهان و یک محیط بان دیگر در ارتفاعات هزار مسجد کلات واقع در استان خراسان رضوی، در پی درگیری با شکارچیان غیر مجاز دچار مصدومیت شدند.
در اردیبهشت ماه، رئیس اداره منابع طبیعی رشت از ضرب و شتم ۲۰ مامور یگان حفاظت منابع طبیعی توسط متخلفان محیط زیستی در این شهر خبر داد. به گفته وی طی این درگیری ۸ مامور مصدوم شدند و یکی از مصدومان در بیمارستان پورسینا در رشت بستری شده است.
در ماهی که گذشت، ویدیویی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که در آن مسئولین حمل و انتقال سه گورخر تازه ورود از کشور هلند به خاک ایران، برای مهار و هدایت حیوانات مذکور که یکی از آنها در جوی آبی گیر افتاده است، به بدرفتاری و ضرب و شتم آنها متوسل شده اند. رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران از مرگ یک راس از این گورخر ها در پی نگهداری چند روزه در گمرک و عدم انتقال به موقع این حیوانات به مرکز نگهداری حیات وحش خبر داد.
لازم به ذکر است، یک قلاده خرس در ارتفاعات پادنای علیای شهرستان سمیرم واقع در استان اصفهان، در پی شلیک گلوله توسط شکارچیان غیر مجاز کشته شد. شکارچیان پس از کشتن و بیرون آوردن کیسه صفرای این حیوان، آن را رها کردند. قتل این حیوان بر پایه خرافه‌ای که براساس آن کیسه صفرای خرس، درمان کننده بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان است اتفاق افتاده است.
حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم ، سوم و چهارم با هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.
خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان
در ماهی که سپری شد، یک سوختبر در میناب، یک کولبر در بانه، پنج کولبر در مریوان، یک کولبر در سلماس و یک کولبر در سردشت بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی کشته و زخمی شدند.
علاوه بر این، روز دوشنبه ۲۰ اردیبهشت، در پی تیراندازی نیروهای نظامی در شهرستان ایرانشهر، یک کودک ۵ ساله کشته شد. سپس گروهی از شهروندان ایرانشهر در اعتراض به این واقعه دست به تجمع اعتراضی زدند که اجتماع آنها در پی حضور نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد.
به جز این، علیرضا فاضلی منفرد، جوان همجنسگرای اهوازی در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ماه، توسط چند مرد دیگر که گفته می شود از بستگان او بوده اند به قتل رسید. بر اساس گزارشات منتشر شده در شبکه های اجتماعی و توسط برخی فعالان این حوزه، قتل او به دلیل بیان گرایش جنسی او صورت گرفته است.
در این ماه، سه شهروند در کیلومتر ۳۰ جاده خاش محدوده پیگل، یک شهروند در کامیاران و یک شهروند در زاهدان به دنبال تیراندازی بی ضابطه نیروهای نظامی کشته و زخمی شدند.
گفتنی است، در پی آلودگی آب شرب دستکم ۲۸ نفر در روستای هلر قشم به هپاتیت آ مبتلا شدند. مرکز بهداشت قشم هم علت شیوع هپاتیت را مصرف آب غیراستاندارد تشخیص داده است. در بین اهالی این روستا یک نفر دچار نارسایی کبد شده است که از قشم به بندرعباس و سپس برای پیوند به شیراز منتقل شد که به گفته دهیار روستای هلر، احتمال حیات این فرد کم است.
ایران از معدود کشورهایی است که کماکان از مجازات های تحقیرآمیز استفاده می کند. این در حالی است که میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازات های غیر انسانی و موهن از جمله اعدام و شلاق را ممنوع کرده است.
از این قرار، ۴ متهم اقتصادی در اردبیل و ۳ متهم دیگر در تهران به ضربات شلاق محکوم شدند.
به علاوه، ۳۴ نفر از بازداشت شدگان حادثه دیده چهارشنبه آخر سال در مشهد برخلاف اصل حفظ کرامت انسانی توسط نیروهای انتظامی در سطح این شهر گردانده شدند. این اقدام با حضور قاضی سید هادی شریعت‌یار معاون پیشگیری از وقوع جرم دادسرای عمومی و انقلاب مشهد صورت گرفته است. در سال‌های اخیر نیروی انتظامی هر از گاهی اقدام به چرخاندن متهمان در سطح شهر می‌کنند. اقدامی که مغایر با مقاوله نامه های حقوق بشری، قوانین داخلی و نقض کرامت انسانی است.
با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.
از این قرار در اردیبهشت ماه، سه شهروند از جمله یک کودک بر اثر انفجار خمپاره، یک شهروند در سردشت و یک کولبر در نوسود بر اثر انفجار مین برجای مانده از جنگ ایران و عراق کشته و زخمی شدند.
افزون بر این، ۱۶ زن و مرد در شهر گلمکان واقع در استان خراسان رضوی در یک مهمانی خصوصی بازداشت و محل برگزاری این مراسم نیز پلمب شد. ورود به حریم خصوصی شهروندان و مداخله در امور فردی آنان از جمله انتقاداتی است که به نظام قضایی و انتظامی ایران وارد است.
۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد
در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در این ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.
از مهمترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت، میتوان به اعتصاب غذای صبا کردافشاری در زندان قرچک ورامین، کشته شدن یک کودک ۵ ساله در پی تیراندازی نیروهای نظامی در ایرانشهر، قتل علیرضا فاضلی منفرد، جوان همجنسگرای اهوازی، اجبار شهروندان بهایی به دفن اموات خود در گورستان خاوران، ضرب و شتم و شکاندن انگشت یک خبرنگار توسط مامور حراست دانشگاه علوم پزشکی، تهدید و آزار کودک طرفدار استقلال و مرگ دو گورخر آفریقایی یکی در پی نگهداری چند روزه در گمرک و دیگری با دلایل نامشخص، اشاره کرد.
۲– گزارشاتی که علیرغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.
از مهمترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به مرگ یک زندانی به دنبال ضرب و شتم توسط ماموران زندان ارومیه، مصدومیت دو محیط بان در پی درگیری با شکارچیان غیر مجاز در اصفهان و ضرب و شتم یک دستفروش توسط ماموران سد معبر شهرداری ری اشاره کرد.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید