انکار و انحراف خواستهها
زیتون ـ یلدا امیری: جمهوری اسلامی همواره در مواجهه با اعتراضات عمومی یک سناریو کلیشهای را تکرار میکند؛ معترضان را آشوبگر و اغتشاشگر مینامد، آنها را متهم به اعمال خشونت میکند و آبشخور اعتراضات را خارج از ایران و وابسته به دشمنان خارجی خود معرفی میکند. این سناریو از اعتراضات سیاسی گرفته تا اعتراضات اجتماعی و صنفی در همه موارد تکرار میشود.
ساختار سرکوب در جمهوری اسلامی چند لایه است، و تنها شامل پلیس و نیروی انتظامی نمیشود؛ نیروهای نظامی، شبهنظامی، اطلاعاتی و لباس شخصیها در سرکوب معترضان شرکت دارند. اما یکی از مهمترین عوامل در این میان بازوهای رسانهای حاکمیت و دستگاههای تبلیغاتی آن هستند، که با تکرار سناریو دیکته شده تلاش میکنند اعتراضات را «مدیریت و کنترل» کنند.
مردم خوزستان تشنهاند و جمهوری اسلامی حتی اعتراضات غیرسیاسی آنها را نسبت به بیآبی تحمل نمیکند و به جای تلاش برای حل مشکل، دستگاه سرکوب خود را به کار انداخته است. نمایندگان مجلس اعتراضات را «توطئه صوری» و «فتنه» میخوانند و رسانههای حکومتی در مورد «عناصر مشکوک» مینویسند و از دخالت ضدانقلاب خارجنشین، منافقین و گروه الاحوازیه میگویند. خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران در این میان میدان دار تخریب وجهی اعتراضات و معترضان است.
توجیه و تکذیب نمایندگان مجلس
قاسم ساعدی، نماینده دشت آزادگان در مجلس گفته که اعتراضات مردم نسبت به مشکل بیکاری و همچنین موضوع آب مسالمت آمیز بود و افزود که «متأسفانه عدهای از نوکران و دستنشاندگان صهیونیستها با استفاده از فضای پیش آمده خصوصا در صفوف مردم نفوذ کرده و ضمن سر دادن شعارهای ساختارشکنانه و رفتارهای غیرمتعارف در دو مورد اقدام به تیراندازی به سمت مردم نیز کردند و دو جوان را در شهرستانهای شادگان و کارون به قتل رساندند.»
ساعدی گفت که «عاملان پشت صحنه این حرکتهای غیرمتعارف و همچنین کشتهسازیها کسانی هستند که در آبان ۹۸ و پس از گران شدن بنزین و نیز در فتنه ۸۸ دست به کشتهسازی و ایجاد ناامنی در کشور زدند.» او در ادامه سخنانش نیروهای انتظامی و امنیتی را تبرئه کرد.
محمود احمدی بیغش نماینده شازند و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در توییتی نوشت: «سر بسته میگویم، خیلی مراقب حوادث خوزستان باشید! بوی خون و توطئه صوری میآید. حتی شده تمام آب را بروی خوزستان باز کنید تا هم عطش را رفع کند هم آتش را خاموش کند …»
احمد علیرضا بیگی عضو کمیسیون شوراهای مجلس نیز گفته که «عاملان کشتهسازی» با مردم ارتباطی ندارند «با تحریک خارجیها به دنبال گسترش دامنه ناامنی و آشوب هستند.» او افزوده که «این وضعیت اعتراضی که دشمن به دنبال سوءاستفاده از آن است نتیجه سوء مدیریتها در سالهای قبل است که امروز دشمن از یک اعتراض آرام مردمی به دنبال سوء استفاده و ناامن کردن فضای خوزستان است.»
البته در این میان عده ای نیز تلاش کردند به زعم خود آبی بر آتش بپاشند. مجید ناصرینژاد، نماینده شادگان از روحانی و قالیباف به دلیل عدم رسیدگی به وضعیت آب در خوزستان انتقاد کرد. علی آقازاده، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز گفت که مساله امنیتی نیست و مردم در حال بیان مشکلات خود هستند.
حسن روحانی نیز بدون اشاره به اعتراضات گفت که دولت مصوبههای خوبی برای حل مشکل خوزستان داشته تا جبران خسارت بکند. او افزود که «مردم هرچقدر ناراحت باشند، حق دارند.» و ادعا کرد: «دولت لحظهای نیست که به فکر مردم نباشد.»
این در حالی است که قاسم سلیمانی دشتکی، استاندار خوزستان پیش از این به کلی وقوع اعتراضات را منکر شد و گفت: «برخی به دنبال تحریک مردم هستند و تصاویری جعلی از اعتراضات مردم در فضای مجازی منتشر میکنند مثلا در شهرهای خرمشهر و سوسنگرد اتفاق و اعتراضی رخ نداده اما کلیپهایی مربوط به گذشته در فضای مجازی منتشر میشود لذا مردم مراقب این شیطنتها باشند.»
رسانههای حکومتی؛ از دروغ پراکنی تا تخریب اعتراضات
در حالی که عکس و نام چندین کشته در اعتراضات خوزستان در شبکه های اجتماعی منتشر شده است، ولیاله حیاتی، معاون امنیتی انتظامی استاندار خوزستان گفت که «معاندان نظام در روزهای اخیر به دروغ مطالب و ویدئوهایی مبنی بر کشته شدن سه نفر در این استان منتشر کردهاند که از اساس کذب است.» او افزود که «فقط یک نفر از شهروندان بیگناه شادگانی بر اثر تیراندازی اغتشاشگران به سمت ترانس برق» فوت شد.
این در حالی است که خبرگزاری فارس ویدئویی از عموی قاسم خضیری، از کشتهشدگان اعتراضات جاری در اهواز منتشر کرد، او در شب دوم اعتراضات در منطقه کانتکس اهواز به ضرب گلوله مجروح شد و صبح روز بعد جان سپرد. عموی قاسم خضیری در این ویدئو که شباهت زیادی به اعتراف اجباری دارد، قاسم را بسیجی معرفی کرده و گفت که او اهل اعتراض و «اغتشاش» نبود.
فارس با انتشار ویدئویی دیگر از پدر مصطفی نعیماوی یکی دیگر از کشته شدگان نوشت که «پدر نعیماوی نیز میگوید پسرم اهل شورش و تجمع نبود؛ کسانی که به پسرم شلیک کردند خود از اغتشاشگران بودند. برادر مصطفی نیز از دولت و نیروهای امنیتی میخواهد که نگذارند خون مصطفی پایمال شود.»
رسانه وابسته به سپاه گزارشهای بسیاری در مورد اعتراضات خوزستان نوشته که در سایر رسانههای حکومتی نیز باز نشر شده است.
فارس در گزارشی با عنوان «ماهیگیری از آب گلآلود خوزستان/ دست خائنی که باز هم مطالبه مردم را به حاشیه میکشاند» با نسبت دادن خشونت ها به گروه الاحوازیه، نوشته که «ضدانقلاب خارجنشین، منافقین، گروهک تروریستی الاحوازیه و رسانه سعودی ایراناینترنشنال طیفی را تشکیل میدهند که با فضاسازی برای ایجاد ناآرامی، نهتنها فضا را از سمت و سوی حل مشکل مردم منحرف میکنند بلکه زخم دیگری بر درد بیآبی مردم خوزستان میافزایند.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده که «الاحوازیه در تجمعات روزهای اخیر شهرهای شادگان و سوسنگرد پرچم خود را بلند کردند و تصاویری از آنها منتشر شد که حاکی از برنامهریزی این گروهک برای به خشونت کشیدن اعتراضات بود.»
در یادداشتی با عنوان «کشتهسازی؛ بازی تکراری ضدانقلاب از فتنه ۸۸ تا اعتراضات خوزستان» نوشته «حمزه ناجیان» هم آمده است: «پروژه کشتهسازی توسط ضدانقلاب یکی از پرکاربردترین ترفند در زمان اعتراضات و ناآرامیهای کشور است؛ ترفندی که از سال ۱۳۷۸ با بالابردن پیراهن خونی توسط احمد باطبی اپوزیسیون این روزها کلید خورد.»
نویسنده در ادامه به اعتراضات ۱۳۸۸، ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ اشاره می کند و مدعی میشود که خبر کشته شدن بسیاری از مردم در این اعتراضات دروغ بوده و مینویسد: «اوج استفاده ضدانقلاب از پروژه «کشتهسازی» را میتوان در فتنه سال ۸۸ مشاهده کرد. پروژهای که با قتل نداآقاسلطان آغاز شد.»
تعداد گزارش ها، یادداشت ها و مصاحبه های رسانه وابسته به سپاه در راستای سناریو سازی از اعتراضات خوزستان بسیار بیشتر از موارد ذکر شده است.
انکار مرگ معترضان، نسبت دادن قتل معترضان به عناصر مشکوک و ضدانقلاب، یکی از دستور کارهای مداوم رسانهها و چهرههای وابسته به حکومت است. در جریان اعتراضهای دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸ نیز رسانههای حکومتی و نمایندگان نظام بارها از نقش دشمن در کشتن شهروندان معترض گفتند. ادعایی که هرگز سندی برای آن ارائه نشده است.
شباهت سرکوبهای سالهای اخیر حکومت به آنچه گفته شد محدود نمیماند. از آبان ۹۸ قطع اینترنت هم در دستور کار قرار گرفته است. بر اساس گزارشهای رسیده دسترسی به اینترنت موبایل، به خصوص ایرانسل و همراه اول در خوزستان قطع شده است. اما به گفته کارشناسان این قطعی به صورت کامل نیست. به طور مقطعی اینترنت در بعضی نقاط قطع میشود و برای دسترسی مجدد باید از آن منطقه خارج شد.
خشونت آمیز شدن فضای اعتراضات معمولا با ورود نیروهای امنیتی و نیروهای غیررسمی که طی سالهای بعد از خرداد ۷۶ به لباس شخصی معروف شدند، اتفاق می افتد. اما سرکوب و خشونت در مقابل مردمی که تنها مطالبه آب آشامیدنی دارند تنها از حکومتی چون جمهوری اسلامی ساخته است.