بر اساس پژوهش علمی جدیدی که نتایج آن روز پنجشنبه چهارم شهریور منتشر شد اگر جامعه بشری نتواند تولید دی اکسید کربن و سایر گازهای آلاینده را کنترل کند تا پایان قرن جاری حدود ۹۵ درصد از اقلیم سطح اقیانوسها دگرگون خواهد شد.
مفهوم «اقلیم سطح اقیانوسها» به مجموعهای از دمای سطح آب و درصد اسید و مواد کانی آراگونیت موجود در آن اطلاق میشود که در حیات آبزیان نقش بسیار مهمی دارد و بسیاری از جانوران آبزی برای رشد استخوان و ساختن صدف به آن وابستهاند.
آب دریاهای جهان حدود یک سوم از تمامی دی اکسید کربنی را که از زمان انقلاب صنعتی تا کنون تولید شده جذب کرده است.
با توجه به افزایش پرشتاب حجم دی اکسید کربن نگرانی در مورد از بین رفتن اقلیم سطح اقیانوسها و غیرقابل زیست شدن آن برای جانوران آبزی افزایش یافته است.
هدف پژوهشگران آمریکایی بررسی تاثیر آلودگی ناشی از دی اکسید کربن در آب دریاهای جهان از اواسط قرن هجدهم تاکنون و ارزیابی از تاثیرات آن در طول قرن جاری میلادی بود.
آنها برای وضعیت اقلیم سطح اقیانوسها در سه مقطع زمانی، از سال ۱۷۹۵ تا ۱۸۳۴، از سال ۱۹۶۵ تا ۲۰۰۴ و سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۶۵ مدلهای کامپیوتری ساخته و تاثیر دو وضعیت احتمالی بر این اقلیم را بررسی کردند.
یک احتمال افزایش انتشار گازهای آلاینده و دی اکسید کربن پس از سال ۲۰۵۰ و حالت دوم کاهش تدریجی این آلایندهها از اواسط قرن بیست و یکم بود.
پژوهشگران در بخشی از نتایج تحقیقات خود که در مجله علمی نیچر «ساینتیفیک رپورت» منتشر شده گفتند اگر میزان تولید دی اکسید کربن و سایر گازهای آلاینده تا سال ۲۰۵۰ افزایش یابد و پس از آن به مرور کاهش یابد، که محتملترین پیش بینی است، به احتمال فراوان ۳۶ درصد از اقلیم سطح اقیانوسها تا پایان قرن بیست و یکم از بین خواهد رفت.
ولی در حالت دوم، اگر انتشار گازهای آلاینده در نیمه دوم قرن جاری نیز افزایش یابد به احتمال زیاد ۹۵ درصد از اقلیم سطح اقیانوسها در شکل فعلی آن نابود و یا به عبارتی دگرگون خواهد شد.
پژوهشگران در عین حال دریافتند که هرچند در طول قرن بیستم اقلیم سطح اقیانوسها تغییر محسوسی نکرده ولی تا سال ۲۱۰۰ دچار وضعیتی خواهد شد که در تاریخ اخیر بیسابقه خواهد بود. عناصر مهم این تغییر افزایش دما و اسید محلول در آب و از سوی دیگر کاهش چشمگیر مواد کانی است که برای زندگی و رشد جانوارن آبزی حیاتی است.
کیتی لوترهوس از بخش اقیانوس شناسی دانشگاه شمال شرقی آمریکا و یکی از پژوهشگران ارشد در این تحقیقات گفت، تغییرات ناشی از افزایش انتشار دی اکسید کربن روی حیات اکثر جانوران آبزی که در سطح دریاها زندگی میکنند تاثیر خواهد گذاشت.
او افزود:«آن دسته از جانورانی که در قرنهای اخیر به زحمت خود را با تغییرات اقلیمی در سطح اقیانوسها انطباق دادهاند به سختی خواهند توانست خود را با یک اقلیم متفاوت انطباق دهند. بسیاری از گونههای جانوری آبزی به دلیل تغییر اقلیم سطح اقیانوسها به نقاطی مهاجرت کردهاند که دما و میزان اسید محلول در آب پایینتر است.»
این پژوهش هشدار میدهد که تحت تاثیر آلودگی بیشتر آب اقیانوسها گزینههای این دسته از جانوران برای مهاجرت به شدت محدود خواهد شد.
کیتی لوترهوس افزود: «بسیاری از جانوران آبزی مجبور خواهند شد به مهاجرت ادامه دهند و سرعت تغییر در اقلیم سطح اقیانوسها حیات آنها را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.»
او تاکید کرد که همه کشورها باید کنترل اقلیم سطح اقیانوسها را جدی بگیرند ولی بدون کاهش چشمگیر در تولید گازهای آلاینده بخش گستردهای از این اقلیم تا پایان قرن بیست و یکم تغییر خواهد کرد.