دویچه وله: آقای بهرامی، مطالبات صنفی معلمان معترض چیست؟ و آیا این مطالبات مربوط به سال‌های اخیر است یا سابقه طولانی‌تری دارد؟

نجات بهرامی: به طور خلاصه باید گفت، خواسته اصلی معلمان ارتقای سطح معیشت و دستمزد آنهاست که همواره در چند دهه اخیر متناسب با هزینه‌های زندگی نبوده است. از سوی دیگر، موج‌های تورمی و بی‌ارزش شدن پول ملی هم مزید بر علت شده و سفره‌های معلمان را خالی‌تر از قبل کرده است.

علت دور جدید اعتراض‌های صنفی معلمان چیست؟

در ماه‌های اخیر معلمان دست به اعتراض زدند تا دولت و مجلس را وادار به تصویب و اجرای کامل لایحه رتبه‌بندی کنند. این لایحه بیش از یک دهه است که مطرح شده و یک بار هم به صورت ناقص تصویب شده بود، اما به خاطر کمبود بودجه هر سال به سال بعد موکول شده بود و امسال هم ناقص و با بودجه ناکافی به تصویب رسید.

قرار بود این لایحه، معلمان را همطراز اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها تلقی کند و کمی بعد به ۸۰ درصد از حقوق اعضای هیئت علمی تقلیل پیدا کرد. در سال گذشته باز هم شاخ و برگ آن را زدند، به طوری که بالاترین سطح در آموزش و پرورش ۸۰ درصد از پایین‌ترین رتبه هیئت علمی را دریافت کند. اما در نهایت در هفته گذشته همین موضوع نیز با بودجه ناکافی بالغ بر ۱۲۵۰۰ میلیارد تومان تصویب شده که از نظر معلمان نوعی فریبکاری و سرهم‌بندی بود. 

در جریان اعتراض‌های صنفی معلمان، نوعی همبستگی میان معلمان در شهرهای مختلف دیده می‌شود. این همبستگی چگونه شکل گرفته است؟

در ایران ۱۰۷ هزار مدرسه وجود دارد که به مثابه شبکه‌ای بزرگ و به‌هم‌پیوسته عمل می‌کنند. چنین شبکه‌ای با کمک رسانه‌ها و فضای مجازی، بستری مناسب برای هماهنگی و سازماندهی اعتراضات است. با وجودی که حکومت در همه سال‌های بعد از انقلاب تلاش داشته تا معلمان را به نیروهای ایدئولوژیک خود و سربازان فرهنگی حکومت تبدیل کند، اما در چنین ماموریتی شکست خورده و الان اکثریت قریب به اتفاق معلمان دل خوشی از نظام جمهوری اسلامی ندارند.

تداوم حق‌خوری حکومت و ریخت و پاش‌های آن در خارج از مرزها، در کنار وضعیت معیشتی بد معلمان، باعث عصبانیت این قشر شده و به همین دلیل با کاهش سطح زندگی و مواجه شدن با سختی معیشت، دست به اعتراض زده‌اند. هم‌اکنون هر مدرسه و هر شهر در گروه‌های تلگرامی یا واتساپی، به هماهنگی برای اعتصاب و تجمع مشغول هستند و در نهایت، یکی از بزرگترین اعتراضات صنفی و سراسری را رقم زدند.

چقدر امیدوار هستید که به طور جدی و مفیدی به وضعیت معیشتی و اقتصادی معلمان در جمهوری اسلامی رسیدگی شود؟

واقعیت این است که چندان امیدی نمی‌توان به حل اساسی مشکل معیشتی معلمان داشت.

چرا اینطور فکر می‌کنید؟

اولا دولت با کسری بودجه وحشتناکی روبروست و بیش از این مبلغ نمی‌تواند به لایحه رتبه‌بندی و حقوق معلمان اضافه کند. ثانیا چنین مبالغی هنوز هم زیر خط فقر است و حتی معلمان با دریافتی بالا و سابقه و مدرک بالا هم هنوز با وجود تصویب لایحه رتبه‌بندی، حقوق‌شان به اندازه خط فقر نیست. و ثالثا ما در سال‌های گذشته هم شاهد بوده‌ایم که افزایش حقوق‌ها و دستمزدها برای اقشار مختلف اعم از کارگر و معلم و غیره به دلیل تلاطم‌های اقتصادی و موج‌های تورمی عملا خنثی و بی‌اثر می‌شود و باز هم قدرت خرید این گروه‌ها به زمان قبل از افزایش دستمزد بر می‌گردد.

در چنین شرایطی نمی‌توان امیدوار بود که این افزایش‌های سختگیرانه و قطره‌چکانی، مشکل را به صورت جدی حل و معلمان را قانع کند. از این رو، به نظر من از ابتدای سال آینده هم باز باید شاهد تجمع‌ها و اعتصاب‌های این قشر باشیم. 

آقای بهرامی، خیلی ممنون از فرصتی که به دویچه وله اختصاص دادید.

ممنون از فرصتی که در اختیار من گذاشتید. 

مصاحبه‌گر: یوحنا نجدی