بی بی سی فارسی
در اولین محاکمه جنایات جنگی از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین، دادگاهی در این کشور فرمانده یک تانک روسی را به جرم کشتن یک غیرنظامی به حبس ابد محکوم کرده است.
سرباز اسیر شده به نام وادیم شیشیمارین در قتل روز ۲۸ فوریه اولکساندر شِلیپوف، ۶۲ ساله، در روستای چوپاخیفکا در شمال شرق اوکراین گناهکار شناخته شد.
او به تیراندازی به آقای شلیپوف اذعان کرد اما گفت که به دستور فرماندهانش عمل کرده و از بیوه مقتول بخشش درخواست کرد.
اوکراین مشغول تحقیق درباره شمار زیادی از ادعاهای مربوط به جنایت جنگی بدست نظامیان روسیه است.
در جنگی که حمله به غیرنظامیان از ویژگیهای تعیین کننده بوده، حکم روز دوشنبه بدعت حقوقی قابل توجه به حساب میآید.
علیرغم شواهد زیاد، مسکو همواره تکذیب کرده که نیروهایش غیرنظامیان را هدف میگیرند. اوکراین میگوید ممکن است بیش از ۱۱ هزار جنایت روی داده باشد.
بعید است حکم روز دوشنبه به تغییری فوری در تاکتیک نیروهای مهاجم منجر شود، اما عدالت را برای کاترینا شلیپووا، همسر آقای شلیپوف به همراه دارد.
قاضی سِرهِی آقافونوف گفت که شیشمیارین، ۲۱ ساله، “دستور مجرمانه” یک فرمانده مافوق را اجرا کرده است.
او گفت: “با توجه به اینکه جنایت واقع شده جرمی علیه صلح، امنیت، انسانیت و قوانین بینالمللی است… دادگاه اعمال حکم (سبکتر) زندان را ممکن نمیداند.”
شیشیمارین، که یک ژاکت آبی و خاکستری به تن داشت، در سکوت از پشت یک محفظه شیشهای در دادگاه شاهد فرآیند قضایی بود و هنگام قرائت حکم هیچ احساساتی از خود نشان نداد.
وکیل او گفت که از این حکم تجدید نظر خواهد خواست.
واکنش کرملین هم شروع شده است، به طوری که قوانینی در دست تهیه است و مقدمات تشکیل دادگاههایی در جریان است تا بعضی از اسرای اوکراینی به عنوان جنایتکار جنگی محاکمه شوند.
شیشیمارین در لشکر زرهی کانتمیروفسکایا خدمت میکرد. در زمان این قتل، او و سایر سربازان بعد از آنکه کاروان آنها زیر آتشبار قرار گرفت، یک اتومبیل را ربودند و با آن مشغول دور شدن از ناحیه بودند.
شیشیمارین در دادگاه گفت زمانی که آنها آقای شلیپوف را دیدند او مشغول صحبت با تلفن بود. او گفت به او دستور داده شد به او شلیک کند.
وکیل مدافع او روز جمعه در دادگاه گفت که شیشیمارین بعد از دو بار خودداری از دستور شلیک، تیراندازی کرد و فقط یکی از سه تا چهار گلوله به مقتول برخورد کرد.
او گفت که شیشیمارین از ترس جانش تیراندازی کرد و این موضوع را که متهم قصد کشتن داشته زیر سوال برد.
یکی از نقاط اوج دادگاه زمانی بود که کاترینا شلیپووا با شیشیمارین روبرو شد. او به نقل از توجیهی که ولادیمیر پوتین برای این جنگ به کار میبرد گفت: “لطفا بگو، شما (سربازان روس) چرا به این جا آمدهاید؟ برای حفاظت از ما آمدهاید؟”.
“می خواهید در برابر چه کسی از ما محافظت کنید؟ آیا از من در مقابل شوهرم که حالا کشتهاید محافظت کردید؟”.
سرباز روس پاسخی نداشت. او پیشتر از خانم شلیپووا درخواست بخشش کرد و گفت: “درک میکنم که نمیتوانی مرا ببخشی.”
خانم شلیپووا به بیبیسی گفت: “برای او خیلی احساس تاسف میکنم اما برای چنین جنایتی نمیتوانم او را ببخشم.”
به گفته سازمان ملل از زمانی که رئیس جمهور روسیه در روز ۲۴ فوریه دستور حمله به اوکراین را داد، حداقل ۳۸۳۸ غیرنظامی اوکراینی کشته و ۴۳۵۱ نفر مجروح شدهاند.
از جمله گزارشهای زیادی از قتل غیرنظامیان در شهر بوچا در اطراف کییف منتشر شده است.
بیبیسی پیشتر در ماه جاری تصاویر دوربینهای مداربسته از قتل دو غیرنظامی به دست سربازان روس را دریافت کرد. تحقیق درباره این قتلها در جریان است.