عصر ایران؛ مهرداد خدیر– نمی خواهم باز دربارۀ ۲۸ مرداد بنویسم چرا که همین ۲۸ مرداد نوشتم و اکنون واپسین دقایق آخرین روز مرداد است!

   این نوشته اما به خاطر تصویری است که آقای حمید‌رضا عابدیان تاریخ‌پژوه از تارنمای سلطنت‌گرای مشروطه منتشر کرده که دربارۀ مجلس هفدهم (همان مجلسی که با برگزاری رفراندوم در دولت ملی و با رأی ملت منحل شد) نوشته این مجلس از ۷ اردیبهشت ۱۳۳۱ تا ۲۸ آبان ۱۳۳۲ وجود داشته است.

   حال می‌توان پرسید: ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ که شاه، شبانه فرمان عزل مصدق را صادر کرد یا از او خواستند سفید امضا کند و متن را خودشان پر کردند و او رهسپار کلاردشت شد، بله در این زمان مجلس داشتیم یا نه؟

  سلطنت طلبان اگر بگویند داشتیم می توان پرسید پس چرا شاه، برکنار کرد حال آن که مجلس باید عزل می‌کرد؟

  اگر بگویند نداشتیم چرا تاریخ انقضای آن را به موجب این سند ۲۸ آبان ۱۳۳۲ اعلام می‌کنند. ۲۸ آبان یعنی ۳ ماه بعد ا‌ز ۲۸ مرداد.

   ضمن این که یک ماه بعد یعنی ۲۸ آذر ۱۳۳۲ و ۴ ماه بعد از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ روزنامۀ اطلاعات نوشت: «مجلسین شورای ملی و سنا به فرمان ملوکانه منحل شدند.»

   باز می پرسیم: ۲۵ مرداد مجلس داشتیم یا نه؟ اگر بر اساس رفراندوم بگویند نداشتیم آنگاه می توان گفت پرسش رفراندوم تنها دربارۀ انحلال مجلس نبود بلافاصله از ادامۀ کار دولت هم سخن به میان امده بود و مصدق می دانست دارد چه کار می کند.

   اگر بگویند رفراندوم را قبول نداریم و غیر قانونی بود آنگاه استدلال شان دربارۀ غیبت مجلس رنگ می بازد.

   به تصویر خوب نگاه کنید تا متوجه شوید چرا کابوس ۲۸ مرداد دست از سر سلطنت طلبان برنمی دارد.

قابل حدس است مخاطبانی بگویند چرا این بحث را رها نمی کنیم؟ چون دربارۀ وقایع تاریخی از منظرهای گوناگون می توان بحث کرد و نقطۀ پایان ندارد.

   صریح و روشن این که اگر بگویند به خاطر رفراندوم مجلسی نبود و در غیاب مجلس شاه می توانست نخست وزیر را برکنار کند آنگاه خواهیم گفت به موجب همان رفراندوم دولت به کار خود باید ادامه می داد تا تشکیل مجلس جدید.

   اگر بگویند کدام رفراندوم؟ قبول نداریم و تاریخ پایان را چنان که ملاحظه می کنید ۲۸ آبان ۱۳۳۲ اعلام کنند باز می توان گفت: بسیار خوب! وقتی مجلس داشتیم چه نیاز به عزل شبانه؟!

   جدای همۀ اینها پرسشی که پاسخ نمی‌دهند این که فرض می‌کنیم شاه قبل از ۲۸ مرداد در محظور و رودربایستی شدید با مصدق قرار داشت و نمی‌توانست زیر بار همه پرسی نرود.

   بسیار خوب! بعد از ۲۸ مرداد که سیمای فاتح به خود گرفته و ۲۸ مرداد را قیام ملی می‌دانست و تا ۲۸ مرداد ۱۳۵۷ هم گرامی می داشتند چرا همان مجلس سابق را – که در صورت به رسمیت نشناختن رفراندوم، سابق نبود و لاحِق بود- بله، همان نمایندگان را چرا به حضور دوباره در مجلس دعوت نکرد و ۲۸ آذر ۱۳۳۲ فرمان انحلال داد تا مجلس جدید شکل گیرد؟