اعتراضها در زاهدان همچنان ادامه دارد
کارزار فعالان بلوچ و همچنین سایت حالوش گزارش دادند که با احراز هویت دو کودک ۱۲ و ۱۴ ساله کشتهشده بر اثر شلیک مستقیم نیروهای امنیتی و انتظامی از داخل کلانتری به سوی مردم زاهدان، تاکنون شمار کشتهشدگان «جمعه خونین زاهدان» به ۸۲ نفر رسیده است.
روز جمعه هشتم مهر، در حالیکه مردم زاهدان قصد داشتند پس از نماز جمعه اهل سنت این شهر، در محکومیت قتل حکومتی مهسا امینی و نیز برای اعتراض به تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ، در خیابانهای این شهر تجمعهای اعتراضی برگزار کنند، هدف شلیک مستقیم نیروهای انتظامی و امنیتی از داخل کلانتری نزدیک به مسجد مکی قرار گرفتند.
در جریان این تیراندازی، تعدادی از نیروهای انتظامی که با سلاح جنگی بالای ساختمان کلانتری و محوطه آن مستقر شده بودند، مردم را هدف قرار دادند. ویدیوهای منتشرشده نشان میدهد که این نیروها چند بار مردم را با مسلسل به رگبار میبندند.
مقامها و رسانههای جمهوری اسلامی شمار مردم کشتهشده در تیراندازی زاهدان را ۱۹ نفر اعلام کردند و پس از آن سازمان اطلاعات سپاه پاسداران از کشته شدن پنج نیروهای امنیتی از جمله «حمیدرضا هاشمی» که با اسم مستعار «سید علی موسوی» فرماندهی اطلاعات سپاه سیستان و بلوچستان را بر عهده داشت، خبر داد.
کارزار فعالان بلوچ روز سهشنبه ۱۲ مهر، اعلام کرد که با احراز هویت دو کودک ۱۲ و ۱۴ ساله بهنامهای «جواد پوشه» و «سُدیس کشانی»، شمار کشتهشدگان «جمعه خونین زاهدان» تاکنون به ۸۲ نفر رسیده است.
این کارزار فعالان بلوچ نیز «براساس منابع موثق مردمی و شاهدان عینی» گزارش داده بود که دستکم ۶۷ نفر در جریان تیراندازی روز جمعه ۸ مهر ماه ۱۴۰۱ نیروهای امنیتی و انتظامی به سوی مردم معترض و نمازگزاران اهل سنت در زاهدان کشته شدند.
کارزار فعالان بلوچ با اشاره به اینکه شمار زخمیها بیش از ۳۰۰ نفر بوده است، افزود که تعدادی از زخمیها در فاصله روز دوشنبه تا سهشنبه جان خود را از دست دادند و بهدلیل ادامه درگیری مردم با نیروهای امنیتی و انتظامی در زاهدان، شماری از مردم معترض نیز در سه روز گذشته کشته شدند.
این کارزار افزود که اکثریت قریب به اتفاق کشتهشدگان و زخمیهای زاهدان، با «تیر جنگی» مجروح شدهاند و در حال حاضر نیز حال برخی از زخمیها وخیم است.
بنابر گزارش کارزار فعالان بلوچ، اعتراضها در زاهدان همچنان ادامه دارد و به مناطق دیگری چون ایرانشهر، کورین و سرجنگل و سراوان نیز گسترش یافته است و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی هم در مواردی با هلیکوپتر به سمت مردم معترض در زاهدان تیراندازی میکنند.
سایت حال وش نیز در گزارشی، اسامی ۸۲ نفر از کشتهشدگان رو جمعه شهر زاهدان را منتشر کرد و افزود: «با توجه به قطعی اینترنت و مجروح شدن تعداد کثیری از معترضان که حالشان وخیم گزارش شده و تداوم اعتراضات، احتمالا شاهد افزایش کشتهشدگان خواهیم بود.»
این سایت همچنین تاکید کرد که هنوز هویت شماری از کشتهشدگان در منطقه شیرآباد زاهدان که فاقد شناسنامه بودند، احراز نشده است.
بنا بر این گزارش، دستکم ۸ تن از کشتهشدگان بین ۱۲ تا ۱۸ سال سن داشتهاند که در حقوق بینالملل کودک به شمار میآیند. محمداقبال نائبزهی (شهنوازی) ۱۶ ساله، سامی هاشمزهی ۱۶ ساله، محمدعلی گمشادزهی ۱۸ ساله، سدیس کشانی ۱۴ ساله، جواد پوشه ۱۲ ساله و سه کودک با هویت نامشخص از کودکانیاند که در تیراندازی روز جمعه نیروهای امنیتی و انتظامی به مردم زاهدان کشته شدند.
سازمان حقوق بشر ایران، یک نهاد حقوق بشری مستقر در اسلو نروژ، نیز که پیشتر شمار کشتهشدگان «جمعه خونین زاهدان» را ۴۱ نفر اعلام کرده بود، از افزایش شمار کشتهشدگان به ۶۳ نفر تا روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه خبر داد.
این سازمان حقوق بشری گزارش داد که شماری از شهروندان که در جریان تیراندازی از کلانتری ۱۶ زاهدان به مردم زخمی شده بودند، در فاصله روز جمعه تا دوشنبه در بیمارستان جان خود را از دست دادند و شمار کشتهشدگان همچنان رو به افزایش است.
بنابر اعلام سازمان حقوق بشر ایران، چهار سرنشین بلوچ یک خودرو نیز روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه در شمال شهر زاهدان هدف گلوله یک هلیکوپتر نظامی قرار گرفته و کشته شدند و بدون احتساب کشته شدن این چهار نفر تا روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه، شمار معترضان کشتهشده در زاهدان ۶۳ نفر بوده است.
یک منبع مطلع نیز به سازمان حقوق بشر ایران گفت: «وضعیت مجروحان جمعه خونین زاهدان بسیار وخیم است و آمار کشتهشدگان افزایش خواهد یافت.»
مقامهای جمهوری اسلامی بهویژه فرماندهان سپاه پاسداران و رسانههای حکومتی، در چند روز گذشته مردم کشتهشده با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی و انتظامی را «تروریست و تجزیهطلب» خواندند.
اما مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امامجمعه اهل سنت زاهدان، با انتشار بیانیهای گفت نماز جمعه ۸ مهرماه ۱۴۰۱، با آرامش بسیار برگزار میشد که ناگهان نیروهای امنیتی و نظامی در پاسخ به تعداد معدودی از جوانان که به سمت کلانتری سنگ پرتاب کردند، اقدام به شلیک گلوله جنگی به سمت مردم کردند.
امام جمعه اهل سنت زاهدان افزود: «نیروهای یگان ویژه که از قبل در کلانتری مستقر شده بودند، اقدام به شلیک گلوله جنگی به سمت مردم کردند و در این بین، نهتنها به سمت جوانانی که در مقابل کلانتری تجمع کرده بودند، بلکه از روی ساختمان کلانتری به داخل محوطه مصلی و به سمت کسانی که در حال ادای نماز بودند، شلیک کردند و در قسمت مردان و زنان نیز گاز اشکآور پرتاب کردند، به طوری که یکی از زنان نمازگزار نیز کشته شد.»
مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی تاکید کرد که «هیچکدام از افراد داخل مصلا هیچگونه شعاری نداده بودند، بلکه جمع اندکی از جوانان در مقابل کلانتری تجمع کرده و شعار داده بودند».
از سوی دیگر، مولوی محمدحسین گرگیج، امام جمعه اهل سنت گالیکش در استان گلستان، نیز روز سهشنبه ۱۲ مهر ماه، بهشدت کشتار و سرکوب مردم در جریان اعتراضهای سراسری و بهویژه «جمعه سیاه و کشتار نمازگزاران مسجد مکی زاهدان» را محکوم کرد و آن را «فاجعه بسیار هولناک» خواند.
این روحانی اهل سنت با تاکید بر اینکه از همان آغاز اعتراضها، تمامی حوادث کشور را دنبال و مشاهده کرده است و جمعه خونین زاهدان بسیار هولناک و فجیع بوده است، افزود: «در جمعه خونین زاهدان، افرادی با دستان خالی و با یک جانماز و لباس سفید برای ادای نماز جمعه به مصلی رفتند و پس از آن در خاک و خون غلتیدند.»
مولوی محمدحسین گرگیج گفت: «این حرکت از سوی هرکسی که باشد، موجب شد مردم بیگناه قربانی شوند و مطابق شرایع اسلامی و وجدانهای آگاه، عادل و صادق بهشدت محکوم است و هولناکتر و تاسفآورتر اینکه جانباختگان این فاجعه را تجزیه طلب و تروریست تعبیر کردند که این تعابیر و القاب، خود نیز مصیبت بزرگتری به شمار میرود.»