بررسی تاثیر حوادث اخیر بر نرخ دلار، سکه و خودرو در گفتوگوی آفتاب با کارشناسان؛
هیرش سعیدیان- نرخ دلار سبزه فردایی تا ظهر روز ۲۳ آذر ماه از ۳۸۵۰۰ تومان عبور کرد و قیمت سکه بهار آزادی نیز به ۱۸ میلیون و ۵۵۱ هزار تومان رسید. همچنین خبر ورود ۲۰۰۰ خودرو وارداتی به بنادر جنوب و کراساور چانگان به گمرک شمال کشور نیز نتوانست آنگونه که وزارت صمت انتظار داشت، التهاب قیمتها در بازار خودرو را فرو نشاند. مدیرعامل ایران خودرو تلاش کرد با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی در روز دوشنبه و اعلام خبر رشد تولید ۱۱۵ هزار دستگاه در سال جاری، بر روی پیش بینیهای فعالان بازار خودرو تاثیر بگذارد.
افزایش قابل توجه قیمت انواع خودروهای تولید داخل، حتی طرفداران دولت را نیز شوکه کرد. قیمت پراید در هفته جاری به نرخ تاریخی ۲۳۸ میلیون تومان رسید. روزنامه جوان متعلق به سپاه از این افزایش قیمتها با عنوان «ویرانگر» یاد کرد و نوشت: «هر روز، دلار و خودرو و خانه، رقم ویرانگری پیدا میکند، دیگر آرامش روانی باقی نمیگذارد»
افزایش قیمت خودرو علیرغم این حقیقت روی داد که انجمن تولیدکنندگان خودرو در اروپا اعلام کرد که تولید خودرو در ایران در بین ماههای ژانویه تا سپتامبر سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۳۱.۲ درصد رشد داشته است. وزیر صمت که برای دریافت کارت زرد به مجلس فراخوانده شده بود، دلیل افزایش قیمت خودرو را رشد قیمت در بازار ارز عنوان و اظهار کرد که قیمت خودرو به نرخ ارز وابسته است.
در بازار ارز، متقاضیان کماکان میتوانند از طریق ثبت درخواست خود در اپلیکیشن بله، از طریق ارائه کارت ملی، به مقدار ۲۰۰۰ دلار، ارز دریافت کنند. دبیر انجمن واردکنندگان موبایل نیز در گفتگو با آفتابنیوز از آنچه وی «تخصیص سنجیده ارز نیمایی توسط بانک مرکزی به واردکنندگان» نامید تجلیل کرد. بهروز محبی نجم آبادی نماینده مجلس هم به این آفتابنیوز گفت که درآمدهای دولت از فروش نفت و میعانات نسبتاً بهبود یافته است و به طبع درآمدهای ارزی نیز افزایش پیدا کرده است. تزریق پول توسط بانک مرکزی به بازار ارز نشان میدهد که شاخصهای اقتصادی در این بازار با التهابات قیمتی همخوانی ندارد، هر چند پس لرزههای افزایش قیمت ارز باعث برکناری معاون ارزی بانک مرکزی گردید.
برخی کارشناسان، پارامترهای سیاسی و موج محکومیتها و احتمال تحریم بیشتر در آینده را به عنوان یکی از دلائل اصلی رشد قیمت در بازار سکه، ارز و خودرو عنوان میکنند. پس از دومین اعدام و اعلام لیست زندانهای طویل المدت برای بازداشتشدگان اعتراضات اخیر، موجی از واکنشها و انتقادهای شدید بینالمللی آغاز شد، محکومیتهای که به زعم کارشناسان روابط بینالملل ممکن است به تحریمهای بیشتر جمهووری اسلامی منتهی شود. شورای اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل قرار است امروز (سه شنبه) قطعنامه اخراج ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل را به رای بگذارد.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در جمع خبرنگاران در مقر این اتحادیه از «بسته جدید تحریمها علیه ایران» رو نمایی کرد. این تحریمها به دلیل آنچه وی آن را «نقض حقوق بشر و استفاده از مجازات اعدام علیه معترضان» نامید، وضع شدهاند. جیمز کلورلی وزیر امور خارجه بریتانیا اخیراً به رسانهها اعلام کرد که این کشور تحریمهای جدیدی را علیه چند مقام و نهاد جمهوری اسلامی ایران وضع کرده است. خزانهداری ایالات متحده و دولت کانادا نیز بسته تحریمی جدیدی را علیه نهادها و مسئولین در ایران به اجرا گذاشتند. احضار کاردار ایران در فرانسه، بیانیه شدیدالحن سازمان عفو بین الملل، بیانیه شورای حقوق بشر سازمان ملل و سخنان وزرای امور خارجه، آلمان، اتریش، سوئد و استرالیا نیز بخش دیگری از واکنشهای بینالمللی به احکام قضایی در ایران را تشکیل میدهد. سر ریچارد برانسون میلیاردر بریتانیایی، مود پتی نماینده پارلمان فرانسه، قره خانی رئیس پارلمان نروژ و نوربرت روتگن نیز از جمله صدها چهره بینالمللی بودند که مستقلاً به این موضوع واکنش نشان دادند.
بازارهای ملتهب و تورمخواه ایران، این تنگنای شدید بینالمللی را با افزایش یکباره قیمتها در حوزه ارز، سکه و خودرو، ترجمه و نشان داد.
دلارِ سکه ۴۵ هزار تومان
سجادبور بور کارشناس بازارهای مالی در اینباره به آفتابنیوز گفت: افزایش نرخ ارز به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. رشد اقتصادی ما در سال جاری بسیار ناچیز بوده است، پیشبینی میشود که رشد نقدینگی تا پایان سال از ۶۳۰۰ همت نیز عبور کند. با این شرایط اگر نرخ تورم را نیز محاسبه و روی قیمت دلار اعمال نماییم، نرخ دلار به بالای ۴۰ هزار تومان جهش خواهد کرد. این احتمال نیز وجود دارد که فروش نفت تا پایان سال کاهش یابد و یا نوساناتی را تجربه کند، همچینین این احتمال مطرح شده است که کسری بودجه دولت از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کند. با این تفاصیل، بسیار محتمل خواهد بود که در آینده نزدیک شاهد دلار بالای ۴۰ هزار تومان باشیم.
وی افزود: در این بین تنها مسئله زمان و شدت و ضعف این رخداد، مطرح است. کنشگران بازار نسبت به رفتارهای بانک مرکزی اشراف پیدا کردهاند، هر زمان که این نهاد در بازار گازانبری عمل میکند و افرادی به جرم معاملات ارز و سکه دستگیر میشوند، بازار به این نتیجه میرسد که اتفاقی در راه است و همین مسئله باعث افزایش قیمت و پرواز دلار میشود. قیمت سکه نیز در حال حاضر از نرخ طلای آب شده فاصله گرفته است، قیمت دلار سکه (محاسبه نرخ دلار بر اساس نرخ سکه) در حال حاضر ۴۵ هزار تومان است. وقتی سیاستگذار بازار، دلار فردایی را جمع میکند و وقتی طلای آب شده شنبهای قدغن میشود، این طبیعی است که قماربازهای این حوزه به سمت بازار سکه شیفت کنند و قیمت سکه افزایش یابد. صرافیهای تهران برعکس کانالهای مجازی، یک بازار بسیار شفاف دلار فردایی ایجاد کرده بودند که توسط بانک مرکزی جمع شد. در حال حاضر البته برخی صرافیها به اصطلاح در حیاط پشتی شکلی کوچکتر از این بازار ر بازآفرینی کرده اند.
این کارشناس در مورد تاثیر تحریمها بر نرخ دلار، گفت: مردم ما نسبت به نرخ تورم قدرت پیشبینی پیدا کردهاند، طبیعتاً وقتی تحریمها اعمال میشود، این فضای روانی ایجاد میشود که نرخ تورم افزایش خواهد یافت و این مسئله بر بازارهای مالی بیتاثیر نخواهد بود. سرمایهگذاری خرید آینده است و هرچه این آینده بیشتر تار و عاری از اطمینان به نظر برسد، طبعاً بر روی شاخصهای اقتصادی تاثیر منفیتری بر جای خواهد گذاشت.