«فرهاد میثمی»، پزشک، مترجم و فعال مدنی، این روزها توجه بسیاری را در داخل و خارج از ایران به خود جلب کرده است. تصاویری که از او بعد از ماه‌ها اعتصاب غذا در زندان منتشر شده، بسیاری را به یاد تصاویر منتشر شده از یهودیان در اردوگاه‌های آلمان نازی می‌اندازد.
در دستان فرهاد میثمی با تنی رنجور که از زندان فرستاده، سه کتاب فارسی است: «قدرت بی‌قدرتان»، «استبداد» و «راه باریک آزادی»، دعوتی به مطالعه و پیامی ضمنی. گویی جمله‌ای با آن‌ها نوشته باشد: «قدرت بی‌قدرتان در برابر استبداد، راه باریک آزادی است.»
همین تصاویر باعث شده است تا از «هانا نیومن»، نماینده پارلمان آلمان گرفته تا «رابرت مالی»، مسوول ایران در وزارت خارجه آمریکا، او را انسان شجاعی بدانند که در اعتراض به نقض حقوق دیگران اعتصاب غذا کرده است. جالب اینکه، این اولین بار نیست که فرهاد میثمی در اعتراض به نقض حقوق دیگران، اعتصاب غذا می‌کند.
***
نگذارید شخصیت انسانی تبدیل به یک عدد شود
فرهاد میثمی متولد سال ۱۳۴۹ در تهران، در دانشگاه علوم پزشکی تهران، پزشکی خواند. او برای تامین هزینه‌های خود شروع به تدریس زیست‌شناسی کرد و وقتی کارش رونق گرفت، در اوایل دهه ۷۰ خورشیدی موسسه «اندیشه‌سازان» را تاسیس کرد. این موسسه که کتاب‌های کمک آموزش و کتاب‌های ویژه آموزش پیش کنکور را منتشر می‌کرد، طی چند سال به یک موسسه اثرگذار و نام‌آشنا تبدیل شد.
اما نکته جالب درباره فعالیت میثمی در این موسسه، نگاه انسانی او به دانش‌آموزان و در واقع مشتریان خود، بود. بسیاری از کنکوری‌های آن دوره، کتاب‌های اندیشه‌سازان را با مقدمه‌ها و یادداشت‌هایی به قلم فرهاد میثمی که با موضوع درس بی‌ارتباط بودند به یاد دارند.
این مقدمه‌ها آنقدر دلنشین و جذاب نوشته می‌شدند که از موضوعات درسی بیشتر در خاطر کنکوری‌ها می‌ماندند.
یکی از شاگردان قدیمی فرهاد میثمی به «ایران‌وایر» گفت: «وقتی کنکور دادیم، برایمان نامه داد که ما از اندیشه‌سازان زنگ نمی‌زنیم، رتبه شما را بپرسیم، چون می‌دانیم ارزش شما بالاتر از یک عدد است و ما دوست نداریم به چشم یک عدد به شما نگاه کنیم. اینقدر این نامه برایم عزیز است که از سال ۱۳۸۱ که کنکور داده‌ام، تا الان آن را نگه داشته‌ام.»
او در این نامه‌ها کسانی را که در قید و بند رتبه و اعداد کارنامه خود هستند، با زندانیانی مقایسه کرده بود که از هنگام ورود به زندان تبدیل به شماره شده‌اند و دیگران آن را به همان شماره می‌شناسند.
فرهاد میثمی به آنچه به دانش‌آموزان می‌گفت اعتقاد کامل داشت. او نگذاشت که اعداد برایش تصمیم بگیرند و سال ۱۳۸۳ که موسسه اندیشه‌سازان در موقعیت مالی بسیار خوبی قرار داشت و اعداد درآمدش بالا می‌رفت، تصمیم گرفت تا آن را تعطیل کند.
او موسسه و املاکش را فروخت و با سرمایه آن، دفتری شخصی در خیابان انقلاب ایجاد کرد تا در آن به فعالیت‌های فرهنگی دلخواه خودش بپردازد. فرهاد میثمی افراد مختلف را دعوت می‌کرد تا جلسات کوچکی در حوزه فلسفه، علم، تئاتر، تاریخ ایران از انقلاب مشروطه و جنبش تنباکو و کنش‌های مدنی بدون خشونت برگزار کند.
مقاومت مدنی خشونت پرهیز
فرهاد میثمی از یک مدرس زیست‌شناسی و ناشر کتاب‌های کنکور، به مرور به یک کنشگر مدنی تبدیل شد. او در پی جلساتی که در حوزه علوم انسانی برگزار می‌کرد، به باور مقاومت خشونت پرهیز در برابر استبداد رسید.
در زمان آزادی، میثمی به عنوان سخنران مدعو به بیان ایده‌های خود درباره کنش‌های خشونت پرهیز می‌پرداخت. از جمله در سال ۱۳۹۷، او در یک سخنرانی در دانشگاه اصفهان، حرکت ضد حجاب اجباری با عنوان «دختران خیابان انقلاب» را یک مثال خیلی خوب برای نشان دادن کنش‌های مدنی خشونت پرهیز دانست.
او گفته بود: «جنبش دختران خیابان انقلاب کاملا شاخصه‌های یک جنبش خشونت پرهیز مدنی را دارد، بی‌هیچ خشونتی انسان‌هایی که معتقدند حق انتخاب دارند، اعتراضی را به صورت مدنی انجام می‌دهند و رنجی را هم که از قبال این اعتراض به آن‌ها وارد خواهد شد، می‌پذیرند. این یکی از نمونه‌های اعلا کنش خشونت پرهیز است.»
فعالیت‌های فرهاد میثمی در این حوزه به ارتباط و دوستی او با «رضا خندان»، «نسرین ستوده» و چند تن دیگر از فعالان مدنی منجر شد.
تحمل رنج اعتصاب برای خواسته‌های بزرگ
فرهاد میثمی در ادامه فعالیت‌های مدنی خود، به دلیل حمایت از کنش مدنی دختران خیابان انقلاب و مخالفت با حجاب اجباری، ۹مرداد۱۳۹۷، توسط وزارت اطلاعات بازداشت شد.
این بازداشت پس از آن اتفاق افتاد که او از نسرین ستوده، وکیل مدافع تعدادی از دختران معترض به حجاب اجباری، حمایت، و به بازداشت این وکیل دادگستری اعتراض کرده بود.
ماموران در دفتر او نشانهای «من به حجاب اجباری اعتراض دارم» پیدا کرده بودند. دستگاه قضایی هم این اقدام را یکی از دلایل بازداشت عنوان کرد.
بازداشت و رفتن به زندان، آغاز مقاومت خشونت پرهیز فرهاد میثمی در مقاطع مختلف بود؛ آغاز راهی که او همچنان در آن گام بر می‌دارد و در این راه سلاحی جز دانش و جسم خود ندارد.
به‌دنبال بازداشت فرهاد میثمی در تابستان سال ۱۳۹۷، اولین بار او در اعتراض به حق نداشتن وکیل انتخابی اعتصاب غذا می‌کند، اما بعد با بازداشت رضا خندان وقتی فشارهای امنیتی به سطح ارتباطات و دوستان او کشیده می‌شود، میثمی بعد از سی و هفت روز اعتصاب غذای تر، (که در آن تنها آب و نمک مصرف می‌کرد) اعلام می‌کند که وارد اعتصاب غذای کامل و خشک خواهد شد.
او در دور دوم اعتصاب غذای خود خواسته‌ای مشخص را بیان می‌کند. او در این مرحله خواستار «آزادی بی‌قید و شرط رضا خندان و رفع احضار، بازجویی و بازپرسی از ژیلا مکوندی و داوود فرهادپور» می‌شود.
پس از آن فرهاد میثمی چند بار دیگر نیز اعتصاب غذا می‌کند. او برای بار دیگر ۱۵اردیبهشت تا روز ۲خرداد ۱۴۰۱، در اعتراض به اجرای حکم اعدام «احمدرضا جلالی» اعتصاب غذا می‌کند.
احمدرضا جلالی، پزشک و استاد دانشگاه ایرانی‌تبار و شهروند سوئد است که در سال ۱۳۹۵ از سوی ماموران وزارت اطلاعات بازداشت و در دادگاه انقلاب تهران به اتهام «جاسوسی و فروش اطلاعات به اسراییل» و «فساد فی‌الارض»، به اعدام محکوم شد.
حالا ۱۳بهمن، نامه و تصاویری از دکتر فرهاد میثمی در زندان رجایی‌شهر کرج منتشر شده که این فعال سیاسی در این نامه ضمن تاکید بر ادامه اعتصاب غذا در زندان، نوشته است که «طی ۱۰ روز آینده آبی که می‌نوشد را تلخ خواهد کرد تا نشانهای از روزگار تلخ‌تر از زهری باشد که حاکمان جمهوری اسلامی از جمیع جهات برای همگان آفریده‌اند.»
میثمی که نزدیک به چهار ماه است در اعتصاب غذا به‌سر می‌برد گفته است که این اقدام را به عنوان نشانهای از پایداری بر سر خواسته‌های سه گانه‌اش، «توقف اعدام معترضان، آزادی ۶زندانی سیاسی – مدنی و توقف آزارهای اجبار حجاب»، انجام می‌دهد.
کنشگر محبوسی که نه برای خواسته‌های خود، بلکه برای خواسته‌های همه ایران از تنها دارایی‌اش که همانا جان و تنش است گذشته، و سنبل ایستادگی و مقاومت شده است.
از: ایران وایر
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید