ساقی لقایی

بورس سرخ ایران پس از ریزش شاخص‌ها

شاخص بورس تهران که پس از یک سقوط سنگین دو روزه کمی آرام گرفته بود، روز چهارشنبه دوباره کاهش یافت. در همین رابطه یک منبع آگاه به صدای آمریکا گفت که دولت جمهوری اسلامی «دچار تنگنای جدی» برای تأمین بودجه است.

بحث بر سر اصلاح یا تعطیلی بازار بورس همچنان داغ است و به خبرگزاری‌های رسمی جمهوری اسلامی نیز کشیده شده است.

بنا بر گزارش خبرگزاری‌ها در ایران شاخص کل بورس در روز چهارشنبه ۲۰ اردیبهشت «۲۸ هزار و ۹۲ واحد تا رقم دو میلیون و ۲۷۷ هزار واحد کاهش یافت» و «۸۵ درصد» از نمادها در بازار بورس «منفی بودند.»

سرمایه‌گذاری سازمان تأمین اجتماعی و گروه صنعتی مپنا و ایران خودرو در روز چهارشنبه بیشترین تأثیر منفی را بر بورس گذاشتند.

صندوق بین‌المللی پول در تازه‌ترین گزارش خود با پیش‌بینی تورم ۴۲ و نیم درصدی برای اقتصاد ایران در سال جاری میلادی، اعلام کرد که جمهوری اسلامی برای تراز کردن بودجه دولتی خود باید بتواند نفت را به قیمت بیش از ۳۵۰ دلار بفروشد.

یک منبع آگاه در ایران درباره وضعیت بورس به بخش فارسی صدای آمریکا گفت که «دولت از نظر تأمین بودجه دچار تنگنای جدی شده» و با اشاره به گزارش صندوق بین‌المللی پول، اضافه کرد، «قیمت نفت اوپک در حال حاضر در کانال ۷۰ دلار است»، یعنی «کسری بودجه در ایران چنان شدید است که جمهوری اسلامی باید بیشتر از پنج برابر رقم فعلی نفت بفروشد تا از مخمصه بودجه‌ای نجات پیدا کند.»

این منبع ناظر بر اقتصاد ایران، که به دلیل ملاحظات امنیتی نخواست نامش منتشر شود، با بیان این که جمهوری اسلامی به دلیل تحریم ناچار است نفت را با تخفیف بفروشد، به افزایش چشم‌گیر مالیات‌ها اشاره کرد و افزود: «گرفتن مالیات بیشتر از بازاری که گرفتار رکود سنگین است، به معنی نابودی بسیاری از کسب و کارها، تعمیق رکود و حتی ناآرامی‌های اجتماعی است.»

به گفته این روزنامه‌نگار و تحلیلگر اقتصادی، «حکومت با دانستن این حقایق تلاش کرده نقدینگی را جمع کند و به بورس بکشاند» و از سویی «برای خرید سرمایه‌ای دلار و خودرو محدودیت بگذارد و طرح گرفتن مالیات سنگین ۶۰ درصدی از سود فروش واسطه‌ای مسکن را مطرح کند.»

برخی کارشناسان بورس می‌گویند بازار سرمایه در ایران «دستکاری» شده است.

این منبع مطلع به صدای آمریکا گفت: «بعد از رشد دوباره بورس و شکستن رکورد سال ۹۹ یعنی عبور شاخص کل از دو میلیون و ۱۰۰ هزار واحد، بورس برخلاف انتظار تحلیلگران، اصلاح نداشت و مشخص بود که بازار دستکاری می‌شود تا احیانا نقدینگی سرگردان مردم به جای بازار طلا و ارز و خودرو و … از بازار سرمایه سر درآورد.»

این منبع آگاه با تأکید بر نگرانی دولت از «تکرار ماجراهای سال ۹۹ برای بازار سرمایه»، می‌افزاید، دولت «می‌داند تداوم صعود بازار با دست‌کاری بیشتر ممکن نیست» و «سهامداران باید با احتیاط با این بازار مواجه شوند و اگر دانش کافی در این حوزه ندارند به صورت مستقیم سرمایه خود را وارد بورس نکنند و از کمک سبدگردان‌ها بهره بگیرند.»

به گفته برخی تحلیلگران بورس، «رانت اطلاعاتی» حقوقی‌ها در بورس و اخبار مربوط به «مکانیسم ماشه» علیه جمهوری اسلامی از سوی اسرائیل، احتمال تروریستی شناخته شدن سپاه پاسداران ، و همچنین وضعیت صندوق‌های بازنشستگی از دیگر مواردی است که موجب ریزش شدید در بازار بورس شده است.

همچنین ببینید:

سقوط بی‌سابقه بورس تهران؛ اقتصاد ایران «از تعادل خارج شده» است

سیامک خسروی‌پور، یک روزنامه‌نگار اقتصادی دیگر نیز درباره درباره ریزش شاخص‌های بورس ایران به صدای آمریکا این ریزش را «برنامه‌ریزی شده» دانسته است.