تورم در پایان فروردین ۱۴۰۲ به رقم بیسابقه ۶۹ درصد رسید
در شهریور ۱۳۲۱ که احمد قوام نخستوزیر شد، قرص نانی را روی میز کنفرانس مطبوعاتی خود گذاشت و گفت مشکل من این است، اگر بتوانم نان مرغوب در دسترس همه ایرانیان قرار بدهم سایر مشکلات حل خواهد شد. در آن برهه زمانی علیرغم شعارهای یا مرگ یا نان برخی از معترضان، براساس برآوردهای نیروهای متفق، تورم از ۶۰ درصد عبور نکرد و به دلیل آنکه اقتصاد ایران تحت تحریم نبود، در نهایت با همکاری متفقین نان و دیگر اقلام به کشور وارد شد و شدیدترین تورم تاریخی کشور فرونشست.
بعد از انقلاب هر چند به دلیل تشدید برخی سیاستها بر تعداد تحریمها و در نتیجه بر میزان تورم در داخل کشور افزوده میشد، اما سیر تورم از یک شیب صعودی آهسته برخوردار بود. تورم در سال ۶۹ تنها ۹ درصد بود. در سال ۷۵ قریب ۲۳ درصد، در سال ۸۵ کمتر از ۱۲ درصد بود و رقم تورم در سال ۹۴ نیز ۱۱.۲ درصد ثبت گردید.
در ۲ سال اخیر اما، این شاخص صعودی شیبی بسیار تند به خود گرفته و به استناد نظر کارشناسان در اواخر ۱۴۰۱ و اوئل سال جاری شدتی چشمگیر یافته است. از این رو بانک مرکزی و مرکز آمار در اقدامی عجیب از انتشار آمار تورمی طفره رفتند. در نهایت مرکز آمار، آمار سانسورشده ای از نرخ تورم را منتشر کرد و بانک مرکزی نیز ناچار شد جزئیاتی از آمار تورم را منتشر کند. بر اساس جدول شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی بانک مرکزی، تورم در پایان فروردین ۱۴۰۲ به رقم بیسابقه ۶۹ درصد رسید. این به این معنا است که رکورد تورم از سال ۱۳۲۱ در زمان اشغال کشور توسط متفقین در دولت سیزدهم و توسط سید ابراهیم رئیسی شکسته شد.
محسن قبادلو پژوهشگر حوزه اقتصاد و تورم در اینباره به آفتابنیوز گفت: متاسفانه، اسفبارتر از نرخ تورم، نحوه موضعگیری مسئولین در برابر این رویداد است. رئیس محترم سازمان برنامه و بودجه مدعی شد که تورم در نظر گرفته شده برای پایان برنامه هفتم توسعه ۹.۵ درصد است. ایشان یک نگاهی به عملکرد دولت در این ۲ سال بیاندازند و بگویند بر اساس کدام برنامه، راهکار و عمکلرد و زیرساخت اقتصادی میخواهید تورم را از قریب ۵۰ درصد به زیر یک پنجم کاهش دهید؟ وزیر اقتصاد نیز اخیراً عمده اضافه برداشت بانکی کشور را تنها مختص بانکهای خصوصی نمود و بانکهای دولتی تحت امر خود را مبرا از این مسئله دانست، این نوع نگاه و توجیه کردنها قطعاً نمیتواند سازنده باشد. تورم هیولای است هفت سر که شان، منزلت و کرامت شهروندان را نشانه رفته است، هر پدری که به خاطر چند هزار تومان افزایش قیمت شرمنده خانواده است، قربانی تورم است، تورم نیز در اثر سوء مدیریت سیاستگذاران دولتی به وجود میآید، نمیتوان شرایط بینالمللی را مقصر این مسئله دانست، همان شرایط بینالمللی نیز در اثر سیاستهای همین مسئولین شکل گرفته است.
وی افزود: در گزارشات رسمی نرخ خوراکیها تنها ۷۹ درصد رشد کرده است، این به این معنی است که از نظر دولت میانگین اقلام خوراکی که شما برای خانواده خرید میکنید نسبت به فروردین ۱۴۰۱ تنها ۷۹ درصد رشد کرده است. سوال این است که آیا اینگونه است؟ از نظر بسیاری از مردم این سبد بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشته است.
این پژوهشگر حوزه اقتصاد گفت: نحوه تعامل مسئولین با مسئله تورم باید شفاف باشد، من سخنان گفته شده آنها در زمینه تورم را به صورت ویژه دنبال میکنم، برای نمونه آقای حسینی معاون رئیسجمهور فرمودند که برنامه دولت برای مهار دولت و رشد تولید به وزارتخانهها ابلاغ شده است، هرچه گشتم اثری از این برنامه نجستم، امیدوارم این برنامه نیز مانند آن ۷۰۰۰ صفحه برنامه آقای رئیسی نباشد. تورم با وعدهدرمانی و برنامهنویسی و اتلاف کاغذ درمان نمیشود، جامعه باید سیگنالهای قاطعانه دریافت کند. باید اتفاقات عملی و واقعی رخ دهد، رفع تحریمها، حل مسئله FTAF، کاهش هزینههای دولت و رفع ناترازی بانکها در کنار کاهش تولید نقدینگی است که میتواند باعث کاهش تورم و شود، نه وعده و شعارهای تکراری.