از زمان کنار رفتن کنکورد در سال ۲۰۰۳ تا کنون جهان هواپیمای فراصوت (سوپرسونیک) نداشته است.

این هواپیمای پرآوازه فاصله میان نیویورک و لندن را در کمتر از سه ساعت و نیم طی می‌کرد، اما عوامل متعدد، از جمله هزینه سنگین موتورهایش، نگهداری آن را دشوار کرد.

اینسایدر با این مقدمه گزارش می‌دهد که با وجود این مشکل، چند شرکت‌ نوآفرین (استارتاپ) که در حوزه هوافضا فعالیت می‌کنند ایده‌هایی نوین و سازگار با محیط‌زیست برای هواپیماهای فراصوت ارائه داده‌اند. بوم سوپرسونیک (Boom Supersonic)، یکی از شناخته‌شده‌ترین شرکت‌ها، در کلرادو مستقر است و در تولید جتی به نام اورتور (Overture) به پیشرفت‌هایی دست یافته است. یونایتد ایرلاینز و امریکن ایرلاینز، شرکت‌های هواپیمایی آمریکا، پیش‌تر سفارش‌هایشان را برای دریافت این جت‌های جدید ثبت کرده‌اند.

بوم سوپرسونیک امیدوار است هواپیمای جدیدش، که قادر است بین ۶۵ تا ۸۰ مسافر را جابه‌جا کند، صنعت پرواز را متحول کند و زمان سفر بر فراز اقیانوس اطلس را به نصف کاهش دهد.

هم‌زمان، چند شرکت دیگر، از جمله استارتاپ اروپایی دستینوس (Destinus)، نیز درصدد ساخت هواپیمایی‌اند که بتواند از لحاظ سرعت از اورتور و کنکورد پیشی بگیرد.

اینسایدر در ماه ژوئن در نمایشگاه هوایی پاریس در گفت‌وگویی با گروه دستینوس از این جت فراصوت که با سوخت هیدروژن کار می‌کند اطلاعات بیشتری به دست آورد.

با هم به این هواپیما نگاهی می‌اندازیم:

این شرکت، با تنها دو سال سابقه فعالیت، هدف‌های‌ بزرگی در عرصه پرواز تجاری ابرصوت دارد، از جمله اینکه قصد دارد هواپیمایی بسازد که پنج برابر سریع‌تر از سرعت صوت حرکت کند.

دستینوس اس، طرح تحول‌آفرین این شرکت، جت تجاری با ظرفیت ۲۵ سرنشین است که می‌تواند ۱۰ هزار کیلومتر پرواز کند و تا ۳۳ کیلومتر ارتفاع بگیرد.

این یعنی هواپیمای مذکور می‌تواند ۱۸ کیلومتر بالاتر از هواپیماهای فعلی پرواز کند.

دستینوس درصدد است جت مسافربری پهن‌پیکری با نام دستینوس ال نیز تولید کند.

ارتفاع پرواز این هواپیما مشابه کروز خواهد بود، اما می‌تواند تا ۲۲ هزار کیلومتر را بپیماید و ۳۰۰ تا ۴۰۰ سرنشین داشته باشد.

طبق برآورد این شرکت، دستینوس اس بین سال‌های ۲۰۳۲ تا ۲۰۳۵ و دستینوس ال در  دهه ۲۰۴۰ به بازار عرضه خواهد شد، یعنی هر دو آن‌ها بعد از زمان‌بندی سال ۲۰۲۹ شرکت بوم به بازار خواهند آمد.

این هواپیما، که با سوخت هیدروژن مایع و ترکیبی از موتورهای توربوجت و رم‌جت کار می‌کند، فاصله میان شهرهایی مانند لندن و نیویورک را فقط در مدت ۹۰ دقیقه طی خواهد کرد.

سیستم پیشرانش این هواپیما بسیار منحصربه‌فرد است. به گفته دستینوس، سرعت این توربوجت با استفاده از پس‌سوزها از فروصوت به فراصوت تبدیل می‌شود، اما موتور رم‌جت سرعت هواپیما را به ابرصوت (هایپرسونیک) می‌رساند.

مارتینا لوفکویست، مدیر ارشد توسعه کسب و کار در نمایشگاه هوایی پاریس، به رسانه‌ها گفت: «این هواپیما ترکیب موشک و هواپیماست.»

لوفکویست انرژی هیدروژنی را «انرژی اصلی این هواپیما» توصیف کرد و گفت که این سوخت سه‌برابر کارآمدتر از سوخت جت سنتی است و انتشار کربنی ندارد.

افزون بر آن، هیدروژن عامل خنک‌کننده مناسبی است، یعنی می‌تواند گرمای شدید یک‌هزار درجه سانتی‌گراد را که از رسیدن به سرعت ابرصوت ایجاد می‌شود خنثی کند.

این امر به‌ویژه برای لبه‌های تیز جلوی بال‌ها مهم است؛ این طراحی به‌دلیل افزایش کارآیی ائرودینامیک هواپیما است، اما مواد مصرفی آن باید خنک بماند.  

لوفکویست گفت: «ما با بسیاری از خطوط هواپیمایی و فرودگاه‌ها صحبت کرده‌ایم و آن‌ها نیز تایید کرده‌اند که هیدروژن سوخت آینده صنعت هوانوردی خواهد بود.»

او تاکید کرد که مثلا ایرباس اکنون موتور هیدروژنی را روی یک مدل آ۳۸۰ (A380)  اصلاح‌شده آزمایش می‌کند تا بتواند در آینده هواپیمای بدون آلایندگی کربنی تولید کند.

لوفکویست درباره شکل جت‌های دستینوس نیز گفت که «طراحی موج‌سوار» خواهند داشت که به هواپیما امکان می‌دهد با قرار گرفتن روی امواج ضربه‌ای که در سرعت‌های بسیار زیاد ایجاد می‌شود در ارتفاع بالاتری پرواز کند.

این طرح- و نیز سیستم‌های دیگر- در سرعت‌های فروصوت با استفاده از دو نمونه اولیه هواپیما که در این نمایشگاه هوایی به نمایش در آمد، از جمله جونگ‎‌فرو (Jungfrau)

و ایگر (Eiger)، آزمایش شد. این هواپیماها از سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ در حال پروازند، البته ایگر نیز در نخستین پروازش مانند دستینوس «فرودی سخت» داشت.

لوفکویست با اشاره به موفقیت‌آمیز بودن پرواز دوم گفت: «مجبور شدیم [ایگر] را بعد از پرواز اول تعمیر کنیم. می‌دانیم که می‌توانیم فرودهای سخت و مشکلاتی را که با این وسایل نقلیه داریم رفع کنیم.»

دستینوس ۳، جدیدترین نمونه‌ای که انتظار می‌رود نخستین جت بدون سرنشین فراصوت با سوخت هیدروژن باشد، نیز نخستین بار در این نمایشگاه هوایی به معرض نمایش عموم گذاشته شد.

دستینوس قصد دارد بعد از حضور در این نمایشگاه هوانوردی نخستین پرواز این مدل را انجام دهد و سرعتش را به ۱.۳ ماخ (هزار و ۳۸۰ کیلومتر در ساعت) برساند.

با اینکه دستینوس مطمئن است پرواز با هواپیماهای ابرصوت سرانجام محقق خواهد شد، اما باید گفت این پروازها ارزان نخواهد بود.

به گفته لوفکویست، دستینوس بودجه این پروژه را با فروش محصولات و خدمات در بخش انرژی، مانند موتور توربین گازی، تامین خواهد کرد.

شرکت نوآفرین آمریکایی ونوس اروسپیس (Venus Aerospace)، که درصدد ساخت هواپیمای ابرصوتی به نام استارگیزر (Stargazer) است، رقیب دستینوس است.

طبق برآوردهای انجام شده، این جت ۱۲ نفره تا ۹ ماخ (۹ هزار و ۵۵۹ کیلومتر در ساعت) سرعت خواهد داشت و در مدت فقط یک ساعت مسافتی بیش از ۸ هزار کیلومتر را طی خواهد کرد که صرفه‌جویی چشمگیری در زمان خواهد بود.

با این حال، تحقق این رویاها سال‌‌ها طول خواهد کشید. پروازهای ابرصوت (هایپرسونیک) برای بسیاری از قانونگذاران کشورها کاملا ناشناخته است و وزارت دفاع، به‌دلیل نبود «مسیرهای» آزمایشی در مسافت طولانی برای آزمایش‌های ابرصوت، با مشکل مواجه است.

خوشبختانه، شرکت نوپای هوافضای ونوس درخواستی به کنگره آمریکا داد تا قانون مجوز مجدد سال ۲۰۲۳ سازمان هوانوردی فدرال (FAA) را طوری اصلاح کند که این سازمان چارچوبی مشخص برای طراحی، آزمایش، و توسعه هواپیماهای ابرصوت داشته باشد.

مایک کالینز، نماینده کنگره آمریکا که این تصمیم دو حزبی را هدایت کرد ،گفت: «فناوری ابرصوت آیندهٔ صنعت هواپیمایی است و آمریکا باید در این عرصه جدید هوانوردی پیشتاز باشد، نه اینکه از چین و روسیه عقب بماند.»